این کتاب نه تاریخ نگاریِ دو پدیده ی دوران ساز، یعنی اومانیسم و رنسانس، بلکه پژوهشی است آزاد با هدف توضیح و درک آن ها. نویسنده می کوشد به دور از شیفتگی یا وازنِش ، این دو پدیده را با واقع بینی در پهنه های گوناگون بررسد و تصویری روشن از آن ها در برابر خواننده بگذارد که بسیاری از پیش داوری های نیندیشیده را بی اعتبار می گرداند. 
رنسانس، جنبش نوزاییِ هنری، ادبی، اندیشگی و علمی در سده ی چهاردهم میلادی... انقلابی در سپهر اندیشه و پهنه های گوناگون هنری پدید آورد... هنر غربی را در همه ی زمینه ها از ریشه دگرگون ساخت و بر شیوه ی نگرش به انسان و طبیعت و رابطه با خداوند تاثیری ژرف نهاد و راهِ یکی از شگرف ترین پدیده های تاریخ بشری یعنی مدرنیته را گشود. 
اومانیسم هم که در دامان رنسانس پرورش یافت جهان بینیِ نوینی بود مبتنی بر ارجمندی انسان ... می توان گفت که اومانیسم، نه آموزه و ایدئولوژی، بلکه جست وجویی پیوسته، جنبشی پوینده و پرسشی است هر روز پیش نهاده درباره ی امکانِ ساختمانِ باهمِستانی انسانی یا انسانی تر.
(از مقدمه ی مترجم)


این کتاب مشتمل است بر درآمد (سرنوشت و ابهام های یک واژه)، و پنج فصل (چهره های اومانیسم ایتالیایی؛ عصر زرین اومانیسم فرانسه؛ اروپای اومانیست: نخستین ”جامعه ی فرهیختگان“؟؛ راه های پیراستگی و نوسازی؛ و عملکردهای گفتار). در پایان نیز پس از نتیجه گیری، گزیده ای از متن های نویسندگان دوره ی رنسانس (اراسموس، مارتین لوتر و ...) و هم چنین برداشت های تاریخی، انتقادی و پندارپردازانه از اومانسیم (هگل، ژاکلین روس، آندره شاتل و ...) افزوده شده است. واژه نامه و فهرست توصیفی برخی از اعلامِ کتاب نیز به ایجاز آمده است.