معرفی کتاب به صرف قهوه و پیتا؛ سفرنامه و عکس های بوسنی و هرزگوین اثر معصومه صفایی راد

به صرف قهوه و پیتا؛ سفرنامه و عکس های بوسنی و هرزگوین

به صرف قهوه و پیتا؛ سفرنامه و عکس های بوسنی و هرزگوین

3.9
98 نفر |
39 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

11

خوانده‌ام

181

خواهم خواند

99

شابک
9786000334505
تعداد صفحات
208
تاریخ انتشار
1399/3/31

توضیحات

        صدای اس               ام               اس موبایلم می               آید: «شما به شبک? صربستان متصل شدید. نرخ مکالمه...»دیگر مطمئن می               شوم دزدیده شدیم!
      

بریدۀ کتاب‌های مرتبط به به صرف قهوه و پیتا؛ سفرنامه و عکس های بوسنی و هرزگوین

نمایش همه

لیست‌های مرتبط به به صرف قهوه و پیتا؛ سفرنامه و عکس های بوسنی و هرزگوین

نمایش همه

پست‌های مرتبط به به صرف قهوه و پیتا؛ سفرنامه و عکس های بوسنی و هرزگوین

یادداشت‌ها

          «معصومه صفایی راد» یک جوان دهه هفتادی یکی از افرادی است که در دومین سفر ایرانی¬ها به بوسنی سفر می¬کند و خاطرات سفرش را در کتابی به نام «به صرف قهوه و پیتا» منتشر می¬کند. 
نویسنده قبل از شروع سفرنامه در مقدمه کتاب به طور مختصر به تاریخ بوسنی و جنگ میان بوسنیایی¬ها و صرب¬ها را می¬پردازد و در نهایت به مارش میرا می¬رسد.« از سال 2005 هرساله مراسم پیاده¬روی به نام "مارش میرا" به یاد کشته¬شدگان این نسل¬کشی انجام می¬شود. "مارش" همان پیاده¬روی است و "میر" به بوسنیایی یعنی صلح. این پیاده¬روی صلح در روزهای هشتم، نهم، و دهم جولای برگزار می¬شود و شرکت¬کنندگان مسیری در حدود صد و ده کیلومتری را بر خلاف جاده¬ئ مرگ طی می¬کنند؛ از نزوک تا سربرنیتسا و روز یازدهم جولای در قبرستان پوتوچاری مراسم یادبودی برای کشتگان برگزار می¬کنند. و ما برای این به بوسنی و هرزگوین آمده¬ایم؛ مارش میرا» سفر از استانبول و با پرواز غیرمستقیم به سارایوو شروع می¬شود. نویسنده¬ئ کتاب با نگاه جزئی¬نگر زنانه از جزئیات غافل نمی¬شود
معصومه صفایی راد در سفرنامه¬ئ خود فقط به شرح وقایع و اتفاقات نمی¬پردازد. بلکه سعی می¬کند در همین سفر کوتاه تا حد امکان به خرده¬فرهنگ¬ها ، و به تاریخ و جغرافیای مقصد توجه کرده و همه را در حافظه¬اش ثبت کرده است.
طعم قهوه¬های بوسنیایی را قبل¬تر چشیده بودم. بعد از بازگشت اولین گروه ایرانی قهوه¬ئ بوسنیایی بین ایرانی¬ها باب شد. قهوه¬ای غلیظ و به شدت تلخ. این قهوه¬ها نحوه¬ئ سرو جالبی هم دارند. سینی، قهوه¬جوش، فنجان و قندان همه مسی هستند. یکی از دستاوردهای سفر رفتن انتقال فرهنگ است. مخصوصاً اگر سفر هدف¬دار باشد. بعد از سفر گروه اول به بوسنی و به اشتراک گذاشتن تجربیات¬شان در دنیای مجازی نام بوسنی و سارایوو دوباره در ایران بر سر زبان¬ها افتاد.
ایرانیان سالها بنا به دلایل سیاسی از این حرکت جمعی دور نگاه داشته شده بودند اما این سفر و سفرنامه¬های مجازی پنجره¬ای به یک دنیای جدید را  باز کردند. سفرنامه¬های مجازی احتمالاً برای مخاطب جذاب¬ترند. چون در لحظه اتفاق می¬افتند و عکس و فیلم¬های رنگی حس و حال ماجرا را بهتر منتقل می¬کنند.  اما ماندگار نیستند. سفرنامه¬های مکتوب، هم ماندگارترند و هم می¬توانند همراه با تحلیل باشند. قطعاً هر کسی از دید خود پدیده¬ها و وقایع را تحلیل می¬کند. مثلاً  به احتمال زیاد تحلیل یک دختر جوان با یک استاد دانشگاه پا به سن گذاشته متفاوت خواهد بود. نه تنها تحلیل بلکه حتی نوع نگاه و برداشت از موضوع. یا بیان حس و حال. بنابراین یک سفرنامه به تنهایی قادر نیست همه¬ئ آنچه که اتفاق افتاده را به طور کامل روایت کند. سفرنامه-های متعدد و نگاه¬های مختلف نقش یک تکه از یک پازل بزرگ را بازی می¬کنند. در کنار هم قرار گرفتن این تکه¬هاست که تصویر کامل¬تر و منسجم¬تری ارائه می¬دهد. سنت سفرنامه‌نویسی در فرهنگ ما یک سنت فراموش شده است و تا حدودی بی¬اهمیت به نظر می¬رسد. مخصوصاً به دلیل رونق فضای مجازی و شریک کردن مخاطب در لحظه. گرچه کیفیت هر سفری هم به اندازه¬ای نیست که ارزش نوشتن سفرنامه را داشته باشد. اما سفر مهمی مثل شرکت در مارش میرا به خاطر ابعاد سیاسی اجتماعی فرهنگی¬اش قطعاً سفر مهمی است و نویسنده¬ئ این کتاب کار قابل تقدیری انجام داده است. 
        

