کسی که کتاب میخواند (مخصوصا سفرنامه) هزاران زندگی را قبل از مرگش زندگی میکند.
        

          سفرنامه مراکش هم مثل سفرنامه کوبا که از ضابطیان خواندم خوب و روان و دلنشین بود. حس و حال شهر ها و مکانها را خوب منتقل میکرد.
        

          تعریف سفرنامه‌های منصور ضابطیان رو زیاد شنیده بودم و فکر میکردم خیلی خوشم بیاد. ولی اونقدر که فکر می‌کردم جذاب نبود. بعضی اطلاعاتش جالب بودن مثل اینکه مراکش اسم کشور نیست و اسم یکی از شهرهای بزرگشونه، بعضی اتفاقا و کاراش جالب بود مثل اینکه گشته بود خبرنگاری که فلان قدر سال قبل درباره یه کافه توی یه شهر مراکش نوشته بود رو پیدا کرده بود و باهاش ارتباط گرفته بود، ولی به عنوان یک ماجرای منسجم، یه چیزی که از کلیتش بشه برداشت خاص و ماندگاری داشت چیزی به من نداد. 
شاید اگه انگیزه قوی‌تری از این سفر داشت یا به دنبال جواب سوالی می‌رفت برام جذاب‌تر بود.
البته کسی که پول و امکان سفر رو داره حق داره بی‌ هیچ انگیزه خاصی به همه جا سفر کنه و خوش بگذرونه. تو رو سننه قربونت برم:)
        

          اگر تعداد معدودی از عکسها و صفحه آرایی/بندی رو فاکتور بگیریم اصلا چیز جالبی نیست و واقعا حیف کاغذه.متاسفانه منصور ضابطیان افتاده تو فاز تجاری شدن و هی بد و بدتر میشه...
        

          سفرنامه ای جذاب، خوش خوان و صمیمی با توصیفات تقریبا دقیق و کاملا جالب.
اگر دوست دارید به کشور مراکش سفر کنید اما همواره رو تختتون هم لم داده باشید حتما این کتاب رو بخونید. این کتاب بنظرم از همه بیشتر برای عاشقان سفر و سفرنامه نوشته شده.
بیشتر به مسائل اجتماعی، فرهنگ و مقدار بسیار کمی سیاست پرداخته شده. چون روایت دقیقا بین مردم و درست وسط اجتماع اتفاق می افته و توصیفات هم دقیق و دوستانه بیان می شه فضای کتاب رو خیلی صمیمی کرده و این بنظرم نقطه قوت سفرنامه محسوب می شه.
با همه ی این تفاسیر این دومین و احتمالا آخرین تجربه ی سفرنامه خوانی من بود😂
چون کاملا شخصی علاقه ای به سفرنامه ندارم.
        

