یادداشت سیده مریم طیار

        رمانی فلسفی‌طور که ظاهرا در چند روز می‌گذرد ولی رفت‌وبرگشت‌های ذهنی شخصیت اصلی در طول دوره‌ای چندین‌ساله به آن عمق و غنایی دلپذیر می‌بخشد. 
رمان به گوشه‌ای از تاریخ ایران پیش از پیروزی انقلاب می‌پردازد و دنبال چرایی حوادث و اتفاقات و رویکردهاست. و به نظرم موفق عمل کرده است.
یک جاهایی واقعا تعجب می‌کردم از میزان توانایی نویسنده در نوشتن. چقدر زیبا و عمیق دیالوگ‌پردازی کرده بود و چه خوب توانسته بود قصه‌پردازی کند. چقدر گره‌گشایی دلچسب بود و چه خوب بودند خرده‌داستان‌های اینجا و آنجای رمان. 
احساس می‌کنم همین یک رمان توانسته یک آشنایی کلی از همدان پیش از انقلاب در ذهنم ثبت کند و حتی در بعضی موارد شناخت دائمی؛ مثل جغرافیا و میدان و خیابان اصلی و محله‌هایش.
فقط یکی دو جای رمان احساس کردم محتوا از قالب بیرون زد و زیادی بود. شاید نویسنده می‌خواست همدان را کامل معرفی کند برایمان. مثل حضور آن زن مسیحی و مجسمه سنگی‌اش که حرف‌هایش ان بخش از رمان را از نفس انداخت و به تئاتری بی‌روح تبدیل کرد. علت کم شدن یک ستاره از امتیاز هم همین بود.
خوانش این رمان را به همه علاقمندان رمان ایرانی و تاریخی بخصوص تاریخ انقلاب توصیه می‌کنم. همچنین به کسانی که رمان‌های تفکربرانگیز از نوعی که به مکاشفه ذهنی می‌پردازد علاقمندند.