یکی از اتفاق‌های بد اینه که آدم بعد از مموآر شاهکار “گرسنگی” و با همان انتظارات این کتاب را بخواند. به نظر من به طور قطع در میانه‌های کتاب ناامید می‌شود.

کتاب با یک مقدمه‌ی جذاب و توضیح فمنیسم شروع می‌شود و شما انتظار داری در جستارهای این کتاب موقعیت‌ها و تحلیل نویسنده روی آن‌ها را وفادار به مسئله‌ی فمنسیم برای این آدم بخوانی،
ولی اصلا این طور نیست.

کتاب جستارهای بسیار کوتاه و در برخی با تحلیل‌های بسیار کم‌عمق از جنبه‌های مختلف زندگی این آدم دارد. بخش نسبتاً طولانی نقدهای او روی فیلم‌ها و کتاب‌های مختلف است که درون‌مایه‌های سیاه‌پوستی یا زنان دارند
و بخشی به زندگی کاری و شخصی نویسنده می‌پردازد (که یک جاهایی به نظر یادداشت‌های اولیه برای کتاب گرسنگی می‌آیند)

با این حال اگر بتوانی به خواندن کتاب متعهد بمانی و ادامه بدهی، در بخش پایانی کتاب که شامل ۲ جستار است تو را به پاداشت می‌رساند. جستارهایی صادقانه، شفاف و قوی درباره‌ی فمنیست بد بودن به همان‌ شکلی که رکسان گی انتظار داری…

در قسمت acknowledgments کتاب اشاره می‌کند که بسیاری از این مقاله‌ها در چه جاهایی منتشر شده‌اند و پس مشخص می‌شود که بخش اعظم کتاب جمع‌آوری نوشته‌های پراکنده‌ای بوده که تلاشی روی یک‌پارچه‌سازی‌شان در جهت موضوع کلی نشده است.

با این حال به نظرم این کتاب دریچه‌های جالبی را درباره ایده‌های این آدم باز می‌کند که برای من خوشایند بود.

من نسخه اصلی این کتاب را خواندم
و گویا تعداد گزیده‌ای از مقاله‌های آن در کتابی با نام “یک تجربه‌ی وسیع شخصی” ترجمه شده است.
      

        خیلی ساده از دید یک دختر بچه مدرسه‌ای می‌خوانیم که:
“خانواده‌ام می‌گویند قوی بودن در زندگی به دردت می‌خورد… پس از خودم می‌پرسم چطور می‌توانم قوی باشم؟”

خیلی از این کتاب خوشم آمد 
چون مفهومی که می‌تواند برای بچه‌ها انتزاعی باشد را با مثال در زندگی ساده دختر بچه‌ای می‌شکافد و اینکه قوی بودن می‌تواند چه شکل‌ها و مدل‌هایی داشته باشد.
از حاضر بودن برای کمک کردن توسط پدر تا راحت حرف و نظر خود را گفتن توسط مادر گرفته، تا کم نیاوردن و ادامه دادن مادربزرگ بامزه‌ی داستان که بدون ترس از اینکه دیگران به اون بخندند یوگا می‌کند و می‌دود…

فقط با یک قسمت کتاب مشکل داشتم و آن آنجایی بود که برای استمرار بچه به نواختن ساز، اشاره به مسابقه استعدادیابی می‌کند. چون کلا دو مفهوم استعداد و مسابقه، هر دو برای من به کلی باطل هستند و آن‌ها را از مفاهیم آسیب‌زننده خصوصاً به بچه‌ها می‌دانم. قطعاً برای استفاده از این کتاب در کلاسم، این قسمت را تغییر خواهم داد (و داستان را به گونه‌ای روایت می‌کنم که این ساز زدن صرفاً برای علاقه و شوق و خود نفس کار است، نه مسابقه و مفاهیم این چنینی…)
      

        به نظرم شاهرخ مسکوب کار بسیار ارزشمندی کرده که در این کتاب  چیزهای باقی مونده از مرتضی رو گردآوری کرد و شاید بشه گفت حق دوستی رو براش به جا آورده.
این آدم فوق‌العاده نباید فراموش میشد و این قطعاً بهترین مرجع برای شناخت این آدمه.
چکیده‌ی این کتاب و مطالب شاخصش رو می‌تونید در اپیزود “خداحافظ رفیق” پادکست رادیو تراژدی بشنوید.
      

