در کتاب حاضر، ترجمه ادبی رساله رند و زاهد اثر ملامحمد فضولی به همراه متن تصحیح انتقادی فارسی آن ارائه می شود. ساختار اثر رند و زاهد نشانگر تسلط کم نظیر فضولی به تحلیل و تقریب دقایق فلسفی و کلامی و نیز، مهارت وی در سخن آرایی و زیبایی شناسی لفظی است.اثر با تحمیدیه آغاز می شود. نخست، مقدمه ای در معرفی زاهد به عنوان پدر و رند به عنوان پسر می آورد؛ و سپس، به محاورات آن ها می پردازد. شیوه  محاوره چنین است که معمولاً زاهد به سخن آغاز می کند و رند به او پاسخ می دهد و با دلایلی سخته به رد آراء زاهد می پردازد؛ و سرانجام، او را مجاب می سازد و مدلل می دارد که بی جهت به مجادله پرداخته اند و هرگاه که اعتبار نیکی و بدی، خیزد زمیان، مسجد و میخانه یکی است.