در تعریف و تشخیص عرفان باید به دو جنبه توجه داشت: یکی مذهب و اعمال مذهبی و دیگر فلسفه و مکاتب فکری. این بدین  معنا است که باید عرفا را از زاهدان و عابدان دینی تشخیص دهیم و از سوی دیگر آنان را از گروه های فکری دیگری جدا سازیم. متاسفانه امروزه مکاتب فکری در بین جوانان دچار دگرگونی های بسیاری شده اند که ناشی از عدم شناخت صحیح ادیان و آموزه های دینی هستند. در برخی موارد ادغامی از ادیان مختلف و افکاری چون روان شناسی، شیطان پرستی، زن، بودیسم و... منجر به شکل گیری تفکرات جدیدی شده اند که در میان جوانان به سرعت گسترش می یابند. سازمان ملی جوانان ایران برای بررسی این موضوع و درک میزان شناخت جوانان ایرانی نسبت به نگرش های عرفانی و برخی جریان های انحرافی وارد شده به آن تحقیقی را در میان دانشجویان 12 شهر بزرگ انجام داده است. مجلد حاضر به نتایج تحقیق مذکور در شهر رشت اختصاص یافته است. تحقیقات نشان می دهند که حدود 66/6 درصد دانشجویان شهر رشت به عرفان ایرانی علاقه داشته، و هرچه اعتقاد آنان به پاسخ گویی دین مسیح و اسلام به نیازهای بشر امروزی افزایش یافته، تمایل به عرفان و ادب ایرانی در آنان نیز افزایش یافته است.