عمده ترین فعالیت علم کشف مسأله و شناخت جامعه است و اگرچه جامعه و امور آن موضوع علم و علوم اجتماعی نباشند. شناخت جامعه غیر ممکن خواهد شد. در کتاب حاضر تلاش شده تا آثار یکی از جامعه شناسان ایرانی که دغدغه مسائل جامعه ایرانی را دارد، مورد مطالعه قرار گیرد. دکتر تقی آزاد ارمکی در آثار خود به جامعه ایرانی توجه ویژه دارد. دکتر آزاد معتقد است برای رسیدن به جامعه شناسی ایران یا ایرانی نیازمند طراحی بنیان های جدید فکری و اندیشه ای هستیم. نظریه جامعه ایرانی دکتر آزاد، با مفروض گرفتن حیات اجتماعی ایران شروع شده و در این مسیر است که با ذکر مختصات جامعه و عمل اجتماعی، عناصری که در ایجاد و تحول پدیده های اجتماعی چون انقلاب، توسعه، اصلاح، دموکراسی و ... مؤثرند استخراج شده و شناخت آن ها معرفت اجتماعی را سامان می دهد.