هگل «فلسفه ی تاریخ» خود را برای ارایه عمومی تنها به شکل اشاره و خلاصه ی مطلب های مهم در قالب الگوی یادداشت ها برای سخنرانی دانشگاهی آماده کرده بود و آن هم به عنوان بخشی از «فلسفه ی حق و دولت» که هم به شکل بررسی ویژه ی این رشته ی درسی در سال 1821 و هم به صورت بندها و ماده ها در «دانشنامه ی مبناهای دانش های فلسفی» در اختیار عموم قرار گرفته بود. علاوه بر آن در دانشگاه برلین در ترم های زمستانی از سال 1822 تا 1831درس های خطابی تاریخ فلسفه را ارایه می کرد، که در طی آن نه تنها اصل های نظریه ای عام تر را بیان می نمود، بلکه در طی درس ها، کل محتوای سیر جریان تاریخی را، تفسیر و تبیین می کرد. پس از مرگ هگل، «انجمن دوستداران و شاگردان هگل» به چاپ یکنواخت و تصحیح آثار او برای چاپ، از جمله فلسفه ی تاریخ و بخش هایی از «دانشنامه» مبادرت کردند. ادوار گانس از شاگردان او در سال 1840 نسخه ی دوم از فلسفه ی تاریخ را منتشر کرد. و بالاخره در سال 1848 پسر هگل، کارل، نسخه ی سوم فلسفه ی تاریخ را انتشار داد.«فلسفه تاریخ» بیانگر الگوی هگل برای طرح اندازی تکامل تاریخی جهانی است. تکاملی که «به ناگریز و بنا بر ضرورت با انطباق بر مراحل خرد به فعلیت می رسد. تاریخ فلسفه، درونی ترین امر در تاریه جهانی است. چند گانگی. چند لایگی و چند جانبگی رویدادها و سر جریان های متنوع و به ظاهر تصادفی یا خودکامانه تاریخی، در حقیقت اثرگذاری جهت مند و غایت شناسانه ی خود در واقعیت است. مرحله های صعودی و مختلف تاریخ، مرحله های زایش و تکوین آزادی است و قوم های تاریخی لوای این تکامل و فعلیت یافتگی خود را بر دوش می کشند، ایفای نقش می کنند، مضمحل می گردند و لذا به قوم بعدی برای وساطت در فعلیت یافتن ضرورت می رسد. پارس ها، یونانی ها، رومی ها وژرمنها حرکت ناگری از ناآزادی تا روشنگری و عصر جدید را به انجام می رسانند. تا به جایی که به ظاهر روح جهانی موفق می گردد؛ همه ی بودش بیگانه را از خود بزداید و خود را به مثابه روح مطلق ادراک کند.» در طرح تکاملی هگلی به واقعیت رسیدن آزادی فرآیندی مختص در اروپا بوده، اگرچه اولین تلنگرهای پیش- تاریخی را از شرق دریافت داشته است: «با امپراطوری پارس ما برای نخستین بار در پیوند با تاریح قرار می گیرین...سرزمینی که اولین امپراطوری را به خود دیده و سپس به گذشته پیوسته است...در این سرزمین نوری طلوع می کند. که تابش اش بر جهان و دیگران نیز پرتو می افکند...» اصل تکامل با تاریخ سرزمین ایران آغاز می گردد.