در طول تاریخ ایران، عیاران بسیاری وجود داشته اند که با وجود راهزنی، از خصایل جوانمردی هم بی بهره نبوده و سعی در یاری رساندن به هم نوعان و بی بضاعتان داشته اند. کتاب حاضر که سومین و آخرین جلد از مجموعه «سمک عیار» است و فصول ۵۱ تا ۷۴ از این داستان را در بر می گیرد، شرح ماجراهای عیاری است «سمک» نام و فتوت ها و مردانگی های وی در برخورد با مظلومان. این کتاب، به دلیل متن روان و ساده فارسی اش همواره در تاریخ ادبیات ایران، مورد توجه بوده است.