بریده‌های کتاب دو دستی (نوشته ها و عکس های سفر به ژاپن)

نسبت سس سویا و غذای ژاپنی مثل نسبت سال جدید شمسی و تورم است.قبل از اینکه سال جدید بیاید، تورم آمده و جا خوش کرده است.ژاپنی ها هم اول سس سویا می‌آورند، بعد غذا.

همین جا سراغ مراسم ختم و بزرگداشت هم برویم که دست و پاگیری آن دست کمی از عروسی های ژاپنی ندارد! البته اگر مرده کس وکاری داشته باشد؛ وگرنه برای آدمهای بی کس، همه جای دنیا شبیه هم است.

این همان باوری است که ژاپنی ها به آن "شوشین" می گویند و به نظرم یکی از رمزهای ژاپن شدن ژاپن است. شوشین می گوید روز هزارم کارت فرقی با روز اولش ندارد و باید هر فعالیتی را با همان کنجکاوی و علاقه ای انجام بدهی که انگار اولین روز است شروعش کرده ای.

🎌(کایزن) در ژاپن: یعنی روی هدف های کوچک تمرکز کنی و سعی نکنی کارهای خیلی بزرگی که از توانت خارج است، انجام بدهی- البته کایزن فقط مربوط به مسائل فکری نمی شه؛ بلکه می گه حتی توی زندگی معمول هم سعی کن هدف های کوچیکی داشته باشی که به خاطرش تلاش کنی. مثلاً هر چند وقت یه بار برو یه هنر یا یه مهارت یاد بگیر. یا مثلاً برنامه ریزی کن کتاب های یه نویسنده رو بخونی... (حالا بگو کاکیبو یعنی چی؟)🙃

روزگاری فکر می کردم باید دنیا را تغییر بدهم، می خواستم جهان و آدم هایش را تغییر بدهم. اما بعد که تجربه ام توی زندگی بیشتر شد، فهمیدم که این نه وظیفه ام است و نه توانش را دارم. پس سعی کردم به اندازهٔ خودم اثرگذار باشم. هر چند کوچک، به اندازه ای که بعضی ها حالشان خوب شود و خودشان به فکر تغییر اطرافشان بیفتند💫✨

(گوشه ای از سفر نامه ی ژاپن 🎌🗻) اساساً لمس کردن در فرهنگ ژاپنی جایی ندارد. حتی با هم دست نمی دهند. بغل کردن و بوسیدن که جای خودش را دارد. انگار مدام می ترسند با دست زدن به هم، یکدیگر را ناراحت کنند. در کمال احترام به هم تعظیم می کنند اما دریغ از یک بغل کردن یا بوسه ای که محبتت را به دوستت یا نزدیک ترین عضو خانواده ات منتقل کند.

🎌 ژاپنی ها یک جملهٔ معروف دارند.(هارا هاچی بُن می!) «یعنی زمانی که به احساس سیری ۸۰٪ رسیدی، از خوردن دست بکش!»💚🌱

دوستم کیو که پرستار یکی از بیمارستان‌های توکیوست، تعریف می‌کرد که بارها شده یک پیرمرد یا پیرزن در بیمارستان فوت کرده و ما با بچه‌هایش تماس گرفته‌ایم و خبر داده‌ایم و آنها خیلی خونسرد گفتند این هفته که کار داریم، هفته بعد می‌آییم و جنازه را تحویل می‌گیریم. این نوع مرگ، مرگ در تنهایی - چه در بیمارستان و چه مرگ‌های فراوان در خانه‌ها بدون آنکه کسی خبردار شود - آنقدر زیاد است که در زبان ژاپنی یک کلمه ویژه دارد: «کودو کوشی» یا مرگ در تنهایی.

ما در ایران، ناظم ها را همیشه در کسوت یک آدم بد اخلاق خط کش به دست توی مدرسه هایمان به یاد می آوریم که اگر حوصله کتک زدن نداشتند توی دفتر مدرسه می نشستند و از پشت میکروفون فریاد می کشیدند: «مثل آدم راه برو حیوون... یا مثلاً می گفتند: «شماها توی کدوم طویله بزرگ شدین؟ (البته مدرسه های دوران ما؛ الان که ظاهراً کسی به بچه ها از گل نازکتر نمی گوید و ناظم ها اگر توی حیاط نمی آیند از خستگی و تنبلی شان نیست از ترسشان است!) اما اینجا ناظم بودن یعنی اینکه لبخند بزنی و مرتب به دیگران احترام بگذاری. از معطل شدنشان عذرخواهی کنی و تمام تلاشت این باشد که کمترین آب توی دل طرف مقابلت تکان بخورد!

