یادداشت سال ۱۴۰۱:

این کتاب برام پر از گریه بود. مخصوصا صفحات آخرش هر دو سه خط یه بار مجبور بودم اشکامو پاک کنم، بعد ادامه بدم. هر بار که حس کردم دیگه داره لوس می‌شه، با یه غافلگیری جدید، چنان ضربه‌ای بهم وارد کرد که هاج‌وواج موندم.
احساسم به نویسنده‌ش مارسل پانیول مثل عشقم به جان استاین بکه. اگه کتابای جانو دوست دارید، احتمالا از این کتاب هم خوشتون میاد.
شرق بهشت جان استاین بک اقتباسی بود از داستان هابیل و قابیل و این کتاب رو به نظر من می‌شه اقتباسی از داستان رستم و سهراب دونست. نمی‌دونم نویسنده‌ش با فردوسی و این داستان آشنایی داشته یا نه.

این کتاب، داستان عشقه
و مرگ
و ایمان.
داستان ظلمه و سکوت دربرابر ظلم و روشن شدن حقیقت و در آخر ندامت ظالم، به قول معروف مثل سگ. جوری که نصف بیشتر اشکام برای همون ظالم بیچاره بود.
ده سفیدیا و کرسپنیا همیشه با هم مشکل داشتن. از هم خوششون نمیومد. با هم نمی‌ساختن.
اوگولن، آخرین بازمانده‌ی خاندان سوبران، می‌خواد میخک بکاره. پول خوبی می‌تونه به دست بیاره. ولی آب فراوون نیاز داره. فقط وادی رومارن، ملک پیک بوفیگه که به خاطر چشمه‌ش آب خوبی داره. 
یواش یواش با آقای ژان کادوره و همسرش امه و دخترشون مانون زیبا آشنا می‌شیم. اینقدر این خونواده مهربون و قشنگن که نمی‌شه شناختشون و شیفته‌شون نشد.
بقیه‌شو نمی‌گم که خودتون بخونید.

معمولا دوست داشتم سیاستمدارا رو مجبور به خوندن بعضی کتابا کنم ولی امروز دلم می‌خواست می‌شد نیروهای سرکوبگرو گرفت و مجبورشون کرد گوش بدن. همذات‌پنداری با شخصیتای کتاب گریزناپذیره، نمی‌شه خوند و دل نسوزوند، فهمید و درک نکرد، نمی‌شه قلب داشت و اشک نریخت.
ممکنه داستان اونا با کتاب یکی نباشه، ولی ماهیت ظلم و نتیجه‌ش همیشه یه چیزه.
دیگه از خیلیا گذشته. زمانی که باید می‌خوندن، نخوندن که نتیجه‌ش شده این. ولی کاش ما بخونیم تا دیر نشده. مایی که باید فردا رو بسازیم. کاش حس کنیم درد تک‌تک آدما رو، طبقه‌بندی نکنیم، سیاه‌وسفید نبینیم. که خودمون دیکتاتور نشیم، ظالم نشیم. باور کنیم که همه‌مون یه خانواده‌ایم.

ایهاالناس ما همه بشریم
بنده‌ی یک خدای دادگریم
خواهران و برادران همیم
چون ز یک مادر و ز یک پدریم
_ نعیم سدهی

از روی این کتاب فیلم هم ساخته شده که متاسفانه نه زیرنویس و نه دوبله فارسی‌ش پیدا نمی‌شه.