در کتاب حاضر، تلاش شده تا اوضاع فرهنگی گیلان از دورة مشروطیت تا آغاز دورة پهلوی (ظهور رضاخان) بررسی شود. بررسی اوضاع فرهنگی گیلان و نشان دادن عوامل تأثیرگذار بر روند تکامل آن، اهمّیت ویژه ای دارد. از معیارهای مهمّ توسعة فرهنگی و اجتماعی یک جامعه، انتشار مطبوعات و تأسیس مدارس است. نگارنده در این اثر، تأثیر مطبوعات و مدارس جدید را بر بیداری ایرانیان و گیلانیان مورد مطالعه قرارداده است. در بخش پایانی کتاب نیز، عکس هایی از گیلان، سنّت ها و نمودهای فرهنگی - اجتماعی آن دوره، برخی از مجاهدین و رجال سیاسی و فرهنگی عصر مشروطه را جمع آوری کرده است.