        کتاب نوشته‌ی یک نویسنده زن بود که ادعا می‌کرد منظومه لیلی و مجنون رو به شهر نو آورده
ولی معلوم بود بیشتر به دنبال یک بستری برای دیده شدن خودشه.
خیلی جاها وسط داستان گریز میزد به زندگی شخصی خودش
و یک سری اتفاق‌ها رو قدری که می‌خواست (و  شاید میتونست توشون قربانی باشه) روایت می‌کرد
یک عالمه تحلیل شخصی هم ریخته بود وسط این داستان.

آخر کتاب هم نزدیک ۵۰ صفحه تعریف و تمجید و نقد و نامه‌های روی کتابش رو چاپ کرده بود
و به نظر من که: بیخیال!
      

        “هر چه سنم بالاتر می‌رود بیشتر می‌فهمم که زندگی کلاً پی گرفتن آرزوهاست. ما می‌خواهیم و می‌خواهیم و وای تا چه حد می‌خواهیم. ما گرسنه‌ایم”

درست است که مموآر رکسانه گی درباره بدنش، علت چاق شدنش و تمام مسائلی است که در زندگی او وابسته به بدنش وجود دارد؛ با این حال این جمله از کتاب نشان می‌دهد همه این حرف‌ها چطور می‌تواند فرای یک موضوع خاص و در چارچوب بدن دیده شود.
همان‌گونه که خودش در بخش‌های انتهایی کتاب اعلام می‌کند این قضیه بدنش چطور چشم او را باز کرده تا مسائل آدم‌های متفاوت را بهتر ببیند.

کتاب به شکل ساده و غیرمنتظره‌ای و با نشان دادن این قضیه شروع می‌شود که قرار نیست این کتاب خاطره‌ای از کاهش وزن یا کتابی انگیزه‌بخش باشد.
همین است که آن ابتدا میخ همراه شدن مخاطب را می‌کوبد. ما با مموآری از زندگی واقعی یک آدم طرف هستیم. کسی که تمام قسمت‌های یک بدن چاق داشتن را زندگی کرده... آن هم نه بدنی که از کودکی یا بخاطر ژن چاق باشد. بدنی که او خودخواسته و به دست خودش آن را تبدیل به دژی برای محافظت از خودش کرده است.

در این کتاب ما درونی‌ترین چیزهای نویسنده را می‌خوانیم و در عین حال از زبان شفاف و خونسرد او متحیر می‌مانیم. زبانی که پایبندی‌اش را به جستارشخصی و مموآر نشان می‌دهد... اینکه در پی برانگیختن احساسات ما نیست. اینکه ما را در توصیف‌های عالی اما خالی غرق نمی‌کند. 
به اندازه برای ما می‌گوید و از همه مهم‌تر از خودش محافظت می‌کند. رکسانه‌ی توی کتاب برای ما شخصیتی قوی و دوست‌داشتنی است، حتی وقتی که زخم‌ها و اعتراف‌های درونی‌اش را دیده‌ایم.
      

        محمد طلوعی با لحن سرد و زبان مسلط و قوی‌اش در این کتاب، مکان‌های مختلف را مثل رشت و تهران و بیروت و آمستردام و سیسیل و... از دریچه نگاه خودش نشانمان می‌دهد. در این جستارها، قرار نیست ما سفرنامه بخوانیم یا اطلاعاتمان از این مکان‌ها بیشتر شود؛ قرار است قابی از تجربه‌های یک نفر را ببینیم و به نسبت همان قاب، اطلاع پیدا کنیم.
      

        پروژه فکری احمد اخوت نازنین، نوشتن برای نویسنده‌هاست.
این کتاب هم شامل جستارهای موضوعی است که در آن می‌توان ردپای تحلیلی خود نویسنده و سلیقه مطالعاتی او را پیدا کرد.