          
منصور ضابطیان بعد از سفرنامه‌های مارک‌وپلو، مارک و ۲پلو، برگ اضافی و سباستین، کتاب سفرنامه‌ی مراکش را نوشت. کتابی با عنوان چای نعنا.
بهترین کتاب‌های مجموعه سفرنامه منصور ضابطیان همان دوتای اولی است. اما این آخری‌ها هم خوبند. اگر نخواندید اول آن دوتا را بخوانید و بعد این آخری‌ها را.
_
_
قبل از اینکه از کتاب چای نعنا برایتان بگویم، بگذارید کمی غیبت منصور ضابطیان را بکنیم. همیشه در خلال مطالعه کتاب‌های ضابطیان به خودش هم فکر می‌کردم. به قول توئیتری‌ها او را جاج می‌کردم. می‌گفتم این یارو پول از کجا می‌آورد که اینقدر سفر می‌رود؟ راستی چرا ازدواج نمی‌کند؟ یعنی زن گرفتن مانع سفر رفتن است؟ اصلا چرا طفلک کچل است؟ می‌گفتم با اینکه قریب به ۵۰ سال سن دارد ولی خیلی جوان‌تر به نظر می‌رسد. آیا این همه سفر و گشت و گذار باعث شده جوان بماند؟ یا مجرد ماندنش؟ تا صدای فمنیست‌ها درنیامده بگذارید برویم سراغ معرفی کتاب.
_
_
منصور ضابطیان در چای نعنا به مراکش رفته است.
نگاه او در این کتاب زیباست. ضابطیان در سفرنامه‌هایش به جای پرداختن به موزه‌ها و شهربازی‌ها و... به دل کوچه‌ها و محله‌ها می‌زند. موزه‌ها را که در اینترنت می‌توان دید. او به کشورها نگاهی اجتماعی دارد. زندگی مردمانش را روایت می‌کند، نه کاخ‌ها و عمارت‌هایشان را. آن گاریِ صدف‌فروشیِ بازار مدینای شهر کازابلانکاست که جذابیت دارد. آن ماجرای سینمای لوتیسیا است که شنیدنش کیف دارد. آن داستان جن‌گیرهای مزار سیدی عبدالرحمن است که شنیدنی است. 
_
_
بگذارید به عنوان مثال ماجرای آن سینما را تعریف کنم. ضابطیان در مراکش به سینمایی می‌رود که کمی با دیگر سینماها فرق دارد. آنجا کسی فیلم نگاه نمی‌کند. سینماهای خودمان را دیدید؟ آن ردیف آخر. در تاریکی ته سالن چه خبر است؟ حالا تصور کنید مراکش یک سینما دارد مخصوص همان ردیف آخری‌ها. یعنی کل سینما، ردیف آخر است. آن‌ها یک سینما مخصوص خود دارند و در آن هرکاری که دل‌شان بخواهد انجام می‌دهند. فضای کم و سالن تاریک هم مانع کارشان نمی‌شود. ضابطیان مشاهدات خود در این سینما را با قلمی دلنشین تعریف می‌کند. 
_
_
خب به حول قوه‌ی الهی پاسخ یکی دیگر از سوال‌هایم را یافتم. پرسیده بودم چرا ضابطیان طفلک کچل است؟ خب اگر شما تنهایی وارد چنین سینمایی بشوید، مویی به تن‌تان می‌ماند؟ نه والا.
خلاص
        

          من سفرنامه خیلی دوست ‌دارم 
حالا میخواد قوی باشه یا ضعیف!
چای نعنا از این جهت که تصاویر همراه متن آورده شده بود ، این کتاب رو متمایز میکرد با باقی سفرنامه هایی که خونده بودم و به جذابیت کتاب می افزود😃
لذت بردم از مطالعش 👌🏻

        

