معرفی کتاب من در رقه بودم: خاطرات محمدالفاهم (ابو زکریا) عضو جدا شده داعش اثر هادی یحمد مترجم وحید خضاب

من در رقه بودم: خاطرات محمدالفاهم (ابو زکریا) عضو جدا شده داعش

من در رقه بودم: خاطرات محمدالفاهم (ابو زکریا) عضو جدا شده داعش

هادی یحمد و 1 نفر دیگر
3.8
21 نفر |
10 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

3

خوانده‌ام

55

خواهم خواند

21

ناشر
نارگل
شابک
9786008199281
تعداد صفحات
312
تاریخ انتشار
1399/7/1

توضیحات

        این که سربازان دولت خلافت سر بعضی افراد رابریدند ، فقط یک پیام رعب آفرین برای دنیا نبود،بلکه پیام قاطعی به همه سربازان و طرفدارانخود دولت در قلمرواش نیز محسوب می شد.حقیقت ،بریدن سر افراد ، یک پیام ««تضمینی»» بودمبنی بر این که هر کس با دولت خلافت بجنگدیا در مقابل آن شورش کند،سرنوشتی جزجدا شدن سرش با خنجر تیز نخواهد داشت.شاید چیزی که از بریده شدن سر فر (از گوش تاگوش) دردناک تر باشد ، شکنجه روحی قربانی استکه پیش از بریده شدن سرش ، و با دیدن خنجرتحمل می کند.
      

لیست‌های مرتبط به من در رقه بودم: خاطرات محمدالفاهم (ابو زکریا) عضو جدا شده داعش

یادداشت‌ها

          
عمده اطلاعات ما از داعش و دیگر گروهک ها خلاصه در مستندات و مطالبی است،که عموما از سوی صدا سیما یا مستندسازانی ارائه شده که مخالف(عقیدتی ، سیاسی و...) آن گروه ها بشمار می آیند.
اینکه داعش در دیدگاه ما صرفا افرادی اند که برای قتل ، غارت ، مسائل جنسی و غیره و ذلک به این گروه پیوسته اند و موارد فوق را  علت تامه دانستن،آدرس غلط دادن است.
مسائل عقیدتی را نمی بینیم، اینکه عده ی قابل توجه ای از داعشیان همانطوری که شهدای مدافع حرم با اعتقاد و ایمان راسخ از همسر ، فرزند و همه تعلقاتشان گذشتند و رفتند آنها هم اینچنین بودند!!!

تا بحال درباره انتحاری فکر کرده اید؟ لحظه ای خود را جای او قرار داده اید؟ بنظرتان گذشتن از زندگی و تعلقات راحت است؟!
من در رقه بودم روایتی است از زاویه ای پنهان نسبت به داعش که شاید هیچگاه نه شنیده اید و نه قرار است بشنوید!!!

دو نکته قابل توجه:
اولا: محمد الفاهم و صدها جوان تونسی و هزاران جوان در جهان عرب روحیات ضد امپریالیستی و ضد صهیونیستی داشته و مدافع مردم مظلوم فلسطین اند و از کودکی شوق دفاع از فلسطین و جنگ با صهیونیست را دارند، که این اشتیاق توسط سلفیان مقیم تونس یا شیوخ سلفی عربستان پاسخ داده می شود و دریغ از اینکه اندکی از گفتمان ناب انقلاب اسلامی در این زمینه که در جهان عرب ارائه شود و این ضعف بزرگی برای ماست که بعد از گذشت چهل سال حتی در رساندن حرف اصلی انقلابمان موفق نبوده ایم!

ثانیا: محمد الفاهم و جوانانی همانند او به هزار امید و آرزو خود را به سرزمین خلافت رسانده ولی وقتی آنچه در عمل می بیند را با حرف هایی که قبلا شنیده و بنابر این عقاید  چند هزار کیلومتر از خانه و خانواده خود گذشته تا در بهشت خلافت زندگی کند  کیلومترها فاصله می بیند، اقدام به ترک سرزمین خلافت و رفتن از سرزمین و دولتی که سالها با آرمان زندگی در آن شب را به روز رسانده می پردازد. این مشکل را شاید بشود از مشکل قبلی بزرگتر دانست، که حال ما حرف انقلابمان را بزنیم!وقتی خودمان گاهی در  اولویاتی مانده ایم، چه تضمین و اعتمادی به ما می شود که این تفکر و ایده در عمل کارساز است و این حرفمان چقدر پذیرش دارد.

