کتاب حاضر، درواقع گزیده کتاب «مکتوبات» مولانا است. آثار منثور مولانا ازجمله کتاب هایی است که در ایران تا این اواخر ناشناخته و مهجور بوده است و در این میان، «مکتوبات» از دو اثر دیگر او، «فیه ما فیه» و «مجالس سبعه» ناشناخته تر مانده است. این کتاب پس از پیشگفتاری که حکم دیباچه دارد و در آن اندیشه و سبب تألیف کتاب و نیز روش کار توضیح داده شده است، وارد مقدمه ای سه بخشی می شود: بخش نخست درباره نظم ساختاری و مضمون نامه هاست که در آن نامه های مولانا از حیث صورت و محتوا تجزیه وتحلیل شده است؛ در بخش دوم، فواید زبانی و ادبی نامه ها (اعم از نکات دستوری و واژگانی و آرایه های ادبی و...) تحلیل و بررسی شده است؛ و در بخش سوم نیز با تحلیل اجتماعی نامه ها فواید آن ها در شناخت اوضاع واحوال جامعه پیرامون مولانا در قونیه قرن هفتم بازنموده شده است.