          "چای نعنا" اثر " منصور ضابطیان"
یکی از سفرنامه های نسبتا قدیمی تر ضابطیان در نوروز ۱۳۹۶ به مراکش (موروکو) که شامل بازدید از شهرهای کازابلانکا، طنجه، شَفشاون، فِس، و مراکش میشه.
انگیزه سفر به اونجا رو نویسنده در پشت جلد آورده و من دوباره اینجا نمیزارم به عکسش بسنده میکنم البته با این توضیح که اگرچه روابط دو کشور ایران و مراکش در سال ۹۵ ۹۶ خوب بوده ولی چند سالی میشه که دوباره شکرآب شده و الان بعید میدونم ویزا صادر کنن.
ما در جهان تنها مردمانی هستیم که به این کشور میگوییم مراکش. مراکش در واقع نام چهارمین شهر بزرگ کشور Morocco است. ایرانی ها هم تا همین چند دهه قبل واژه "مغرب" رو بکار میبردن ولی از اونجاییکه به بخش بزرگ تری از آفریقا (مراکش، الجزایر و تونس) اطلاق میشده، در همه منابع نام مراکش جایگزین شده. جالبه که ترکیه هم تنها کشوریه که به مراکش میگه "فِس" (فس نام سومین شهر بزرگ اونجاس).
وجه تسمیه کتاب هم چای نعنا معروف اونجاس (البته من یادمه تو مکه هم هروقت چای میدادن یک برگ نعنا داخلش بود!)
سفر با "کازابلانکا" شروع میشه بعد "طنجه" سپس "شفشاون" و "فس" و در آخر شهر "مراکش".
در همه شهرهای موروکو به بخش قدیمی میگن "مدینا" که جای توریستی هم هست.
وقتی اسم کازابلانکا به میون میاد، همه رو یاد فیلمی قدیمی به این نام میاندازه که احتمالا مثل من هیچ وقت ندیدنش و نمیدونن که فیلم اصلا تصویر خوبی از این شهر نشون نمیده و جالب تر اینکه اصلا این فیلم در این شهر فیلم برداری نشده بلکه در استودیوی تو کالیفرنیا ساخته شده! و اصلا اسم فیلمنامه "همه به کافه ریک می آیند" بوده ولی بعد از خرید امتیازش توسط برادران وارنر تغییراتی داده شده و نام فیلم هم عوض شده! و اصلا تو کازابلانکا انگار کسی اسم این فیلم رو نشنیده! 
کازابلانکا اسمی اسپانیاییه به معنی خانه های سفید و اسم قدیمی شهر هم "دارالبیضا" هست. و در زمان باستان و حضور بربر ها نامش "انفا" بوده به معنای تپه.
بعد از کنفرانس تهران که زمان جنگ جهانی دوم با حضور چرچیل ،روزولت و استالین برگزار شد، کنفرانس کازابلانکا یا انفا هم که در سال ۱۹۴۳ با حضور چرچیل و روزولت برگزار شده نقش تعیین کننده ای داشته در سرنوشت جنگ داشته.
بخش اول
از خوراکی ها که بخواهیم بدونیم، توت فرنگی های درشت و شیرینی دارن به قیمت کیلویی یک دلار در سال ۹۶ که الان ۱۴۰۳ تو تهران حدود ۵ دلار قیمت داره. صدف پخته و جیگر هم انگار خیلی دوست دارن ولی غذای سنتی شون که روزهای جمعه برای ناهار میخورن کُسکُس نام داره! چیزی شبیه برنج که از آرد گندم تهیه میشه و معمولا با سبزیجات و نخود یا گوشت میخورن. البته بهترین ماهی کباب دنیا رو جناب ضابطیان در شهر "طنجه" میل نمودند پیش حسن آقا.
کازابلانکا یک مسجد استثنایی هم داره به نام "حسن ثانی" که سومین مسجد بزرگ جهان بعد از مسجدالحرام و مسجدالنبی محسوب میشه و در سال ۱۹۹۳ افتتاح شده( البته این اطلاعات شاید قدیمی باشه چون طبق سایت نامعتبر ویکی پدیا ۱۳ دهمین مسجد بزرگ جهان و سومین مسجد بزرگ افریقا بعد از مصر و الجزایر هست. حرم امام رضا چهارمین و جمکران دهمین مسجد بزرگ جهان معرفی شده اند.)