✓پاورقی های کتاب مطالب قابل استفاده ای داره و نکته ی مهم این کتاب این است که گفته های ابوزکریا(کنیه محمد الفاهم) تحت شکنجه و در زمان دستگیری نیست.
        

0

          .


در قرن نوزدهم متفکرینی از ارتباط ایدئولوژی و نهیلیسم سخن گفتند و آینده تاریکی را هشدار دارند. در زمانی که اروپا با قدرت پیش می‌رفت و علم هر روز دستاوردهای جدید را نشان می‌داد و آمریکا اراده کرده بود بهشت زمینی را بسازد، اندک افرادی بودند که از ظهور هیچستان سخن می‌گفتند و نابودی را در آینده می‌دیدند. دیگران به این سخن‌ها به دیده تردید می‌نگریستند. ایدئولوژی که سراسر قدرت‌آفرین است، چرا برخی این حرف ها را می زدند؟ معمولا متفکرین نشانه‌های دم دستی نداشتند تا به کار «اثبات» این ادعا بیاید، اما اهلش را متوجه عمق فاجعه کردند. در آن زمان، با تحلیل خودِ «ایده» و ارتباط بنیادین آن با «نفی»، فرارسیدن روزی را هشدار می‌دادند که دیگر «چیزی» نمی‌ماند. 
عموم مردم و دانشمندان و سیاستمداران و اهل دین، این سخنان را پس می‌زدند و در بهترین حالت، بی‌ارتباط با زندگی واقعی می‌شمردند. زندگی سراسر قدرت است و سیطره و قدرتمندان، هر کاری که بخواهند می‌کنند. و چه کسی قدرتمندتر از پیروان ایدئولوژی؟ پیش‌بینی‌ها آن بود که اتفاقا این عده می‌مانند و آنان را که وابسته به ایدئولوژی خاصی نیستند از بین می‌برند. اما قرن بیستم پیش آمده و ارتباط وثیق ایدئولوژی و نابودی، در عمل هم دیده شد. چرا ایدئولوژی به نابودی می‌رسد؟ به خاطر خلوص. خالص شدن، همه چیز را ویران می‌کند!
«من در رقه بودم» روایتی است از یک عضو جداشده دولت خلافت در سوریه، که به بحران‌های بسیار مهمی اشاره می‌کند. مهمترین این بحران‌ها، بحران خود ایدئولوژی است. دولت خلافت که با نفیِ نفیِ نفیِ... مسلمانان شروع شده بود، با جماعتی مواجه می‌شود که خودش را تکفیر می‌کنند. چرا؟ چون به اندازه کافی، یعنی به اندازه خود ایده سلفی‌گری، خالص و ناب نیست. آنان، بر اساس همان ایدئولوژی شکل‌گیری دولت خلافت، ابوبکر بغدادی را تکفیر می‌کنند. دولت خلافت هم آنان را خوارج می‌نامد و بر اساس عمل سلف صالح، این عده را تکفیر می‌کند! ابوزکریا که راوی کتاب است، و همواره از مباحث معرفتی گریزان بوده و از شوق شهادت فقط به عمل‌گرایی جهادی می‌اندیشیده است، با بحرانی روبه‌رو می‌شود که نمی‌تواند جوابش را بدهد؛ حق با چه کسی است؟ چه کسی را باید تکفیر کرد؟ این دومینوی تکفیر تا کجا ادامه خواهد داشت؟ و آیا روزی دامن خود او را هم نخواهد گرفت؟ کجا می‌توان متوقفش کرد؟ جایی که تنها دو نفر معتقد به سلف صالح در جهان مانده باشد و یکی از آن دو، دیگری را تکفیر کند؟ 
 او مخالف دولت خلافت می‌ایستد و فرار می‌کند. «من در رقه بودم»، روایت پیوستن او به دولت خلافت و فرار اوست.  چه چیزی در این روایت هست که آن را خاص می‌کند؟ این کتاب برای ما در ایران، چه دارد؟ اول هشداری است به آنها که قدرت را، پایه نگهداری دین می‌دانند، نه این که دین پایه قدرت شخص یا گروهی باشد. اینان توجه ندارند که ایدئولوژی دینی تکفیرگرا حد ندارد. برفرض که امروز بتوانند با این حربه، غرب‌گراها را کنار بزنند و اصلا همه‌شان را نابود کنند، به سرعت نوبت به خودشان خواهد رسید. دست به تصفیه درون دین‌دارها می‌زنند و «غیرخالص»ها را حذف می‌کنند. و این دومینو ادامه خواهد یافت تا شیعه‌ای در دنیا باقی نماند. این هشدار به مشابهت شیعیان با اهل سنت بر می‌گردد، از آنجا که هردو فرقه‌ای هستند در اذهان عالمان دین. هشدار دوم به مشابهت ما با تونس بر می‌گردد؛ یعنی تبعات مدنیزاسیون وصله‌پیله‌ای در بافت سنتی کشوری جهان سومی. درست است که ایران راه تونس (و بقیه کشورهای جهان سوم) را طی نکرد و سعی کرد از مدل دیکتاتورمحوری که برایش طراحی شده بود فاصله بگیرد، اما هنوز هم بخش عمده‌ای از مدل حکومت‌داری جمهوری اسلامی در ادامه مدرنیزاسیون بحران آفرین پهلوی قرار دارد. کتاب «من در رقه بودم» به درستی زمینه گسترش تفکر سلفی‌گری را در تونس پیگیری می‌کند و به مدرنیزاسیون دیکتاتورمحور تونس می‌رسد. آن نیروی قاهره‌ای که مدنیزاسیون را پیش می‌برد، هیچ تصوری از ابعاد تبعات آن در دهه‌های آتی ندارد و تصور شکل‌گیری چیزی مثل داعش را هم نمی‌کند. حتی پس از مطالعات متعدد هم باورش نمی‌شود که تروریسم به بانک و هیئت دولت و زراعت مکانیزه و واردات خودرو و غیره ربط داشته باشد، اما ربط دارد. متأسفانه توجهات ما ایرانیان به تبعات هول‌انگیز مدنیزاسیون کم شده و سایه‌های شوم قدرت گرفتن ایدئولوژی ناشی از آن کم شده و تیرگی آینده‌ی از پسِ مدرنیزاسیون آمده را نمی‌بینیم.
        

