کتاب حاضر، مروری است بر تاریخچة علم مشاهده ای تجربی در ایران و ایران اسلامی و به موازات آن بر سابقة علم تجربی در تمدن های قدیم و انقلاب علمی در اروپای سدة شانزدهم، با این هدف که آیا می توان علم مدرن را بر مبنای اصلاحات تجربه در سابقة تاریخی ایران در پیش از اسلام و پس از ورود اسلام به ایران جست وجو کرد. نگارنده در کتاب حاضر تلاش می کند تا بر اساس مدارک منتشرة تاریخی موجود و بدون تعصب و پیش داوری به این مرور تاریخی اقدام کند. دانشمندان مسلمان اولین گروهی از دانشمندان در میان تمدن های گوناگون دیگر بوده اند که به تجربه گرایی، پرداختن به روش های کمی، و مشاهده و دقت نتایج اهمیت خاص داده اند. این نحوة عمل در مطالعات علمی نزد دانشمندان مسلمان به توسعة روش علمی نزد مسلمانان انجامید. کتاب حاضر در پنج فصل به بررسی مفهوم علم و طبقه بندی علوم، تاریخ اندیشه در متون ایران باستان، تاریخچة تمدن های قدیم و مکتب های علمی جهان، پژوهش و روش علمی مسلمانان، و فلسفة علم و فناوری اختصاص دارد.