13

          
نویسنده در کتاب به صرف قهوه و پیتا روایتی از سفر خود به بوسنی و هرزگوین ارائه می‌دهد. او در مقدمه از دلایل علاقه‌ی خود به این سفر صحبت کرده است. سپس همراه گروهی از ایرانیان که قصد ادای احترام و شرکت در مراسم مارش میرا( بزرگداشت کشتار و نسل کشی بزرگ مسلمانان در سربرنیتسا)  را دارند، راهی این سفر می گردد.  نویسنده تا جای ممکن از مکانها و حس و حال آنها، مردم و رفتارهای آنان به همراه آداب و رسوم صرف غذا سخن گفته و صحبت از این موضوعات را با الصاق عکس از این مکانها، جذاب تر کرده است. مواجهه با ملیتهای گوناگون و زبانهای متفاوت در پیاده روی مارش میرا را با ذکر وقایع تاریخی جنگ اول جهانی ترکیب کرده و متنی غنی از اطلاعات جالب درباره منطقه‌ی بالکان تولید کرده است.
 در خلال این دانش افزایی از سفر جنگلی و سختی ها و خاطرات آن نیز حوادثی را می گوید. او در مواجهه با گورستان سربرنیتسا داستان دردناک حوادثی که بر مردم بوسنی گذشته است را  ذکر می‌کند. وقایعی که به دلیل تلخی بیش از حد و امکان شعله کشیدن مجدد آتش جنگ بین صربها،کرواتها و مسلمانان، رو به فراموشی است. 
 پس از مراسم مارش میرا دوباره به سارایوو برمی‌گردد و به قصد دیدن معماری و نحوه‌ی زندگی در این کشور راهی شهرهای موستار و  ویسوکو می‌شود. ردپای فرهنگ ترکیه در بوسنی، توجه به قدرت ایدئولوژیکی ایران در دنیا به عنوان کشوری مسلمان، مدارس ایرانی و آثار طبیعی و یادبودهای جنگ اول جهانی و زمان اشغال بوسنی توسط آلمان ، از دیگر مواردی است که در این سفرنامه‌ی جذاب ذکر می‌گردد.

در این سفرنامه قلم نویسنده و روایت صادقانه و ساده‌ی تاریخ بوسنی برای مخاطب بسیار دلچسب است.  جوان بودن نویسنده از نوع نوشتار مشخص است.  نحوه رویارویی او با وقایع به همراه چاشنی طنزی که به متن اضافه کرده است، این کتاب را نزد مخاطب نوجوان ملموس و محبوب می کند. او از تعداد زیادی تصویر در متن استفاده کرده است  که خواننده را در درک بهتر موقعیتهای توصیف شده در کتاب یاری می کند. برای مخاطب جوان و نوجوان که از جنگ اواخر قرن بیستم در بوسنی اطلاعی ندارد این کتاب فرصتی مغتنم است که به شناخت جایگاه ایران در دنیا و خصوصا اروپا کمک می‌کند و باعث افزایش خودباوری و افتخار به دین و مذهب شیعه و قدرت سیاسی ایران می‌شود.
نکته منفی کتاب توصیف و شرح حوادث وحشتناکی است که در جنگ رخ داده است. تجاوزاتی که به زنان مسلمان صورت می‌گرفت تا نطفه‌ای درون بدن آنها شکل بگیرد که صرب باشد و نه مسلمان!  همچنین شرح گورهای دسته جمعی و کشتار کوچک و بزرگ در جریان این جنگ، از بخش هایی است که برای مخاطب حساس مناسب نمی‌باشد 

کتاب برای نوجوانان بالای ۱۵ سال توصیه می شود.

https://eitaa.com/vazhband
        

4

          شرحی است از سفر معصومه صفایی راد به بوسنی هرزگوین و شرکت در مارش میرا. مارش یعنی پیاده‌روی و میرا به زبان بوسنیایی یعنی صلح.