 بخش عمده این مسجد روی آب در دل دریا بر روی یک صخره ساخته شده و بیست هزار متر مربع وسعت داره با یک مناره ۲۱۵ متری که میتونه ۲۵ هزار نفر رو در شبستان و ۸۰ هزار نفر رو در صحن ها جای بده.
از کازابلانکا تا طنجه که سومین شهر مهم موروکو هست شش ساعت راه با اتوبوسه.
در سال ۱۶۲۲ زمان حکومت پرتغالی ها، شهر به عنوان  هدیه عروسی دختر پادشاه پرتغال با چارلز دوم،پادشاه بریتانیا، به انگلیسی ها بخشیده می شود!
طنجه یک محله ناامن داره بنام petit socco و یک محله دوست داشتنی بنام grand socco 
اول کتاب کیمیاگر هم سانتیاگو وارد این شهر میشه و چای تلخ مینوشه. این شهر در آثار هنری نقش زیادی داشته از فیلم inception تا ویدئو کلیپ style تیلور سوئیفت حتی رودکی هم در رثای شهید بلخی سروده: 
وان که به شادی یکی قدح بخورد روی  
رنج نبیند از آن فراز و نه احزان
اندُه ده ساله را به طنجه رَمانَد
شادی نو را ز رِی بیارد و عمّان
شهر بعدی که آقا منصور رفتن، شَفشاون بوده، شهری معروف به دیوارهایی به رنگ آبی! که حالا معلوم نیست بخاطر پیشینه یهودی نشینیه یا استتار به رنگ دریا برای دور ماندن از بمباران های جنگ های جهانی و یا احترام به دریای مدیترانه و یا حتی دفع حشرات! معنی اسم شهر میشه "شاخ بز" چراکه از بالا شبیه دو شاخ بُز میمونه که در دره به هم رسیدند. تو این شهر کسی دوست نداره ازش عکس بگیرند البته کلا مردم این کشور انگار دل خوشی از عکاس ها ندارند حتی بچه های کوچیک!
شهر بعدی "فِس" نام داره که انگار خیلی شبیه شیراز خودمونه. قدیمی ترین دانشگاه جهان که هنوز هم دانشجو داره بنام "القرونین" در این شهر قرار داره.
بخش دوم
 مدینای این شهر بزرگترین بخش قدیمی شهری در کشور هست که توسط یونسکو ثبت جهانی هم شده و هیچ وسیله نقلیه موتوری حق عبور و مرور در این منطقه رو نداره. البته این شهر یکی از مراکز اصلی تولید چرم گاو هم هست( تحت شرایط نامساعد کاری برای کارگران). یه چیز هم که اینجا یاد گرفتم این بود که، ب ای جدا کردن موی گاو از پوستش، چرم رو داخل حوضچه هایی از ادرار گاو غوطه ور میکنن و چون کارگرها با این ادرار در تماس هستند، هیچ مویی روی بدنشون نیست! (قابل توجه کلینیک های اپیلاسیون)
ودر آخر سفر به شهر مراکش با ساختمانهایی مثل ابیانه سرخ رنگ. نامهای دیگر اون، شهر قرمز، شهر اُکر،و شهر دختر بیابان هم هست. در این شهر میتونید کوه هایی رو ببنید که رویشان برف نشسته ولی خودتان از گرما عرق کنید مثل تهران.
عجیب ترین جای شهر مراکش و حتی کشور موروکو، "ساحه الجامع الفنا" هست. یک میدان بزرگ تر از میدان آزادی تهران با قدمتی هزار ساله و ثبت یونسکو. بدون تعطیلی و همیشه بیدار پر از غرفه های عجیب و حتی حیوان های جور واجور انگار که کشتی نوح الان اینجا فرود اومده!
یک چیز جالب درباره تغییرات ساعتها تجربه کرده: مراکشی ها با آمدن بهار ساعت ها را یک ساعت جلو میکشند اما به ماه رمضان که میرسند، ساعت ها را رسما دوباره عقب میکشند و بعد از عید فطر دوباره جلو میکشند تا اول پائیز که باز عقب میکشند! 

