در این کتاب، برخی افسانه های محلی خطّة آذربایجان گردآوری شده است. کتاب حاضر، مشتمل بر نوزده داستان و افسانة محلی از منطقة آذربایجان است. عناوین برخی از افسانه های یاد شده، عبارتند از: گندمی به بزرگی تخم مرغ؛ شمعدان طلا؛ شمشیر زنگار گرفته؛ قصة ها؛ یادگار؛ جیحون؛ دختر ناسپاس؛ پادشاه و مرد آهنگر؛ و قصة کچل زرنگ. نخستین داستان کتاب، با عنوان «گندمی به بزرگی تخم مرغ» ماجرای پادشاهی است که روزی در خزانة خود با دانة گندم بسیار بزرگی مواجه می شود و برای یافتن علت بزرگی آن، به وزیر خویش، چهل روز فرصت می دهد. وزیر پس از پرس وجوی بسیار بالاخره درمی یابد که مرد نیکوکاری زمین خود را به فرد دیگری فروخته و خریدار گنجی را در آن زمین می یابد. وی گنج را به مرد نیکوکار بازمی گرداند. اما او از پذیرش آن سر باز می زند. سرانجام قرار بر آن می شود که فرزندان این دو مرد با یکدیگر ازدواج کنند و گنج به آن ها تعلق پیدا کند. در نخستین سال زراعت، بعد از این ماجرا محصول گندم زمین مذکور بسیار درشت می شود و آن دانه که پادشاه یافته، یکی از همان گندم ها است.