داستانِ کنولپِ صحرا گرد، داستان جوانک پر شر و شوریست که پایبند هچ جا و مکانی نمی شود. او در جستجوی آزادی و لذت بردن از زندگی رهسپار سرزمین های دور می شود و در هر کوی و مکانی مسکن می گزیند و به بعض شیرین زبانی هایش دوستان زیادی می یابد.اما دوران جوانی کوتاه است و به زودی پیری و بیماری گریبان گیر او می شود.

هسه به واقع قلم سحرانگیزی در به تصویر کشیدن مناظر طبیعی داره ! هر زمان که با داستان های هسه همراه میشم حس خوب یک گشت و گذار کوتاه اما دلچسب در طبیعت بکر و دست نخورده رو تجربه میکنم و درست به اندازه شخصیت های کتاب غرق اون همه لذت و آرامش و زیبایی ای میشم که طبیعت عرضه میکنه.

به تصور من اوج داستان این کتاب قسمت پایانی اون بود. زمانی که کنولپ مرگ رو در چند قدمی خود می بیند و لب به گله و شکایت از خدا می گشاید که چطور زندگی اش این گونه طی شده است و خداوند در پاسخ اینگونه به او جواب میدهد که:

"خدا به او گفت : ببین، من تو را جز این طور که هستی نمی خواستم. تو به نام من صحرا گردی کردی و پیوسته و اندکی میل به آزادی در دل اسیران شهرها پدید آوردی. به نام من دیوانگی کردی و تمسخر دیگران را برتافتی. آنها نه تو ، که من را در تو مسخره می کردند یا دوست می داشتند. تو فرزند و جزئی از منی و هر لذتی که بردی و یا رنجی که تحمل کردی من در آن شریک بوده ام."
یاد این قطعه شعر از نظامی افتادم که خدا به مجنون میگه:
گفت: ای دیوانه لیلایت منم
 در رگ پنهان و پیدایت منم

عشق لیلا در دلت انداختم
 صد قمار عشق یک جا باختم

کردمت آوارهء صحرا نشد
 گفتم عاقل می شوی اما نشد

تاریخ خوانش : 2018 MAY
        

          ممنونم ازت کنولپ. تو بهم اینده ای رو نشون دادی که دوستش ندارم. منو به رفتارهایی اگاه کردی که داشتم پیشه زندگیم میکردم.
تو اسمت ازاده است ولی از دنیا بریده ای. 
تو همیشه شور و شوق کودکانه داری ولی بودن و نبودنت فرقی به حال دنیا نداره. 
تو برای لحظاتی تازگی و امید به همراه میاری ولی فقط برای قاب کردن مناسبی. اونجایی که باید بکار بیای نیستی و نمیشه روت حساب کرد.
تو فکر میکنی داری زندگی میکنی ولی درواقع داری دنیا رو نظاره میکنی و تو بازی نیستی. 
تو زندگی رو یه جا قمار کردی و انرژی، قدرت فکر، توان بدنی و جوونیتو یه جا دادی رفت. 
تو دوران طلایی داشتی که هر کسی عاشقت میشه ولی زود پژمرده شدی و اثری ازت نموند.
        

          یکی از دلنشین ترین کتابهایی که تا بحال خوانده ام
        

          کنولپ، دوست صحراگرد و دنیا دیده ما، دوست داشتنی و آداب‌دان، در انتهای زندگی پر فراز و نشیب خود، درمانده و شاکی از سرنوشتش، در میان سرفه‌ها فریاد می‌زد... 
        

          با همگان ولی تنها.
        

          خوب نبود :)))
        

          اگر با نثر هرمان هسه کنار می‌آیید، داستان خوبی‌ست.
ترجمهٔ سروش حبیبی را خواندم.
        

          بسیار دلنشین بود، مخصوصا فصل آخرش.
        

          روایتی جالب و متفاوت از هرمان هسه، فصل آخر برترین فصل این کتاب بود و تضاد افکار کنولپ در لحظه و تغییر آن در گذر زمان، بصورت خیلی زیبایی روی کاغذ اورده شده.
خوش بخوانید.
        

          از اون کتاب‌هایی که خوبن، اما مدل من نیستن. 

باهاش همراه شدم و شب اول آذرم رو زیبا کردم.
        

          داستان دوست من، دومین کتابیه که از هرمان هسه خوندم.

از اونجایی که ترجمه‌ی خوبی داشت، از نظر ترجمه به مشکلی نخوردم و روان بودن داستان و زیبایی توصیفات حفظ شده بود.

با توجه به تعداد صفحات کتاب (۱۳۰ صفحه)، خودم انتظار داشتم خیلی زود و حداکثر دوروزه تمومش کنم، ولی متأسفانه تو مطالعه یک‌کم کند شدم. هرچند نمی‌دونم خوبه یا بد.

