نخندید ، بخونید

درست دیدید، عنوان این لیست کتاب همینه ، نخندید ، بخونید . این لیست اختصاص داره به کتاب‌هایی که ممکنه یک خواننده حرفه ای با دیدنشون به خنده بیاد و یا حتی فکر کنه خواستم مسخرش کنم که خوندن چنین کتاب‌هایی رو بهش پیشنهاد کردم . ولی نه ، هیچم شوخی نیست ، کسی رو هم نخواستم مسخره کنم . قضیه بوی جوی مولیان ( به تعبیر خیلی از اهل دلاش بوی موی جولیان) و فعال شدن کودک درون و زنده شدن خاطرات نوستالژیک هم نیست . کتاب‌هایی که تو این لیست قرار میدم داستان‌هایین که برای رده های سنی هفت تا ده سال و نهایتا نوجوانان نوشته شدن . ولی غرض نویسنده ، فقط سرگرم کردن ذهن کنجکاو کودکان نیست ، این کتاب‌ها برای هر کسی ، با هر سنی ، با هر سطح مطالعه و مدرک و تخصصی خوندنشون میتونه مفید ، تامل برانگیز و تجربه‌ای به یادموندنی باشه . بخشی از این آثار احساسات نابی که در دوران کودکی با کتاب های خوش نقش و نگار دبستانیمون گذاشتیمشون تو یه صندوقچه و درشون رو بستیم رو زنده می‌کنن ، به عبارتی ، یک فرم نااااب زیستن و بودن و صفا و زلالی و رقت قلب و احساس رو بهمون میبخشن . بخشیشون هم مثل بارانن ، هر بار مطالعه کتاب همون حس ریختن قطرات بارون روی سرمون رو تداعی می‌کنن ولی هر باااار و باراااان تجربه ای منحصر بفرد و تازه و عییین اولین برخوردمون با این پدیده پر از انرژی و طراوت رو بهمون میبخشن. منتها این بار قرار نیست قطرات رو سرمون بریزن ، این کلمات و معانی هستن که به سرمون فرو میریزن و قلبمون رو نمناک و معطر میکنن . شاید هم چشمه های خشکیده چشممونو این باران دوباره به جوشش در بیاره و وجودمون رو بهاری و شفففاف و سرسبز و البته پربار میکنن . کتابها فرقی نکردن ، ما فرق کردیم و همین خوندن این آثار رو برای ما تبدیل به تجربه تازه و پربارتری میکنه . همونطور که نگاه ماست ، عمق ، فرم و زاویه دیدمون به عناصر و پدیده های دنیا که به تجربه هر کدوممون از زیستن در این دنیا و دریافت سعادت یا شقاوت تاثیر میذاره . برای داشتن والاترین تجربه زیست در این دنیا هم انسان ها نه لازمه دریا رو دوشقه کنن ، نه رو آب راه برن ، نه پرواز و طی الارض کنن ، نه با نگاهشون قطار رو منوقف بکنن اکثر این چیزها صرفا استعاره هایی برای به تصویر کشیدن اون تجربه ناب درونی این اشخاص بوده . اونها صرفا یاد گرفتن که به دنیا و مافیها چجور نگاه کنن همین . همچنانکه در داستان کوتاه زیر این تجربه از زبان عارف خراسانی والامرتبه بوسعید ابوالخیر روایت این حالات نقل شده : شیخ ما را گفتند:((فلان کس بر روی آب راه میرود!))گفت:((سهل است! چغزی وصعوه ای نیز بر روی آب می رود.)) گفتند:((فلان کس در هوا می پرد!))گفت:((زغن و مگس نیز در هوا می پرد.)) گفتند:((فلان کس در یک لحظه٬از شهری به شهری می رود!))شیخ گفت:((شیطان نیز در یک نفس از مشرق به مغرب می رود...این چنین چیزها را چندان قیمتی نیست!)) مرد آن بودکه در میان خلق بنشیند وبرخیزد وبخورد وبخسبد وبخرد وبفروشد ودر بازار در میان خلق ٬ستد وداد کند و زن خواهد و با خلق در آمیزد و یک لحظه از خدای غافل نباشد.