*این راه‌پیمایی هرسال به یاد ۸۰۰۰ قربانی نسل‌کشی سربرنیتسا بین هشتم تا یازدهم جولای برگزار می‌شود و آدم‌های مختلف از ملیت‌های مختلف و ادیان و مذاهب و عقايد متفاوت در این راه‌پیمایی ۱۱۰ کیلومتری شرکت می‌کنند.*

کتاب جالب و خواندنی بود و نکات تازه‌ای را یادم داد: اگر ضعیف باشی، به تو حتی فرصت نفس کشیدن هم نمی‌دهند....

*نکته‌ی بسيار غم‌انگیز این است که مردان بوسنیایی با اعتماد به سازمان‌های بین‌المللی اسلحه‌شان را زمین گذاشتند و شدند طعمه‌ی چرب و نرم برای صرب‌ها.*

صرب‌ها در این ۳ روز مردها را کشتند و به قصد پاک‌سازی قومی زنان و دختران را اسیر کردند و......

با فشار آمریکا و سازمان‌های بین‌المللی صلحی به نام صلح دیتون به مردم بوسنی تحمیل شد که در طی آن به صرب‌ها حتی از قبل از جنگ هم سهم بیشتری رسید. 
طبق این پیمان صلح نیروهای ایرانی مجبور شدند خاک بوسنی و هرزگوین را ترک کنند. اما مردم بوسنی هنوز خاطره‌ی خوشی از امام‌خمینی و نیروهای ایرانی دارند و می‌پرسند در این سال‌های بعد از جنگ کجا بودید؟

*با خواندن این کتاب چه‌قدر هوس قهوه و پیتا کردم. دلم می‌خواهد بروم بوسنی و هرزگوین قهوه بخورم با پیتا؛ همان غذایی که خانم‌های بوسنیایی خیلی خوب بلدند بپزند!*

روایت‌گری خانم صفایی‌راد و نوع نگاهشان به مکان‌ها و آدم‌ها را دوست دارم و احساسات جاری در کتاب را با تمام وجود دریافت می‌کنم. گاهی می‌گریم و گاهی می‌خندم. اما درنهایت می‌دانم که بدون رفتن به آن مکان لذت سفر را چشیده‌ام.

        

11

          خودِ خودش است! نویسنده در این کتاب خودشه و سفرنامه اش رو به خودمانی ترین شکل ممکن نوشته است. همین باعث روانی و خوش خوانی و پیوستگی مطلوب_ و  البته گم شده در کتابی مثل استانبولچی به همین قلم است_متن پیش روی ماست.

موضوع کتاب و دلیلِ سفر ، مطلبی_ و حتی مقصدی_ بکر و تلخ و ناگفته است . رنج انگار نام آشنا ومشترک تمام مسلمان های دنیاست. روایت یک‌نسل کشی ، که به خط نارنجی شاداب روی کتاب نمی آید. در بخش هایی از متن، دیگر نکته سنجی های نویسنده ، بذله گویی ها و توصیف طبیعت زیبای بوسنی و هرزگوین دیگر کارساز نیست و سیلی تاریخ شفاهی  توی گوشت می خورد! "حقیقت" ، تلخ تر از هر قهوه ای ... چه خوب که خانم صفایی راد جاهایی از متن را ادامه نمی دهد ، صادقانه معترف می شود که برای امروزم کافی است و کم می آورد، اصلا چه خوب که کم می آورد! کاش همه آدم ها تاب جنایت کردن و جنایت دیدن نداشته باشند. کاش یک‌روز برسد که همه مجسمه های مزین به کت شلوار و کرواتِ سازمان ملل و نهادهای حقوقِ آدم _ بله آدم و نه انسان ، که مبادا  نسیان و فراموشی بیاید پشت این نسل کشی ها_ کم بیاورند و دادشان در بیاید. البته که درآمده و در گوشه کنار خاطراتشان اعتراف کرده اند به روسیاهی شان در ماجرای بوسنی ...

