این کتاب روایتی داستانی از زندگی و سرگذشت کلنل محمدتقی خان پسیان است. وی در سال 1271 هـ ش در خانواده ای ارتشی در آذربایجان به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در تبریز و دوره مدرسه صاحب منصبی را در تهران سپری کرد. در 23 سالگی ـ به خاطر رشادت و لیاقت در سرکوب چند شورش داخلی، به مقام سرکردگی رسید. پس از آن، به اروپا رفت و در قشون آلمان کارآموزی کرد. در 1299 ش به ایران بازگشت و ریاست ژاندارمری خراسان را بر عهده گرفت. در سال 1300 ش به دستور سید رضا ضیاء الدین طباطبایی، رئیس دولت، قوام السلطنه والی خراسان را بازداشت و اموال او را مصادره کرد. با خاتمه حکومت صدروزه سید ضیاء و آزادی های قوام السلطنه از زندان و نخست وزیر شدن قوام، حکم برکناری پسیان صادر شد اما کلنل محمد تقی خان آن را نپذیرفت و خود کار اداره استانداری خراسان را برعهده گرفت. دولت قوام که خود را در برابر قیام پسیان دید، نیروهایی از مرکز برای مقابله با او به خراسان گسیل کرد اما این نیروها از پسیان شکست سختی خوردند. با این همه، قوام با توطئه توانست بر وی غلبه نماید و سرانجام کنل پسیان در جنگی نابرابر از قوای مرکز شکست خورد و به قتل رسید.