در گفتارهای این کتاب، نویسنده، آراء و افکار بزرگان جهان اسلام را در باب «اخلاق» عرضه می دارد و با استفاده از نظریه های آنان و انتقاد از بعضی مکاتب، حقایق نهفته ای را در این باب، آشکار می سازد.گفتاری که در این مجموعه، با استفاده از آیات و احادیث، بحث و ارزیابی شده عبارت اند از : آرای دانشمندان درباره اخلاق، اخلاق بشری و الهی، اخلاق براساس سودجویی یا ایمان، اخلاق طبیعی یا نظریه تکامل، تشخیث بیماری های اخلاقی، پیشگیری و درمان بیماری های اخلاقی، آفات طبیعی و شرور نفسانی، عیبجویی، انتقاد و تغافل.اخلاق از نظر همزیستی و ارزش های انسانی در بردارنده بیست گفتاردر موضوعات مختلف اخلاقی است که خطیب توانا مرحوم حجه الاسلام والمسلمین فلسفی در سخنرانی های مختلف بیان داشته است و پس ازتجدیدنظر و پاره ای اضافات توسط وی، به چاپ رسیده است.هر گفتار به موضوع خاصی می پردازد. گفتارها با آیه یا روایتی در موضوع مورد بحث، آغاز و با آیه یا روایتی پایان می یابد.نویسنده در طرح مباحث، علاوه بر استفاده از آیات و روایات،شواهدی از تاریخ و مطبوعات نیز آورده است. برجستگی دیگر این اثر نقل دیدگاه های دانشمندان و روان شناسان و نقد آن ها است.