در باب حماقت و فریب

توجه ۱: در ابتدا قصد داشتم برای فریب و حماقت هر کدوم یک لیست بسازم ولی چون این دو واژه مباحثی در هم تنیده رو پوشش میدن تصمیم گرفتم هر دو رو در یک لیست تحت یک عنوان قرار بدم . درواقع احمق ها همونایین که به راحتی فریب می‌خورن . خواه از خود یا دیگری ، یا نه تحت شرایط محیط و یا توهمات خود . توجه ۲- در توضیحات زیر هرکجا از واژه حماقت استفاده کردم میشه ما به ازایی معنایی برای فریب به کار برد، باز هم صدق میکنه توجه ۳ - در این لیست کتابهایی در رده سنی کودکان و نونهالان قرار دادم که به نظرم همه باید دوباره بخونیم این به منزله توهین به مخاطب نیست. خودم هم گاهی به اون نقاط کور و افکار و عواطف و داستان هایی که کلاس دوم و سوم خوندیم ولی الان به صورت سایه روشن های افکار و عواطف کودکیم باقی موندن رجوع می‌کنم مثل کتابهای لباس جدید پادشاه ،چوپان دروغگو و پینوکیو .همچنین یکسری کتابها هستن که هیچگاه کهنه نمیشن و برای هر انسانی با هر سطح سن و معلوماتی پیام هایی ناب دارن و بریم سراغ شرح این لیست : به لحاظ فکری و ذهنی ما گاهی (آیا واقعا گاهی؟) نا امیدکننده و بسیار پایین تر ازسطح انتظارات ظاهر میشیم ، این به معنی پایین بودن پتانسیل ها و کیفیات ذهنی ما نیست بلکه عوامل دیگری در این ماجرا دخیلن ، عواملی که گاهی از مژه های چشممون بهمون نزدیکترن ، وسواسان خناسی که حتی اون‌ها رو حس هم نمی‌کنیم ولی ما رو تبدیل به موجودات مضحکی میکنن . این عوامل ممکنه در هرجایی که حتی فکرش رو هم نمیکنیم دیده بشن . فعلا زوده دست به یک تقسیم بندی تمیز و میلیمتری در باب صور مختلف یا عوامل پیدایش حماقت در رفتار و ذهنیاتمون بزنم صرفا به همینقدر کفایت می‌کنم : گاهی منبع حماقت در درون ماس ، گاهی بیرون . گاهی از گذشته و در قالب ژنتیک بهمون به ارث رسیده گاهی در قالب یه فناوری مدرن مثل اینترنت و فضای مجازی ، گاهی هم حاصل نظامات فکری مدرن و به روز هستن که بر همین اساس اصطلاحاتی همچون خرافات مدرن شکل گرفته . گاهی چون چیزی استفاده کردیم احمق ظاهر میشیم مثل انواع مواد مخدر توهم زا گاهی هم توسط دیگرانی احمق ، احمق به نظر رسیدیم فقط تصور کنید وقتی گالیله و کوپرنیک برای اولین بار تفکرات قدیمی درباره زمین تخت یا مرکزی رو زیر سوال بردن توسط حتی بی سواد تربن افراد زمانه چجور مورد تمسخر و حتی تکفیر قرار گرفتن و گاهی احمق ظاهر شدیم چون تحت فشار محیط از اون احمق ها پیروی کردیم فقط تصور کنید پیروی میلیون ها نفر از هیتلر رو و یا مصری هایی که به خاطر پرستش سگ و گربه تسلیم ارتش کمبوجیه پادشاه ایران شدن . گاهی چون خیلی فشار رومون زیاد بوده احمق ظاهر شدیم گاهی چون هیچ کس نبوده بهمون بگه بالای چشمت ابرو و به همین دلیل پیوسته ، هر بار یک پله بیشتر در حماقت و البته غرور و خود زیاد بینیمون غرق شدیم . از بحث صورتهای مختلف حماقت و عوامل دخیل بگذریم . حماقت خوبه یا بد؟ فضیلته؟ رذیلت؟ خنثاس؟ و اگر حد وسطی هست کجا؟ تا کجا احمقیم ؟ تا کجا عاشقیم؟ تا کجا شجاعیم؟ تا کجا به روزیم؟ تا به کجا وظیفه شناسیم ؟ تا کجا علم گراییم ؛ ظاهر پرستیم؟ ؛ معناگراییم؟ ؛ عقلانی ایم ؟ تا کجا وطن پرستیم یا جهان وطنیم؟ تا به کجا مغروریم ؟ یا نه .هیچکدوم .فقط احمقیم این لیست که به مرور تکمیل میشه در باب این موضوعات و موضوعات بسیار دیگه که به شمار و حضور ذهن نمیان حرف‌های زیادی برای ما داره .