اگر از اهالی نوشتن‌اید، این کتاب می‌نشیند به جانتان
و برای من به قدری جذاب بود که از تمام شدنش می‌ترسیدم :)
      

        کتاب را به بهانه‌ی یکی از نزدیکانم که درگیر سوگ بسیار عمیقی شده بود برای خودم گرفتم تا لا به لای جستارهای این نویسنده‌ها بفهمم چطور باید درباره سوگ نوشت؟ 
به نظرم این کتاب به جز کارکرد آموزشی که می‌تواند داشته باشد و بتوانی تحلیل کنی که هر نویسنده چطور به این مسئله ورود کرده و چه از زاویه دیدی نوشته بدون اینکه مرثیه بخواند، 
کتابی است که خواندنش لذت‌بخش است. 
لذت‌بخش نه از آن جهت که سوگ احساسی خوشایند باشد که نیست؛ از آن جهت که جهان آدم با کسان دیگر پیوند می‌خورد و وارد تجربه‌ی زیسته‌ی سختشان می‌شود.
برای من این احساس هم‌بستگی با جهان لذت‌بخش است.

به طرز عجیبی جستار جون دیدیون را درباره مرگ همسرش، چند روز بعد از خواندن خبر مرگ خودش خواندم و فکر کردم او چه احساسی داشت اگر می‌فهمید کسی این کلماتش را وقتی می‌خواند که  عاقبت همه چیز به آن نقطه‌ی همگرایی رسیده که در این جستار ازش می‌گوید: نقطه‌ی مرگ خودش و جان.
      

        این شماره‌ی ناداستان را در هواپیما شروع کردم. سفر من یک دوری موقتی از وطن بود ولی این حس را دوست داشتم که در آن شرایط بیشتر غرق وطن و کلمات آدم‌ها برایش شوم.

ولی این شماره‌ی ناداستان هم شبیه بسیاری از شماره‌ها، مخلوط نامنسجمی بود از نوشته‌هایی که خیلی‌هایشان گریزی به قالب جستار نمی‌زنند. بعضی‌هایش حتی مسئله‌ی وطن ندارند  و به نظر من به زور خودشان را چپانده‌اند زیر سایه‌ی این مفهوم.

نمی‌گویم این شماره را دوست نداشتم یا خوشم نیامد،
حرفم سر چیزی است که وقتی از دور کل مجله را می‌بینی به چشمت می‌آید و ناهماهنگی که توی ذوق می‌زند.

در قسمت مشق ناداستان/وطناک، اولین نوشته با نام «کارت تلفن» نوشته‌ی من است و تعجبی ندارد که به هر حال بخاطر لذت دیدن کلماتم روی کاغذ، ناداستان وطن برایم شماره‌ای دوست‌داشتنی باشد.
      

        یک خوش‌سلیقگی به کار بردم و کتاب را در سفرم به ترکیه خواندم.

کتاب مجموعه‌ای از ۸ داستان کوتاه است که طبق مصاحبه‌های حضوری و مستند نویسنده با کودکان کار در استانبول نوشته شده و اول کتاب هم تأکید دارد که تمامی شخصیت‌ها و موقعیت‌ها واقعی‌اند.
۸ داستان با ۸ شخصیت اصلی که یکی‌شان مدام دروغ
 می‌گوید، یکی‌شان مظلوم و مورد سواستفاده است، یکی‌شان باج‌گیر است…

برای من کتاب خیلی عجیبی بود
و رویارویی مستند با برداشت‌های بچه‌های ‌کار از زندگی و رویاها و تصمیم‌هایشان برایم چیز ارزشمندی بود.
      

        من این ۳ جلد کمدی الهی رو با اولین حقوقم خریدم و بعد از ۹ سال تونستم برم سرش و بالاخره بخونمشون :)

من با دید کنجکاوی و به عنوان یک اثر مهم در ادبیات خوندمش و تعصبی رو مسائلی که یا دیدگاه دین خودش بیان می‌کنه ندارم.

کتاب دوزخ خیلی برایم جالب بود. خلاقیتی که دانته در به تصویر کشیدن طبقات مختلف و گناهان و عذاب متناسب با آن‌ها داشت
و استدلالی که برای جای دادن هر گروه در آن طبقه می‌آورد.

در کتاب برزخ این جذابیت به تدریج کم شد و در کتاب بهشت دیگر از بین رفت. 
در کتاب برزخ گروه‌های دیگری را می‌بینیم که خطاهایشان به هولناکی و عمیقی گروه‌های دوزخ نبوده ولی باید سال‌ها در آن حال بمانند تا پاک شده و وارد بهشت شوند.
در بهشت بیشتر شخصیت‌ها و مفاهیم مهم مسیحیت را داریم و چون دیگر خبری از خلاقیت و جذابیت نبود، بسیار سخت این جلد را تمام کردم.

