یادداشت شایان شیروانی
1403/11/11
- همه آنهایی که حرفی برای گفتن ندارند اما حرفمفت هم نمیزنند نکات اولیه درباره ترجمه ۱. شاید در نقطه صفر، ابتدا چند نکته درباره ترجمه بیان کنم. به نظرم ترجمه خیلی ثقیل بود، هرچند احتمالاً متن اصلی فرانکفورت هم چندان ساده نبوده است اما ترجمه آن را حتی سنگینتر کرده است! فقط تعجب میکنم که چرا با این ترجمه، مصطفی ملکیان جستار نوشته است! (شنیده بودم که ملکیان برای کتابهایی که میخواد جستار بنویسه یا مقدمه بزنه به شدت رو مترجم گیره و ترجمه کتاب براش مهمه) ۲. کل متن یک طرف و جستار مصطفی ملکیان یک طرف دیگر. واقعاً از خواندن این جستار لذت بردم. شاید بشود گفت که این جستار حتی از متن اصلی فرانکفورت باارزشتر است. (به معنای واقعی کلمه مصطفی ملکیان فیلسوف هستش و سر تعظیم فرو مییارم جلوش) ----------------------------------------- ۳. بقیه نکاتم از یکی از سخنرانیهای ملکیان برداشت شده است. دلایل رواج حرف مفت: دلایل رواج حرف مفت به دو دسته تقسیم میشوند: ۱. دلایل معرفتی ۲. دلایل غیرمعرفتی (فردی و جمعی) دلایل غیرمعرفتی (به اپیستمه/Episteme و علم در این دستهبندی کاری نداریم) به دو دسته فردی و جمعی تقسیم میشوند: ادلهٔ غیرمعرفتی فردی: ۱.تنهایی: احساس تنهایی عمیق یکی از دلایل رواج حرف مفت است. وقتی فرد دچار تنهایی میشود، شروع به گفتن حرف مفت میکند. مثلاً در اتوبوس کنار کسی نشستهاید که برای اولین بار میبینید، از بس احساس تنهایی میکنید، شروع میکنید به گفتن چیزهایی مثل «چه قدر این ایران فقیر شده است» و ... (دلایل روان شناختی) ۲. خودشیفتگی: من چون از دست بروم، بشریت خیلی چیزها را از دست میدهد. پس میآیم خاطراتم را چاپ میکنم چون خودم را قبله عالم میدانم و همه منتظر من هستند. این به نوعی باعث رواج حرف مفت میشود. ۳.خودنمایی: میخواهم برتری خودم را نشان بدهم که بقیه همنسلان من این برتری را ندارند و شروع به زدن حرف مفت میکنم و گفتارهای غیرواقعی بیان میکنم. ۴. تنبلی: کنشگر نبودن و کاری انجام ندادن باعث رواج حرف مفت میشود؛ باعث میشود که هر جا نظر بدهم. مثلا شخصی میخواهد در رابطه با دموکراسی و آزادی صحبت کند آن شخص باید nتعداد کتاب بخواند تا بتواند نظر بدهد ولی شخص تنبل که حوصله خواندن ندارد به راحتی اظهار نظر میکند و حرف مفت میزند. (این مزیت تنبلی خدایی خیلی خوبه) ادلهٔ غیرمعرفتی اجتماعی: ۱. در دوران مدرن سخن گفتن علامت برتری است: یکی از تفاوتهای اساسی و ماهوی مدرنیته، ارزش قائل شدن برای سخن گفتن است، برخلاف دوران قدیم که حکمت فرزانگی را در سکوت میدانستند. ۲.دموکراسی: دموکراسی باعث رواج حرف مفت میشود چون ماهیت آن حقوق همگان است و حقوق همگان هم یعنی در هر مبحث نظر دیگران ارجع میشود نسبت به نظرِ متخصصان. ۳. در مدرنیته حکمت «به من چه» وجود ندارد: در مدرنیته به نام کنجکاویِ علمی، هر سوال کردنی مجاز میشود. اما در حکمت فرزانگان این بحث مطرح بود که «سوالاتی باید مطرح شود که وضع انسان قبل و بعد از آن متفاوت شود!» ۴. سیطره کمیت بر کیفیت: افراد به جای حرف درست، دنبال حرف زدن زیاد هستند. بیشتر صحبت کردن در اجتماع ما مهمتر شده است، مثلاً فلان استاد ۲۰ جلد کتاب نوشته است و n تعداد دانشجو داشته است... ۵. تقدیم اتیکت/Etiquette بر اتیکس/Ethics (تقدم آداب معاشرت بر اخلاق): این دو مورد در خیلی از موارد همسو با هم هستند، ولی اگر در تعارض باشند، باید اخلاق را اولویت قرار دهیم. ادلهٔ معرفتی (علمی) ۱. آن دستهای که بیان میکنند که حقیقتی در کار نیست و فقط سوژهها هستند و ابژهای در کار نیست که منتهی به نیهیلیسم میشوند یا گروهی که بیان میکند ما به حقیقت دسترسی نداریم و دچار شکاکیت معرفتی/Skepticism میشوند. این گروهها باعث میشوند که ما دیگر درباره اینکه جهان چگونه است اظهار نظر نکنیم، بلکه این موضوع مطرح میشود که «من درباره جهان این نظر را دارم» و این گمانهزنیها در باب حقیقت باعث حرف مفت میشود کلا نمیدونم چه شکلی متن رو تموم کنم ولی جستار ملکیان برای خریدن این کتاب میارزه و پیشنهاد میکنم حتما بخریدش با اینکه ترجمهش باب پسند من نیست.
(0/1000)
نظرات
1403/11/11
چه جالب الان در کتاب دیگه آب که میخوندم ارجاع داده بود به این کتاب و تو فکرش بودم سراغ این کتاب بیام. بعد یادداشت شما رو هم دیدم 🙏🏻🙏🏻🙏🏻
1
1
1403/11/11
اول ببخشید بخاطر اون کلمه *دیگه آب. الان دیدمش، در واقع درستش*دیگهای بود. 🤦♀️ کتاب خودنمایی با اخلاق نوشته تسی و وارمکه
1
0
شایان شیروانی
1403/11/11
1