قرآن کریم آخرین کتاب آسمانی و راهنمای تمامی آحاد بشر تا روز قیامت است. گام نخست در استفاده از معارف قرآن، فهم آن است و یکی از مسائل مهمی که در فهم دقیق قرآن نقش بسیار مهمی دارد، تعیین مرجع ضمایر است. مرجع ضمیر در قرآن در اکثر موارد روشن و واضح است، ولی در موارد بسیاری نیز به آسانی امکان پذیر نیست. از این رو سبب اختلاف آرا و لغزش برخی در تفسیر این گونه آیات شده است. در کتاب حاضر ابتدا انواع مرجع ضمیر در زبان عربی و سپس در قرآن معرفی شده و سپس، ضمایری را که مرجع آن ها مورد اختلاف مفسران است ذکر شده است. در ادامه، با توجه به قواعد مرجع ضمیر در زبان عربی، علوم بلاغت، سیاق آیه، آیات ناظر به آیه مورد اختلاف، روایات تفسیری و اصول تفسیر به داوری بین آرای گوناگون مفسران پرداخته شده و صحیح ترین آن ها برگزیده شده است.