ولی در این شکی نیست که دانته شاعر بسیار توانمندی بوده که تمام این قضایا را به صورت شعر نوشته 
و تمام سه جلد کتاب را با عبارت “و ستارگان را” به  اتمام رسانده :)
      

        خواندن این کتاب برای یاد گرفتن جستارنویسی،  مثل این است که بخواهی با خواندن یک کتاب عکاس شوی، جراحی کنی یا یک هواپیما را برانی!
جستارنویسی هم مثل خیلی از مهارت‌ها نیازمند یادگیری از طریق تجربه کردن است که اگر در این مسیر یک راهنمای آگاه هم کنارت باشد، به بیراهه نمی‌روی و رشد می‌کنی.


به نظر من اگر کسی جستار نوشتن را در عمل یاد گرفت و ‌نوشتن چندتایی را تجربه کرد، وقتی این کتاب را بخواند آموخته‌های عملی‌اش تثبیت می‌شوند.

اصلا شاید بشود گفت خواندن این کتاب، به سالگرد ازدواج می‌ماند؛
انگار که در آن عهدهایت را در رابطه با جستارنویسی تکرار می‌کنی و یادت می‌آید که چرا این مسیر را شروع کردی
و چطور باید باز هم ادامه بدهی
و حواست به مدام قسمت‌ها بیشتر باشد.
      

        خوشایندترین چیز درباره این کتاب برای من، لحن طنزگونه نویسنده‌اش است.
اینکه چطور با هوشمندی‌ و چاشنی طنز به تو نشان می‌دهد در مسیر نوشتن احتمالا چه  هدف و رویایی داری ولی واقعیت چگونه است…

برای کسانی که هر مدل علاقه‌ای به نوشتن دارند، خواندن  این کتاب تجربه لذت‌بخشی است. قرار نیست راهنمای عملی نوشتن یا کتابی تکنیک‌وار باشد. 
فقط خیلی ساده تجربه‌های خودش را از عالم نویسندگی برایت می‌گوید، شبیه حرف‌های در گوشی دوست صمیمی‌ات :)

ولی جدا از لذت خواندن کتاب، بزرگ‌ترین درسی که کتاب برای من داشت آن موقعیتی است که نام کتاب هم از آن گرفته شده؛
اینکه یک بار برادرش یک عالمه ورق از اطلاعات پرنده‌هایی که باید حفظ می‌کرده را دورش ریخته و وحشت‌زده نگاهشان می‌کند
بعد پدرشان می‌آید و می‌گوید که از حجم زیاد این کار نترس و پرنده به پرنده جلو برو و اطلاعاتشان را حفظ کن.
از آنجا به بعد من هم این اصطلاح “پرنده به پرنده” را برای خودم، مخصوصا در عالم نوشتن نگه داشتم
 تا خودم را متقاعد کنم که هر بار لازم است مقدار مشخص شده امروز را بنویسم و درگیر ترس‌های دیدن کل کار نشوم :)
      

        جالب‌ترین رویکرد کتاب این است که چیزهایی مثل خشم، اضطراب و... را به مثابه سوخت می‌بیند. این مدل دیدن هر چیز یکی از جذاب‌ترین درس‌های کتاب است. در طی ۱۲ هفته و با انجام کارهای به ظاهر ساده و شاید بعضی جاها احمقانه، مدل دیدن و رفتار آدم تغییر می‌کنه و سبک زندگی آدم رو می‌تونه کاملا عوض کنه :)
      

        از بزرگ‌ترین بی‌سلیقگی‌های مترجم‌(ها) انتخاب زیرعنوان “جستارهایی درباره زندگی در کنار ادبیات و هنر” است. 
اما فارغ از این، جستارهای زیدی اسمیت دریچه‌های جالب و تازه‌ای را از موضوعات نه چندان پیچیده به رویمان باز می‌کند. موضوعاتی ساده قدر مفهوم خوشی، نوشتن، بارت و نابوکوف، اسکار، خانواده و استندآپ کمدی.
من دوگانگی ترجمه به چشمم نیامد و خواندن کتاب برایم روان و لذت‌بخش بود.