داستان درباره‌ی مردی به نام کنولپه که در دهه‌ی سی و چهل زندگیش، پس از سالیان سال رهاگردی و صحراگردی، بیمار شده و اواخر زندگیش توسط سوم‌شخص روایت می‌شه. کتاب به سه قسمت تقسیم شده: قسمت اول و سوم از دیدگاه راوی/نویسنده و قسمت دوم از دیدگاه یک دوست که مدتی رو همراه کنولپ بوده.

رهاگردی رو می‌شه یک‌جورایی همون بی‌خانمانی تعبیر کرد. البته بی‌خانمانی‌ای که یک‌جانشین نیست و دائماً در حال سفره. احتمالاً این سؤال پیش میاد: سفر؟ با کدوم پول؟ و جواب این سؤال دقیقاً به ویژگی پررنگ و بااهمیت کنولپ در طول داستان اشاره می‌کنه: خوش‌مشرب بودن و داشتن دوست‌های بسیار!

کنولپ بنا به دلایلی (که گفتنش باعث می‌شه هیجان بزرگی رو از دست بدید و ازش صرف‌نظر می‌کنم) از زمانی که خیلی خیلی جوان بوده، به رهاگردی رو میاره، درحالی‌که زمانی در یک مدرسه‌ی خیلی خوب تحصیل می‌کرده و خانوادش دوست داشتن تحصیلات خوبی داشته باشه. شغلی نداره، پولی نداره و خونه‌ای هم نداره؛ اما به‌سبب رهاگردی‌هاش دوستان بسیار، تجربیات بسیار و هنرهای خوبی داره، از جمله شعر گفتن و سوت زدن. به هر روستا یا شهری که می‌رسه، برای کودکان آواز می‌خونه، برای دختران جوان داستان می‌گه و با آدم‌های بسیاری طرح رفاقت می‌ریزه. سبک زندگیش برای برخی احمقانه و برای برخی مایه‌ی حسرته، اما به‌طور کلی روحیه‌ی سرزنده و نشاط‌بخشش در کنار چهره‌ی جذاب و پاکیزگی عجیبش — در مقایسه با صحراگردیش — باعث شده که در خونه‌ی آدم‌ها همیشه به روش باز باشه و پا به هر جا بذاره، ازش بخوان چند روزی رو مهمونشون باشه و از پذیرایی کردن ازش خوشحال بشن. هرچند اکثر شب‌ها رو تو صحرا، تو طویله یا اتاقک نگهبانی صبح می‌کنه.

کنولپ برای سالیان زیادی از سبک زندگی خودش خشنود بود و پیدا کردن شغل، زندگی توی یک خونه و ازدواج کردن رو تنها یک جور قفس تصور می‌کرد. این باعث شده بود که اغلب آدم‌ها اون رو آدم سرخوش و رهایی ببینن که با آزادی تمام و بدون دغدغه‌هایی که زندگی اون‌ها رو سخت کرده (از جمله درآمد، گشنگی و آینده‌ی فرزندانشون)، سبک و شادمان قدم برمی‌داره و از زندگی لذت می‌بره.

اما — این دقیقاً همون قسمتیه که نباید ازش مطمئن بود. چون کنولپی که به آخر خط زندگیش رسیده، سخت دچار تردید می‌شه و دائماً خودش رو در این مورد مورد بازخواست قرار می‌ده و گذشته رو کندوکاو می‌کنه تا مطمئن بشه تصمیم درستی داشته؟ بهترین تصمیم همین بوده؟

و همین موضوع باعث می‌شه یک تضاد در شخصیت کنولپ برای منِ خواننده ایجاد بشه: رهاگردی که از درون زنجیر شده. کنولپ به اون اتفاق دوران نوجوانیش زنجیر شده و کل زندگیش تا پایان، به‌خاطر اون اتفاق دستخوش تغییر قرار گرفته. مردی که از نظر بعضی آدم‌ها باید خوشبخت باشه، خودش هم مطمئن نیست که واقعاً خوشبخت بوده یا نه. و این تضاد و درگیری ذهنی باعث می‌شه آخر عمرش یک‌جور توهم صحبت با خدا داشته باشه — که من اون رو یک مکالمه با خود، هنگام مرور گذشته در واپسین لحظات زندگی تعبیر کردم که به شکل یک توهم جلوه داده شده. کنولپ از خدا می‌شنوه که:

> "من تو را جز این‌طور که هستی، نمی‌خواستم. تو به نام من صحراگردی کردی و پیوسته اندکی میل به آزادی در دل اسیران شهرها پدید آوردی. به نام من دیوانگی کردی و تمسخر دیگران را برتافتی. تو فرزند منی و جزئی از منی و هر لذتی که بردی یا رنجی که تحمل کردی، من در آن شریک بودم."




