خلیج فارس به عنوان یک شاهراه تجاری مهم از دیرباز تأثیر فراوانی بر تحولات سیاسی، اقتصادی و حتی اجتماعی در ایران داشته است. از این رو در این پژوهش در قالب یک اثر تاریخی، بازرگانی و سیاست ایران در خلیج فارس در دوران انتقالی افشاریه و زندیه بررسی می شود. در این راستا نقش نادرشاه افشار در تجارت حاکم بر خلیج فارس و قتل او و آغاز دوره تمرکز زدایی و اثرات آن بر دریانوردی ایران؛ زمینه های ظهور کریم خان و تشکیل دولت زندیه و عملکرد آن دولت در خلیج فارس و اثرات مرگ کریم خان در تجارت ایران در خلیج فارس، شرح داده می شود.