آن چه در برابر مدرنیته قرار می گیرد، شریعت اسلامی و به تعبیر دیگر نگاه شریعت مدارانه و فقیهانه به اسلام است. این نگرش فقهی بر اجرای حدود شرعی، تفاوت زن و مرد در برخی از امور حقوقی و حکومت ولایی یا خلافتی تاکید دارد و به این صورت با ارزش های مدرن سیاسی ـ اجتماعی در تضاد قرار می گیرد. اما مدرنیته که بسیاری از آن به تجدد نیز تعبیر می کنند، دارای ویژگی های  عمده ی چندی است: پیشرفت علمی و تکنیکی، سرعت سرسام آور در همه ی بخش های زندگی، قداست زدایی و حتی ارزش زدایی از باورها و اعتقادات سنتی و یک نوع نگاه عقل محور به زندگی. امام مهم ترین ویژگی مدرنیته که آن را در تقابل با باورهای دینی قرار می دهد و از یک تضاد جدی میان رویکرد مدرن و زندگی دین مدارانه پرده برمی دارد، آزادی فردی است و آن مهم آن چنان که هابرماس می گوید در سه بعد: آزادی در شناخت، آزادی در تعیین سرنوشت خویش، و آزادی در واقعیت بخشیدن به خویش است. یک انسان معتقد و دیندار می تواند به راحتی خود را با پیشرفت علمی، اقتصادی و صنعتی و یا با نوع زندگی سریع و عقل محور مدرن آشتی بدهد و حتی دلایل محکم دینی برای چنین رویکردی بیابد. اما این آزادی های فردی با همه ی نتایج سیاسی و اجتماعی آن هستند که با باورها و خواسته های اخلاقی او هم سازی نمی کنند و به همین دلیل در تضاد با هویت دینی و سنتی او قرار می گیرند. یادداشت نخست کتاب، درنگی کوتاه در مقوله ی شکیبایی و انواع آن است. یادداشت دوم "اجتهاد و شکیبایی" متن مصاحبه ای با مجله ی یادداشت سوم با عنوان، "تاملی درمقوله ی جامعه ی مدنی" تلاشی است مختصر برای ارزیابی اصطلاح جامعه ی مدنی که مولفه ی اصلی یک جامعه ی دموکرات و شکیبا است. "فضیلت های سیاسی دموکراسی"، "اسلام، حقوق بشر و دموکراسی" و "بررسی دیدگاه های اسلام گرایان یا بنیادگرایان سنی درباره ی حقوق بشر و دموکراسی" از دیگر مباحث کتاب است.