نیکلای سمیونوویچ لسکوف (به روسی: Николай Семёнович Лесков) (‏۱۸۳۱–۱۸۹۵) نویسنده روسی بود. 
او در این حرفه به سراسر روسیه سفر کرد و حکمت دنیوی، و به همان پایه، شناختش از اوضاع روسیه، در پی همین سفرها پربار شد. به این ترتیب او فرصت یافت که با تشکیلات فرقه‌های کشور آشنا شود و در قصه‌های او نشانه‌های این آشنایی بر جای است. لسکوف در نبرد خود با بروکراسی کلیسای ارتدکس، افسانه‌های روسی را متحد خود می‌دید. شخصیت اصلی برخی از حکایت‌های افسانه‌ای او غالباً مردی درستکار و به ندرت زاهدی پارسا است؛ این قهرمان معمولاً فردی ساده و فعال است که ظاهراً به طبیعی‌ترین شکل ممکن به یک قدیس مبدل می‌شود. هنر لسکوف، غلو عارفانه در باب قهرمان قصه نیست. گرچه او گهگاه مایل بود در توصیف جنبه‌های خارق‌العاده و حتی پارسایی قهرمان خویش مبالغه کند، لیکن ترجیح می‌داد سر و کارش با طبایع قوی و سرزنده باشد. او نمونهٔ مثالی قهرمان قصه را مردی می‌داند که راه خویش را در جهان باز می‌کند بی‌آنکه دلبستگی چندان ژرفی به آن داشته باشد.