---

سبک زندگی کنولپ در ابتدا برای من جالب بود. در وهله‌ی اول به این فکر کردم که اگه من جای کنولپ بودم، می‌تونستم چنین سبک زندگی‌ای داشته باشم؟ که جوابش با توجه به شخصیت من، یک «نه» مطلق بود. که علتش هم تضاد شخصیتی من و کنولپ هستش.

دومین چیزی که بهش فکر کردم این بود که رهاگردی مثل کنولپ در زمان حال چطور به نظر میاد؟ هیچ ایده‌ای در مورد زمان حال آلمان ندارم، ولی در ارتباط با زمان حال ایران و همین‌طور تفکر جاری در جامعه، نتیجه یک‌جورایی پرطعنه بود؛

رهاگردی به تعبیری همون بی‌خانمانی هستش. تو جامعه‌ای که کنولپ زندگی می‌کرد، افراد تا پایان نوجوانی در مدرسه درس می‌خوندن، به‌عنوان شاگرد یک حرفه مشغول به کار می‌شدن و پس از تعداد سال‌های مشخصی (یک‌جورایی مثل دانشگاه)، حرفه‌ای می‌شدن و به‌تنهایی کار می‌کردن. پس از سال‌ها استاد می‌شدن و چرخه‌ی گرفتن شاگرد ادامه پیدا می‌کرد. در مقایسه با زمان حال ایران، که تنها رشته‌های علوم پزشکی و بعدش مهندسی و احتمالاً حقوق مورد توجه هستن و رشته‌ای غیر از این‌ها اصلاً رشته حساب نمی‌شه، بی‌خانمانی و شغل نداشتن، فرد رو در قعر می‌ندازه. بی‌خانمانی یا سبک زندگی کنولپ رو تشویق نمی‌کنم، سوءتفاهم نشه. صرفاً واسم جالب بود که شخصیت اصلی تو چنین جایگاهی توصیف شده، عجیب به نظر نمیاد و در این حد دوست‌داشتنیه.

مورد دیگه این‌که می‌شه گفت همه‌ی دوستان کنولپ بسیار دوستش داشتن، و اون‌هایی که زندگی و درآمد قابل قبولی داشتن، برای چندین روز مهمونش می‌کردن و از حضورش خوشحال می‌شدن. باعث شد به این فکر کنم که در حال حاضر چند درصد از آدم‌ها جرئت می‌کنن یک نفر رو — حتی آشنای نزدیک نیست و ممکنه چند سالی یک‌بار ببیننش — به خونه دعوت کنن تا چندین روز بمونه؟ جدا از بحث امنیت، بحث مالی هم مطرحه.


---

در نهایت، خوندن این کتاب یک تجربه‌ی خوب بود و سبک زندگی‌ای رو بهم نشون داد که خیلی بهش فکر نکرده بودم و چندین سؤال و دغدغه هم توی صد و سی صفحه به‌جا گذاشت :)

کتابی که من خوندم، ترجمه‌ی سروش حبیبی بود از نشر ماهی.

و نمره‌ای که من به این کتاب می‌دم، ۴ هستش. نه اون‌قدر شاهکار که دلم بخواد ۵ بدم و نه دلم میاد نمره‌ای کمتر بهش بدم. شاید روزی نظرم عوض شد.

از منبر میام پایین و این ریویو رو به انتها می‌رسونم :)

اگه خوندینش، امیدوارم مفید بوده باشه^^

دوشنبه شانزدهم تیرماه ۱۴۰۴
        

          اگر می‌دونستنم همچین کتابی از هسه وجود داره زودتر میخوندمش... کتاب خوب و آشنایی بود برای هرآنچه که به ما و به زندگی و به کسانی که اطراف ما زندگی می‌کنند، ربط دارد...
از زبان نویسنده ای که همیشه زندگی را چیزی فراتر از آنچه واقعیت و منطق است، می پندارد و دوست دارد خارج از هر آنچه معمول است بنویسد... او شخصیت های داستان هایش را مجبور به ورود در حوزه ی فلسفه  می کند و همزمان کاری می کند که خواننده نظرات موافق و مخالف و چالش ها را هم بخواند و ذهنش در آن ها درگیر شود...
        

          «دوست من» حکایت فردی به نام کنولپ است که عاشق طبیعت گردی و زندگی اپیکوری است. انسانی که با اطرافیان خود بیگانه بوده و دید متفاوتی نسبت به اتفاقات اطرافش دارد..