بریده‌های کتاب Brilliant Reader

نافرمانی مدنی-از آن دست که مهاتما گاندی طلایه دارش بود-در ایران کم و بیش ناشناخته باقی ماند. ایرانی ها نه به خاطر تاثیرات گاندی، بلکه از گذر تحربیات تاریخی خودشان به سیاست خیابان رو آوردند.

در ایران خیابان نقشی مهم تر بازی کرده تا در انگلستان یا فرانسه.

بر خلاف باور مردم دل ما مردها خیلی کوچیکه و کم طاقتیم،

داستان های علمی- تخیلی نقش مهمی در جهت دهی به دغدغه های افکار عمومی دارند. این ژانر می تواند با ترسیم بدترین سناریو های ممکن، دغدغه و نگرانی منطقی و عاقلانه ای را به دور از رغب و وحشت، در میان مردم ایجاد کند تا نسبت به تصمیمات کلیدی بشر حساس باشند و بدین طریق از وقوع رخداد های ناخوشایند در آینده پیشگیری به عمل آید. چنانکه یووال نوح هراری نیز می گوید :« اگر می خواهید آگاهی عمومی را نسبت به خطرات فناوری افزایش دهید، یک اثر خوب علمی- تخیلی تاثیر گذار تر از صدها مقاله در مجله ساینس و نیچر و حتی نیویورک تایمز است!»

باید که بسازد اصغر فرهادی/ سریال نود قسمتی از ماتم ما

فساد شوروی پیش تر بسیاری از مقامات دولتی، روسای کارخانه ها و حتی خرده دکانداران و رانندگان تاکسی ها را تبدیل به خرده جنایتکار کرده بود. هنگامی که اتحاد شوروی از هم پاشید، آن ها صرفا به فعالیت خود ادامه دادند، منتها با آزادی بیش تر و غالبا در مقیاسی وسیع تر.

بسیاری از مردم در مغرب زمین چنین فرض کردند که جنایت سازمان یافته پدیده ای نو ظهور است، ولی «مافیا» صرفا نامی است نو برای تجربه های کهن.

نخستین رسالت سازمان های دولتی، مانند شورای عالی و هیئت وزیران اتحاد جماهیر شوروی، فقط آن است که بر اجرای دستورهای حزب نظارت کنند. دومین هدف دولت شوروی القای این خیال خام در دنیای خارج است که اتحاد شوروی کشوری است کم و بیش مشابه کشورهای دموکراتیک غربی.

به این نتیجه رسیده ام که با خودی و غیر خودی کردن همکاران در درون حوزه، امکانات و استعدادها به نیروی مخرب تبدیل می گردد، سرمایه های رشته افزایش نمی یابد و استعدادهای بیدار خفته می شوند.

اصلا آسیب اصلی در این مملکت همین بی توجهی به تخصص و مهارت است. وگرنه متخصصان خوبی داریم در ایران که هم کارشان را بلدند، هم انگیزه کافی دارند. البته اگر به آنها توجه شود؛ در نتیجه می توانند تحول ساز باشند. اما به دلیل همین مشکلات مدیریتی نمی توانند خودشان را نشان دهند تا مردم و کشور از خدمات شان بهره ببرند؛

دانشگاه های آمریکا از تربیت دانشجویان تک بعدی به شدت احتراز می کنند. این سیستم آموزشی، شناخت مسائل اجتماعی- اقتصادی و سیاسی جهان را برای رشته های فنی و پزشکی ضروری می داند.

خالی شدن کتابخانه ها از افراد متخصص و کار کشته را داشتیم و داریم! از همان اول انقلاب تا الان. قبل از انقلاب را به خاطر دارم که شرایط به گونه ای بود که حتا برای کتابخانه های تخصصی و دانشگاهی نه فقظ از متخصصان حوزه استفاده می شد بلکه متخصصان خارجی هم جذب می شدند، در ست مثل خود گروه های آموزشی؛ در پیش از انقلاب تعداد کتابداران آمریکایی در کتابخانه های دانشگاه شیراز کم نبود.

واقعا قضاوت کردن درباره افکار و اندیشه های خصوصی افراد در بیرون از محل کار و حتا خود محیط کار را نمی پسندم! اما بود! بسیاری از این ها اصلا مصداق دخالت بود! همین هم باعث می شد برخی همکاران خوب و با تجربه مان بروند از کشور! همان دخالت در مسائل غیر حرفه ای و غیر تخصصی همکاران و فراری دادن شان در جذب افراد جدید هم وجود داشت! این ها در ترکیب با سایر مسائل و دخالت ها باعث می شد کار پیچیده تر شود.

اصولا این اطمینان وجود ندارد که نتایج کار و تلاش ها حفظ شود تا موجب توسعه و ترقی کشور شود. این همان نکته مهمی است که همواره از آن به عنوان نبود رابطه بین دستگاه های اجرایی و تولید کنندگان و پژوهشگران یاد می کنیم.

زمانی که نتایج یک پژوهش درمی آید، برای چه کسی مفید است؟ طبعا برای این نیست که در روزنامه یا مجله ای چاپ شود، بلکه برای این است که مدیران موسسه سریع تصمیم بگیرند و از اتفاقی که دارد می افتد، جلوگیری کنند، تغییر بدهند و حرکت به سمت مطلوب ایجاد شود.

ما در زمینه کتابداری با نیاز های اجتماعی بسیاری روبرو هستیم که نمی توانیم به آنها جواب بدهیم، چون برنامه های دانشگاهی ما با نیازهای واقعی تطبیق نمی کند و بخش هایی از آن هم که تطبیق می کند، هیچ وقت تدریس نمی شود.

مشکل اینجاست که رشته کتابداری در جامعه جایگاهی ندارد. جامعه ما هنوز جامعه ای است که موضوع خواندن را شعار گونه مطرح می کند و جدی نمی گیرد. محیط دانشگاهی ما هم محیطی نیست که اساسا از روش جزوه گویی خیلی فراتر رفته باشد.

اینکه کتابدار باید کتابخانه های دانشگاه را اداره کند، در ذهن مدیران جا نیفتاده و مصوبه ای در دانشگاه ها هست که می گوید مدیر کتابخانه باید از اعضای هیئت علمی باشد. خب ممکن است افراد در رشته های خودشان خیلی فاضل باشند، ولی اصلا به درد این کار نخورند.

کار کتابخانه باید قانونمند باشد، هر قدم ثبت بشود، قابل ادامه دادن باشد، و قائم به شخص نباشد.

اگر جامعه از نظر فرهنگی متحول نشود، در سایر زمینه ها هم تحول پیدا نمی کند و جامعه ای که بخواهد فقط روی نخبگان حرکت کند، هرگز جامعه پیشرفته ای نخواهد شد.