و در پایان نویسنده مراکش رو این طور توصیف میکنه: "مراکش سرزمین مهربانی است. سرزمین طلوع های نارنجی و مخملی و غروب های آمیخته با اذان های برآمده از قلب، بدون بلندگو های قلابی. مراکش برای هرکس چیزی دارد که عاشقش شود و عاشقش بماند و در دل آرزو کند که روزی دوباره این هوا را بغل بگیرد و عاشقی کند. خدا کند زنده بمانم و دوباره مراکش را نفس بکشم." 

#چای_نعنا #منصور_ضابطیان #نشر_مثلث
۱۶۷ صفحه








        

          اولین اثری بود که از منصور ضابطیان می‌خوندم
قبلا تعریف آثارش رو شنیده بودم
اما اصلا در حد انتظارم نبود
انگار که خاطره نگاری باشه یه جورایی
خوب بود ولی نه اونقدری که توقع داشتم
صرفا به عنوان یه کتاب برا استراحت ذهن می‌شد بهش نگاه کرد.
        

          فکر نمیکنم هیچ سفرنامه ای بتونه جای سفر را  برای کسی پر کند. تجارب  آدم ها  از سفر ، مثل اثر انگشتشون  متفاوت از هم دیگر است اما ... اما زمانی که به هر دلیل دستمون کوتاهه و نمیتونیم تجربه های  خودمون رو از سفر  داشته باشیم  اونوقته که شنیدن و خواندن سفرنامه ها  پرنده خیال رو راهی میکنه تا گام به گام  همراه مسافر بشه و داستان سفرش رو حس کنه . 
تا حالا مراکش نرفتم و تا قبل از اینکه کتاب رو بخونم اطلاعات چندانی ازش نداشتم ولی نمیدونم چرا شنیدن نام کشور مراکش برام یه حس خوب  متفاوت ایجاد میکرد که البته در حین خوندن کتاب  یه جورایی فهمیدم حسم درست بود ، الان خیلی بیشتر از قبل دوست دارم مراکش رو ببینم .
و اما راجع به کتاب باید بگم اولین اثری بود که از آقای ضابطیان خوندم و نمیدونم طرز دیدشون به سفر در همه سفرنامه هاشون  یکیه یا نه ولی من خودم به شخصه زاویه دیدشون رو دوست داشتم و چیزی که میخواستم  از مراکش بدونم رو بهم ارائه داد منظورم تقریبا فرهنگ و جو غالب مراکشه  ، نه صرفا یکسری اطلاعات گردشگری  ! 
و البته لزومی نداره اینو بگم ولی شیوه سانسور مطالبشون  هم خلاقانه بود .
        

          "ترسا و فرانس نماد ادم هایی هستند که شاید برای خیلی ها یک رویا باشند. ادم های زندگی در لحظه ... ادم هایی که نه حسرت گذشته را می خورند و نه در تشویش اینده اند! درست است که نداشتن نگرانی های حداقلی مالی یا برخورداری از امکانات اولیه زندگی می تواند خیال آدم را از بعضی جهات راحت کند تا رویاهایش را تحقق ببخشد، اما شرط کافی نیست. گاهی وقت ها حتی شرط لازم هم نیست.شرط کافی این است که اهل این نوع رفتار باشی. اهل اینکه برای رویاهایت ارزش قائل باشی و برای رسیدن به آنها تلاش کنی. اصلا بدانی که می توانی با آنها کنار بیایی یا نه? اگر رویاهای ادم برایش اهمیت داشته باشد، ان را می گذارد در صدر فهرست کارهایی که باید بکند. هزینه اش را هم می پردازد. حتی اگر ضرر کند. حتی اگر شکست بخورد. اما سرش را بالا میگیرد که من راه را رفتم و شکست خوردم."
        

          اولین  معیاری که در خواندن  سفرنامه‌ها به طور خاصی مهم است شناخت فضای عمومی جامعه،فرهنگ و رفتارهای مردم آنجاست. دومین مسئله  توانایی تجسم کردن مکان‌ها و دیدن آدمها و زندگی هایشان در آن اقلیم است. این دو مسئله نمای خوبی از یک کشور به مخاطب می دهد.
علاوه بر اینکه ضابطیان این دو نکته را در چای نعنا آورده است،کمی از خودش و احساس یک ایرانی در مواجهه با کشور مقصد هم چاشنی کار می کند. او به سراغ غذاها می رود و  با ذائقه‌ی ایرانی به آنها رتبه می دهد. از جای خواب و مسیرها می گوید و با فضاهای ایرانی مقایسه‌ای می کند. در مجموع سعی می کند بدون اینکه زیاد به  از خود گفتن  و "منم منم "کردن بیوفتد، مغرب (مراکش) را نشان مخاطب بدهد. انگار که همراه اوست  و مدتی به مراکش  رفته‌است.
ممکن است بگویید اینها که گفتم را همه سفرنامه‌ها دارند دیگر! من هم جواب می دهم نه.  بعضی سفرنامه‌ها متفاوتند. 
مثلا سفرنامه‌هایی که نویسنده بیشتر از تقابل دنیای درونش با تفاوت های بیرونی گفته و به مردم کشور مقصد  نپرداخته و یا سفرنامه هایی که به یک مقصد خاص در کشوری دیگر می‌پردازد. مثلا اهرام مصر،مسلما فقط  اهرام یا یک شهر نمی تواند تصویر کشور مصر را برای خواننده تداعی کند.
همین آقای ضابطیان در کتاب استامبولی  بعد از چند سفر که به ترکیه داشته،ترجیح داده از منظری عمیق‌تر به آدم ها نگاه کند و برای کسی که تا به حال ترکیه را ندیده شاید در ساختن تصویری کلی از آن کشور موفق نباشد. و گونه‌ای دیگر از سفرنامه رقم زده است.
کتاب چای نعنا کوتاه و جالب بود. خواندنش مراکش را بیشتر به ما می شناساند. 

