کتاب حاضر، جلد اول از این مجموعه ۱۸ جلدی پژوهش و بررسی شایان اعتماد، بازتاب وضع و مفهوم و معنای ادب فارسی همچون دست آوردی بسیار مهم برای اقوام ایرانی است. نخستین مجلد پیش درآمد کلی و بی نظیری بر تاریخچه غنی و درازمدت این ادبیات ارائه می دهد و واژگان و موضوعاتی را که در بیشتر زمینه های مطالعات ادب فارسی مشترک هستند به آزمون می گذارد. مجلد حاضر نظریه کلی پیشرفت و گسترش ادب فارسی را ارائه می دهد و بارزترین ویژگی های ژانر ادب فارسی را معرفی می کند، برای نمونه غزل، قصیده مدیح، روانی و شعر عرفانی و آموزنده و هم چنین گونه های مختلف نثر فارسی. هم چنین سیماهای معانی و بیان، عروض شعر فارسی و حمایتگری ادبی شعر درباری و ادبیات دینی را به بحث و نظر می گذارد و آن ها را در محتوى اجتماعی مناسب قرار می دهد.