یادداشت کتاب‌فام
1404/4/14
«حکومت نظامی» کتابی‌ست که «دونوسو» قادر به نوشتنش در تبعید نبود؛ کتابی زمخت و سخت، واقع‌گرایانه و در عین حال شیوا درباره شیلی، کشوری که ۱۲سال در محاصره دیکتاتوری پینوشه بود. هرچند واقع‌گرایانه، اما این کتاب برخلاف بیشتر آثار «دونوسو»، کمی به چیزهای جادویی، به ترکیبی رویایی از روزمرگی و ماوراءالطبیعه که در بسیاری از ادبیات آمریکای لاتین انتظار داریم، بستگی دارد. جادویی که چنان با ناخن‌خشکی در متن بافته شده است که در نهایت، نشانه کورسوی امیدی می‌شود که «دونوسو» اثرش را با آن به پایان می‌برد.
کل داستان در ۲۴ساعت می‌گذرد. «ماتیلده نرودا»، همسر «پابلو نرودا»ی فقید درگذشته‌ست و گرو‌ه‌های مختلف سیاسی برای بهره‌برداری از این مرگ بر تابوتش خیمه زده‌اند و در مقابل این پس‌زمینه از انگیزه‌های متناقض، «دونوسو» پرتره‌ای از جامعه‌ای را در هم می‌بافد که در تقلای گذران روز‌به‌روز است و رهانیدن خود از روشنفکری بیهوده‌ای که سعی در بازیابی روزهای درخشان گذشته دارد اما، از آن‌جایی که جنگ و عشق خانمان‌سوز، تاروپود یک بافته‌اند، «حکومت نظامی» همچنین داستان عشق تراژیک «جودیت توره» نیز هست در تلاش برای فرار از گذشته تلخ و رادیکال خود که با بازگشت خواننده‌ی انقلابی سال‌های گذشته پس از ۱۲سال به شیلی، «مانونگو وِرا»، مجددن شعله‌ور می‌شود. «مانونگو»یی که آمده‌ست تا برگردد اما...
«خوزه دونوسو» با درهم آمیختن رئالیسم سیاسی و پرواز گفتمانی رمانی بسیار زیبا از شیلی معاصر و شرایط انسانی خلق کرده است. او با بینش قدرتمندش از شیلی معاصر از طریق عینک عجیب و غریبش که علامت تجاری خاصّ اوست، حکومت نظامی شبانه سانتیاگو را به یک رویداد ادبی مهم تبدیل می‌کند. «دونوسو» که خود سال‌ها طعم رنج یک‌عمر تبعید خودخواسته را چشیده است، آثار کج‌روی قریب به یک‌دهه‌و‌نیم از دیکتاتوری «پینوشه» را مستند می‌کند که حکومتی را ساخته و پرداخته که سیاستش بالاتر از هرچیزی‌ست و هرچیزی را از پیش تعیین کرده است. شاید که بر همین اثر و با همین ابزار، شیلی و مردمش به رستگاری برسند اما با این‌حال، این‌ها مردمی هستند که در ۱۵سال گذشته خود را از طریق نفرت تعریف کرده‌اند و زندگی‌شان در زیر سایه‌ی درد و غمی سنگین به‌واسطه تاریخی مثله‌شده که برشان تحمیل شده بوده، بوده است.
«حکومت نظامی» نه با عشق کامل و وصل، که با این امید به پایان می‌رود که روزی ممکن است که بشود عشق و وصل را با صدای بلند بر زبان راند. این شاید نتیجه‌گیری‌ای تلخ باشد اما، برای این رمان تکان‌دهنده و تاریک مناسب است.
(0/1000)
نظرات
تاکنون نظری ثبت نشده است.