این نوشتار در دو فصل تنظیم و ارایه شده است: در فصل اول کلیاتی از برخی مفاهیم در زمینه مفهوم و مبانی هرمنوتیک و اصول و مبانی جنبش مشروطه خواهی در اروپا ارایه شده و در فصل دوم با توجه به محتوای نامه های ارسال شده از عراق توسط آخوند ملامحمدکاظم خراسانی به علمای مشروطه خواه در ایران، تحلیلی از جنبش مشروطه و تفکر مذهب تشیع در این باره مطرح گردیده است. نگارنده در قالب این نامه ها اعتراض علمای شیعه به شاهان قاجار و تأکید ایشان بر اجرای دقیق احکام شرع را منعکس کرده و تلقی آخوند خراسانی از مفهوم شورا و جایگاه فقها در قانون گذاری، مقدمات تشکیل جنبش مشروطه و همچنین آثار سیاسی و اجتماعی این جنبش را مورد بحث و بررسی قرار داده است. وی مشروطه را سدی محکم در قبال نفوذ استعمار به ایران تلقی نموده و آن را پلی به سوی استقلال ارزیابی کرده است.