پ،ن : مطالعه کتاب را در حرم امام رضا(ع) شروع کردم ، در یکی از ایستگاه های مطالعه ای که برای زوار داخل رواقی تعریف شده بود. کتاب های متنوعی داشت . این یکی را برداشتم و ۱۰۹ صفحه اول را پیوسته خواندم ، بعدش قلبم و سرم سنگین شد و خوب شد که حرم بودم وقتی کم آوردم ! باقی صفحاتش را در شهر و خانه خودمان خواندم ، از نسخه ی چاپ اول ۳۵ هزار تومانی که چندسال توی کتابخانه ام چشم به راه و منتظرم بود. برش داشتم و خواندمش ، از بینِ همه ی نخوانده ها ! 
        

12

یک جایی آخ
          یک جایی آخرای کتاب نویسنده به این شعار رایج بین خودمون اشاره میکنه که طرف رو میخوای بشناسی باش برو سفر ، بعد خودش اضافه میکنه که خودت رو هم میخوای بشناسی برو سفر.
حالا چه سفری؟ سیاحتی؟زیارتی؟ ایران؟شمال؟جنوب؟یا خارج؟ ترکیه؟دوبی؟تایلند؟
یا بیایم یه چیز دیگه بگیم ، سفر در کتاب 
من با سفر در کتاب خودم رو شناختم که چقدر و چقدر و چقدر زیاد سفرنامه خوندن را دوست می‌دارم 
از #داستان_سیستان رضا امیرخانی آن سفر پر ماجرا شروع کردم. 
کتابهای یازده گانه #منصور_ضابطیان رو هم خوندم 
از استاد محمد تیجانی تونسی هم یک‌اثر #گشته_ام_در_جهان را خواندم
تا اینکه نمایشگاه امسال در غرفه سوره مهر با 
#به_صرف_قهوه_و_پیتا آشنا شدم
دیروز (شنبه ۵ خرداد) برش داشتم و امشب تموم شد.
خوب بود ، از سبک نوشته خوشم آمد ، گرچه گاهی کلیشه‌ای بود و دوست نداشتم 
اما از حق نباید گذشت که یه جاهایی هم با یه گزارش قشنگ و جذاب منو تونست نگه‌داره. دو سه تا تیکه از کتاب رو به صورت استوری گذاشتم که میتونید در هایلایت #سفرنامه پیج ببینیدش.
برای یک برنامه میان مطالعاتی بسیار خوب و حتی بگم که ضروریه 
امیدوارم که فرصتی پیش بیاد و دوتا سفرنامه دیگه #معصومه_صفایی_راد رو هم بخونم.
        

7

Eunjin

Eunjin

1402/8/25

          به‌صرف‌ قهوه‌ و پیتا، سفر‌نامه‌ای متفاوت، اثر معصومه صفایی راد است که سفرنامه‌ی اولین سفر او به خارج کشور به حساب می‌آید. سفری ده روزه به کشور بوسنی و هرزگوین، به بهانه شرکت در مارش‌میرا، پیاده‌روی صلحی که هرسال از هشتم جولای جهت بزرگداشت قربانیان نسل کشی سربرنیتسا برگزار می‌شود.
کسانی که از نقاط مختلف دنیا به بوسنی می‌روند، سه روز و ۱۱۰ کیلومتر را در جنگل های سبز و بارانی‌اش از شهر نزوک تا سربرنیتسا قدم می‌زنند، به سربرنیتسا می‌رسند و در مراسم غمناک قبرستان پوتوچاری شرکت می‌کنند.
نکته‌ی مثبت این سفرنامه این است که نویسنده فقط به توضیح اتفاقات سفر بسنده نکرده و آنچه در ارتباط با مردم این کشور رخ داده را همراه با جزئیات خواندنی و عکس های سیاه‌وسفید دوست‌داشتنی ثبت کرده است.
همراهی با نثر ساده و صمیمی به‌صرف قهوه و پیتا فرصتی است برای کشف جغرافیای تازه‌ی این کشور، چرخیدن در شهر‌های‌ مختلفش برای چشیدن طعم قهوه و پیتای معروفش و نگاهی به رویداد معاصر این سرزمین یعنی جنگ‌.
به‌صرف قهوه و پیتا سفرنامه‌ای پرکشش و دلچسب است.
با خواندنش هم می‌شود گشت‌وگذاری به یاد‌ماندنی در بوسنی امروز داشت و هم با قدم‌زدن در پیاده‌روی مارش‌میرا، به دیروز غم‌انگیز این کشور نگاهی مفید انداخت.
        

7