در پایان سفر به این نتیجه می‌رسم که زندگی ژاپنی‌ها تقریباً یک نوع اوریگامی است. مجموعه‌ای است از خط‌های تعریف شده که روی هم می‌نشیند و مفهومی را معنا می‌بخشد. این تا زدن‌ها صبوری می‌خواهد، قانون دارد و باید با ترتیب خاصی انجام شود.

ما تنها یک بار زندگی می‌کنیم و باید قدر لحظه لحظهٔ آن را بدانیم.

به کسانی که دیوانه وار انیمه ها را دوست دارند و حتی زندگی شان را بر مبنای آن شکل می دهند، اوتاکو می گویند. البته در کلام، اوتاکو به معنای هرکسی است که به چیزی علاقه یا عادت وسواس گونه دارد. این واژه روزگاری مفهومی منفی داشت، اما حالا که بیشتر درباره انیمه به کار می رود، اوتاکوها با افتخار سرشان را بالا می گیرند و اعلام موجودیت می کنند. به _آکی هابارا_ شهر اوتاکو هم می گویند؛ شهروندانی دیوانه انیمه.

فلسفهٔ وابی‌سابی می‌گوید که برای لذت بردن از زندگی نباید منتظر کامل شدن و بی‌نقص بودن آن باشیم؛ چراکه جهان زودگذرتر از آن است که بتوانیم خیلی چیزها را برای دو بار تجربه کنیم.

اومه می گوید: «ما یه عقیده قدیمی داریم که غذایی که مردم رو سالم نگه می داره، اون غذایی نیست که خوشمزه باشه یا آدم خیلی دوست داشته باشه بخوره، بلکه غذاییه که خوب هضم بشه.»

🎌(ایکیگای) در ژاپن: بر مبنای آن باید هدفت را در زندگی پیدا کنی. هدفی ارزشمند🎯🏹 که آن قدر محرک باشد که صبح ها به خاطر آن انگیزهٔ بیدار شدن داشته باشی- ایکیگای ربطی به رویا نداره، به واقعیت مربوطه. به نظرم آدم باید هدف های واقعی داشته باشه. یه چیزی که هم (توانایی) انجامش رو داشته باشه و هم (غیرممکن) نباشه.

برقی از شادمانی در چشم هایش می درخشد. جعبه نه یک جعبه خاتم کاری ساخت اصفهان است و نه یک جعبه منبت کاری کار آباده.... یک جعبه مقوایی از یزد است که تویش پشمک حاج عبدالله است و یوریه عشقی وصف نشدنی به آن دارد.( پشمک آخرین چیزی بود که فکر می کردم ممکن است یک دختر ژاپنی از آن خوشش بیاید.)

یک افسانه ژاپنی می گوید که اگر کسی بیمار باشد و هزار درنای کاغذی بسازد، شفا می یابد.

اشتباه نکن. ایکیگای ربطی به رویا نداره. به واقعیت مربوطه. به نظرم آدم باید هدف های واقعی داشته باشه. یه چیزی که هم توانایی انجامش رو داشته باشه و هم غیر ممکن نباشه. تاکو بعد از کایزن می گوید. کاری که من خودم تجربه ی انجام دادنش را دارم و همیشه هم به اطرافیانم توصیه کرده ام آن را انجام بدهند. ولی راستش نمی دانستنم در فرهنگ ژاپنی یک اسم مخصوص دارد. کایزن یعنی روی هدف های کوچک تمرکز کنی و سعی نکنی کارهای خیلی بزرگی که از توانت خارج است انجام بدهی.

🎌🗻تقریباً همهٔ ژاپنی ها با فلسفهٔ «واشوکو» آشنا هستند. فلسفهٔ واشوکو حتی در قانون اساسی ژاپن هم آمده و سعی دارد مردم را به عادت های غذایی سالم ترغیب کند. فلسفه ای برای ایجاد تعادل و درک در تغذیه. بر اساس این فلسفه حتی بچه ها در مدرسه (آموزش) می بینند که چطور به نیاز های غذایی شان در طول زندگی توجه کنند، چگونه غذاهایشان را مبتنی بر فصل ها تغییر دهند، چگونه بین غذای سالم و ناسالم (تمایز) قائل شوند و حتی چگونه برچسب های روی مواد غذایی را بخوانند- واشوکو بر اشتراک وعده های غذایی بیشتر با دیگران تأکید دارد و غذا خوردن با خانواده، دوستان و همکاران را ترویج می کند.