جه اصلی گردآوری مقالات کتاب حاضر این بوده است که به رغم آنکه این مقالات پیوندهای بلافصل و اندام واری با یکدیگر ندارند، به طور کلی در بازبینی جهاتی از حرکت های فکری اسلامی در قرون جدید و تعامل و تقابل میان اسلام و غرب، بویژه غرب جدید، و وارسی گوشه های مهمی از زمینه های این تعامل و تقابل، همسو بوده اند. در هر کدام این مقالات گوشه هایی از زمینه ها، علل و آثار و نتایج این حرکت هتی فکری یا داد و ستدها و ستیز و سازش های میان غرب و اسلام مورد بررسی قرار گرفته و به میزان و نحو? نفوذ مفاهیم و پدیده های فکری، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی و اقتصادی جدید غرب در سرزمین های اسلامی، از جمله ایران، و میزان قبول و انکار آنها از سوی متفکران اسلامی عنایت شده است.