        

          انقدر سفرنامه‌های جناب ضابطیان زیباست که کتاب را دو روزه تمام کردم. این بار با جناب ضابطیان به مراکش سفر کردیم. 
قلم عالی. توضیحات عالی. در کل همه چی خوب بود. 
اگر دلتان سفر می‌خواهد و فعلا شرایط سفر رفتن ندارید. پیشنهاد می‌کنم سفرنامه‌های جناب ضابطیان را بخوانید.
        

          📄 #یادداشت 
📘 #چای_نعنا
🖋️ #منصور_ضابطیان
📚#انتشارات_نشر_مثلث


چای نعنا کتاب سفرنامه آقای ضابطیان به کشور مراکش است. قبلا کتاب سباستین را از همین نویسنده خوانده بودم البته به صورت صوتی و از زبان خود نویسنده و از معدود کتابهای صوتی با خوانش نویسنده بود که پسندیدم و لذت بردم چون تدوین صوتی خوبی داشت.
تعریف چای نعنا را در همخوانی آن کتاب از دوستانم شنیدم و شاید همین انتظار من از کتاب را بالا برده بود. من سفرنامه های زیادی نخوانده‌ام پس نمیتوانم نظر کارشناسی بدهم اما به طور کلی نوشته‌های آقای ضابطیان ساده و صمیمی است شناخت عمیقی به انسان نمی‌دهد اما اطلاعات کلی از آن کشور می‌دهد که برای من مثمر ثمر است. او با مردم کوچه و بازار برخورد دارد و آن کشور را از دریچه چشم خودش برای ما شرح می‌دهد. از بین جاهایی که در کتاب توصیف شده بود باغ ماژورل برایم جذاب بود که در موردش در اینترنت جستجو کردم و فیلمی کوتاه از آن دیدم.
صفحه آخر کتاب توصیف کلی و جالبی از مراکش ارائه شده بود که پسندیدم.
در کل من کتاب را دوست داشتم و دید کلی خوبی در مورد مراکش به من داد.
از گروه همخوانی برای انتخاب این کتاب متشکرم.

دی ١۴٠٣

@BargiAzDanesh 🌱🌾
.
.
        

          زخم عشق های شکست خورده اگرچه خوب میشود اما جایش در گوشه ای از قلب باقی میماند.
        

          درباره‌ی سفر به مراکش
قسمت مربوط به کازابلانکا عالی بود.
        

          قبل ترها از خوندن سفرنامه ها فراری بودم، به خاطر جزییات زیاد و توصیفات خسته کننده اونها.. تا اینکه چای نعنا رو خوندم؛ نوشته ها و عکس های منصور ضابطیان از سفر به مراکش.

لحن کتاب خودمونی و شیرین و ساده است، توصیفات نویسنده از جاهایی که رفته اونقدر ملموسه که حس میکنی تو اون لحظه همراهش توی کوچه ها و شهرهای مراکش قدم برمیداری، عکس ها هم مکمل کلمات اند.

دوستش داشتم و به کسانی که عاشق سفرن اما فرصت و امکانش را ندارن پیشنهاد میکنم.
        

          متن طوری بود که میتونستی خودت را در مراکش  تصور کنی. ساده و روان و دوست داشتنی
        

          در چهاردهمین سفرم به حرم امام رضاجـانم در سال ۱۴۰۳،
افتخار مطالعه این کتاب نصیبم شد🌱. 
اولین سفرنامه ای که مطالعه کردم مال خیلی وقت پیش بود«برگ اضافی»، که فکر میکردم بهترین سفرنامه ایه که خوندم ، ولی این کتاب اونقدر بهم چسبید که احساس کردم این جای بهترین سفرنامه سال رو گرفته؛ 
        

          روان و دلنشین بود،  لذت بردم. نظر شخصیم اینه  اگه بیشتر بامردم صحبت میکرد و از آداب و رسوم و خلقیات و دغدغه هاشون بیشتر می گفت،  به نظرم  اون بعد اجتماعیش کامل تر می شد.