علامه مقریرزی، عالم ربانی روحانی اهل سنت در این کتاب، به انتقاد از حکومت های بنی امیه و بنی عباس و بنی مروان می پردازد و با ذکر نمونه های متعدد تاریخی از حوادث دوره اسلامی، تخلفات شیخین و عثمان در صدر اسلام و خلافکاری ها و دست اندازی های نابجای امویان و عباسیان بر خلافت را در قرون اولیه اسلامی بر می شمارد؛ همچنین با موشکافی ریشه های اختلاف میان بنی امیه و بنی هاشم، از حکومت امویان با عنوان سلطنت نام می برد و در پی آن با بر شمردن جنایات امویان و ذکر دلایل مختلف ادعای خلافت آن ها را زیر سوال می برد. او معتقد است خلافت از شئون الهی نیست بلکه کاری اجرایی و ریاست و سلطنت است که با انتخاب صحابه تعیین شده است. عناوین تعدادی از مباحث کتاب از این قرار است: فاصله نسبی بنی امیه از بنی هاشم؛ جنایات بنی امیه از زمان منصور عباسی؛ فجایع پسر هشام؛ متمردان بنی امیه به دعوت رسول الله؛ مروان اولین مخل در وحدت مسلمین؛ علل پیدایش سلطنت بنی امیه؛ ریشه حکومت بنی امیه؛ بنی هاشم برای معنویت نه ریاست؛ آل هاشم و مقام ریاست؛ فجایع خلافت منتصر؛ خونریزی برادرزاده سفاح در شهر موصل؛ انقراض دولت بنی عباس. در پایان کتاب، رساله ای از جاحظ - ادیب متکلم قرن دوم و سوم هجری ـ در انتقاد و ذم بنی امیه و بنی عباس افزوده شده است.