اگر برای انقلاب مشروطه سه کانون عمده در نظر گرفته شود، بدون شک، مهم ترین کانون آن «گیلان» بوده است؛ زیرا علاوه بر نقش تاریخی که گیلانیان در سقوط استبداد محمدعلی شاهی و اعاده مشروطیت داشتند، این سرزمین دروازه ورود اندیشه های انقلابی، قانون خواهی و روشنفکری از طریق قفقاز و اروپا بود. مجموعه حاضر، دربردارنده مقالاتی است که در نخستین همایش ملی «نقش گیلان در مشروطه» از سوی پژوهشگران مورد مطالعه و تحقیق قرار گرفته است. این مقالات با هدف بازگو کردن گوشه هایی از تلاش های مردم گیلان و نقش آنان در انقلاب مشروطه گردآوری شده است.