یادداشت سامان

        کتابی در باب تاریخچه لابی صهیونیسم و تلاش هایی که انجام شد و  منجر به تشکیل دولت اسرائیل در سال 1948 شد. همین نیم خط شرح کافی از این کتاب پر نکته و خواندنی رو نشون میده. خانم آلیسون ویر در این کتاب که یادداشت های انتهای هر فصل شاید حجمی به اندازه فصول کتاب و بیشتر داشته باشه و یا حتی بشه به این کتاب گفت یک مقاله طولانی، لابی صهیونی رو از ابتدای تشکیلش مورد بررسی قرار میده و نشون میده چه طور و چگونه و با چه روش‌ها و سیاست‌ها و اقداماتی طرح تشکیل اسرائیل در سرزمین فلسطین سرانجام به نتیجه می‌رسه.

 کتاب این تاریخچه رو تا سال 1948 مورد بررسی قرار میده. در واقع علاوه بر آشنایی با جنبه های مختلف لابی صهیونی ما در این کتاب تاریخچه‌ای هم از تشکیل اسرائیل می‌خونیم که میشه گفت با یک تیر دو نشون شلیک میشه و این به ارزش کتاب اضافه می‌کنه. در این کتاب از اشخاص و رهبران تاثیرگذار تا سازمان‌های مخفی و زیرزمینی مورد بررسی قرار می‌گیرند و نقش و تاثیر هر کدوم رو در طی دهه های پیش از 1948 مورد واکاوی قرار می‌گیره. از فشارها و اقداماتی که در قبال دولت‌های بریتانیا و به ویژه ایالات متحده صورت می‌گیره در کتاب سخن به میان میاد. همان طور که از عنوان فرعی کتاب مشخصه، تمرکز بر تاثیر این لابی بر آمریکاست اما در مورد بریتانیا هم موارد مهمی ذکر میشه. بیانیه بالفور که خیلی‌ها نقطه عطفی در رابطه پرمناقشه اسرائیل و فلسطین می‌دونند دستپخت بریتانیاست و غیرقابل چشم پوشی است. 

عکس آناتومی بدن انسان با تمرکز بر روی رگ‌ها رو تصور کنید. اگر رگ‌ها رو لابی و تشکیلات صهیونی فرض کنیم، نویسنده در این کتاب تمام تلاش ارزشمندش شناساندن و معرفی این رگ‌هاست. رگ‌هایی که شاید در تصور ابتدایی ما فقط خبر از وجودش داشته باشیم اما توضیحات خانم ویر این رگ‌ها رو برای ما کاملا معرفی و تحلیل می‌کنه. تابوندن نور به قسمتی از این تاریخ پر تلاطم که کمتر مورد بررسی قرار گرفته هدف نویسنده از نگارش این کتاب بوده. صهیونیست‌ها با یک برنامه مدون و تلاش مستمر و انواع و اقسام حیله‌ها و نفوذها تونستند سرپناهی برای مردمان یهود در فلسطین رو اجرایی کنند و این کتاب این مسیر پر پیچ و خم رو به مخاطب خودش معرفی می‌کنه. 

این بحث نفوذ به هیات حاکمه ایالات متحده در سطوح مختلف موضوعی است که به خوبی و در خلال فصول گوناگون از کتاب دریافت می‌کنیم. اون بخشی از کتاب که نشون میداد صهیونیست‌ها چگونه به شرط ترغیب آمریکا به ورود به جنگ جهانی اول، بریتانیا رو مجاب به بیانیه بالفور کردند برای من خیلی خواندنی بود. یا مثلا تلاش‌هایی که برای به تصویب رسیدن طرح تقسیم فلسطین در سال 1947 در سازمان ملل صورت گرفت از بخش‌های مهم کتاب بود.

 در انتها خانم ویر آثاری رو برای مطالعه‌ی بیشتر معرفی می‌کنه. هدف خانم ویر آشنایی اون دسته از آمریکایی ها و غربی‌هایی با اصل ماجرای اسرائیل هست که با روایت اصلی دولت مردان آمریکایی همخوانی نداره. جرقه ابتدایی نگارش این کتاب هم انتفاضه دوم در سال 2000 بوده که خانم ویر رو ترغیب می‌کنه این اثر رو بنویسه و قرار هم بوده که ادامه این کتاب رو یعنی از زمان بعد از سال 1948 در کتاب مجزایی بنویسه که ظاهرا هنوز این اقدام صورت نگرفته. این کتاب علی رغم حجم کم خودش میتونه بخشی از ریشه مشکل امروزی خاورمیانه رو نشون بده. البته تاکید زیاد روی لابی صهیونی و غفلت از سایر مسائل و عوامل میتونه به عنوان یک نکته منفی در مورد کتاب در نظر گرفته بشه اما با این حال به نظر من کتاب ارزشمند و خواندنی است.

کتاب رو نشر نی با ترجمه خوب آقای آسیم در همین سال 1404 با قیمت 280 هزار تومان به چاپ رسانده.