کتاب حاضر، دفتر سوم از مقالات قزوین است که با هدف نشر نتایج مطالعات انجام شده و ایجاد انگیزه برای گسترش دامنة تحقیقات مرتبط با قزوین در رشته های مختلف نگاشته شده است. به طور کلی مقالات این مجموعه به دو دسته تقسیم می شود که دستة اول زمینه های کالبدی داشته و با بناها و محوطه های تاریخی ارتباط می یابد، و دستة دوم که زمینه های غیر کالبدی و فرهنگی دارد. دستة اول شامل مقالاتی با موضوعات امانت گذاری اجساد در امامزاده حسین، آب انبارهای قزوین، کاروانسرای سعدالسلطنه، مسجد حیدریه، الگوهای مسکن سنتی و مرمت مسجدالنبی و برج های خرقان است؛ دسته دوم مقالاتی در نام و تاریخ نگاری قزوین، جامعه شناسی شهر، آموزش در عصر صفوی، گویش گازرخانی و زندگی نامه بحرالعلوم و ... است.