هویت ایران اسلامی و شکوه و عظمت آن، در گروی استقرار و ظهور سه نقطه است که اکثر شرق شناسان آن را شناسایی کرده و در تخریب آن کوشیده اند؛ ایران باستان، پذیرش اسلام و پیدایی حکمای مسلمان، به خصوص در عرصۀ  ایران باستان و تکوین فلسفه در ایران پس از اسلام، عمده مطالعات و تحقیقات موجود، یا مستقیما از آن مستشرقان است و یا مستند به آن هاست. تاریخ فلسفۀ  اسلامی را غربی ها آن گونه که خواسته اند نوشته اند و همۀ  حرف آن ها یک کلمه است و آن این که مسلمانان، صاحب تفکر و اندیشه نیستند و هرچه دارند از یونان گرفته اند. در این که فارابی و دیگر حکیمان مسلمان، فلسفۀ  یونان را به خوبی خوانده اند، جای هیچ تردیدی نیست؛ اما نگارندۀ  کتاب معتقد است که فلسفه ای که فارابی بینان نهاده و ابن سینا آن را دنبال کرده ماهیتا با فلسفۀ  یونان تفاوت دارد. تفکر حکیم ابونصر فارابی ـ فیلسوف برجستۀ  مسلمان در قرن سوم و چهارم ـ دو مرحله دارد و او در هر مرحله طرحی نو در انداخته است. در مرحلۀ  نخست وی به  عنوان روش، سخن از وحدت حقیقت و وحدت فلسفه گفته است که خود تاسیس روش نقد عقلانیت فلسفی است. در مرحلۀ  دوم از عقلانیت فلسفی عبور کرده با طرح فلسفۀ  خیال و تبیین نسبت خیال و نبوت، طرحی نو در انداخته و قدم به ساحت عقلانیت عرفانی نهاده که تمهید حکمت نبوی و فتح باب ایمان است، این همان راهی است که ابن سینا و سهروردی ادامه داده و اوج آن در خیال ابن عربی تحقق یافته است. هدف اصلی نگارنده از نگارش کتاب حاضر آشنایی مخاطبان با زندگی فارابی، ترسیم خطوط برجستۀ  چهرۀ  او، دانستن احوال و رویدادهای عمر هشتادسالۀ  وی و در نهایت شناخت شخصیت و ویژگی های اخلاقی و فردی این حکیم است. وی افزون بر این، آثار و تالیفات وی را معرفی و کلیاتی از اندیشۀ  او را با طرح در مبحث "وحدت فلسفه" و "رابطۀ  دین و فلسفه" تبیین نموده است.