در پژوهش حاضر، تلاش بر آن است تا ضمن بیان مفهوم لغوی و اصطلاحی از قلب، با نگاهی قرآنی معنا و عوامل حیات و ممات، سلامت و شرح و ختم قلب بررسی شود. با تأملی در قرآن آشکار می گردد که عواملی چون: جهل و گناه، هم نشینی با بدان، عجله در امور، سوء ظن به مسلمانان و...، موجب ممات و یا بیماری قلب می شود و عواملی چون: حق گویی، تسبیح پروردگار، پرهیز از غذای حرام و...، موجب سلامت و شرح صدر می گردد. بی شک، مراد قلب در قرآن فقط قلب جسمی نیست، بلکه روح انسانی نیز مدّنظر بوده است.