تاریخ بیهقی یا تاریخ مسعودی، از مهم ترین کتب تاریخی و اثر ابوالفضل محمد بن حسین بیهقی است که در اصل سی مجلد بوده، اما امروز فقط حدود شش جلد آن برجای مانده، که آیینه ی تمام نمای غزنویان است. آن چه از این اثر فاخر به دست ما رسیده، بیشتر درباره ی اتفاقات زمان پادشاهی سلطان مسعود است؛ اما در جای جای کتاب به فراخو موضوع، به وقایع زمان صفاریان، سامانیان و دوران پیش از پادشاهی سلطان محمود نیز اشاره دارد.اثر پیش ر بازگردانی داستان های تاریخ بیهقی به زبان امروزی است که در آن کوشیده ایم برترین و شاخص ترین داستان های تاریخی را برگزیده، به نثر ساده برگردانیم.