به جرئت می توان گفت که در تاریخ فرهنگ ایران شخصیت دیگری را چون سعدی نمی توان یافت که طی نزدیک به یک قرن زندگی پربار، آن همه وقایع و حوادث شگفت را به چشم دیده و تجربه کرده باشد. او طی چهارده دورة متمایز، نخست در زادگاه خود شیراز دورة حکومت سلغری را شاهد بود که با شکوفایی و آرامش نسبی همراه بوده است. سپس، طی سفر ربع قرنی خود، بیش ترین و مهم ترین بخش های جهان اسلام را در نوردیده و با شگفتی های آن آشنا شده است. آن گاه، به وطن خود بازگشته و شاهد تأسیس حکومت ایلخانی در ایران بوده است. دورة پایانی زندگی سعدی، هم زمان با نابودی ایلخانان فارس و فرمانروایی سلغری و تسلط کامل مغول ها در این دیار بود و شیراز با تکان های این دگرگونی بر خود می لرزید. در این مرحله سعدی تمام توان خود را در مقام یک آموزگار برای حفظ حیاط فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به کار گرفت...کتاب حاضر، از سه بخش و هر بخش از چند فصل تشکیل شده است. بخش نخست، شامل تاریخچة شیراز و سپس زندگی نامة سعدی است. بخش دیگر، شامل اندیشة سیاسی و بخش پایانی، شامل مشرب و مکتب فلسفی ـ صوفیانة خالق «بوستان» و «گلستان» است.