4

          این کتاب خاطرات محمد الفاهم عضو جداشده ی داعش است .
کتاب اطلاعات خوب و دست اولی درباره‌ی داعش به شما می‌دهد و تا حدودی کلیشه‌های ذهنی شما را در هم می شکند.
اگر این کتاب را بخوانید یحتمل شما هم مانند من شگفت زده خواهید شد.
قبل از شروع مطالعه‌ی کتاب انتظار داشتم که  با قصه‌ی زندگی فردی مواجه شوم که هدایت شده و به بطلان اندیشه‌های تکفیری پی برده باشد. اما دلیل جدایی محمد الفاهم از داعش، سهل گیری داعش نسبت به مردم غیرنظامی و عدم تکفیر ایشان است و از این حیث جالب است. یعنی با فردی مواجه هستیم که از داعشی‌ها تکفیری‌تر است.
کتاب اطلاعات خوبی درباره‌ی جریان های عقیدتی داعش و اختلافات داخلی ایشان به ما می‌دهد.
شیوه‌ی روایت کتاب این‌گونه است که در ابتدا پیوستن الفاهم به داعش تا زمان تغییر نظر او و تصمیم فرار وی را شرح می‌دهد و در نیمه دوم کتاب از کودکی او تا نقطه‌ی ابتدایی کتاب را می‌خوانیم. اما قصه‌ی فرار او  از سوریه نقل نشده است و احتمالا به خاطر مسائل امنیتی از شرح این قسمت صرف نظر شده است.
        

28

          
هر تصوری که تا بحال از داعش داشتم بهم ریخت
داعشی ها را فقط افرادی ترسناک و خشمگین با حماقتی بی نهایت تمام نشدنی می دانستم که هیچ بویی از احساس و عاطفه نبرده اند و زن را فقط برده و کنیز می دانند و به چیزی جز کشتن و تکفیر کردن نمی اندیشند، 
محمد الفاهم، جوان احساساتی تونسی که با دوری و دلتنگی از مادرش اشک می ریزد و از دوری و دلتنگی همسرش رنج می برد علاوه بر اینکه تصوارتم را از یک داعشی بهم ریخت، بیش از پیش به حماقت و نادانی آنها پی بردم.

روایت هایش از شبهای عملیات و تنهایی هایش مرا یاد حال و احوالات رزمنده های خودمان انداخت، حفظ قرآن و نماز شب و مناجات با خدا... مناجاتش با خدا و احساساتش نسبت به مادر و همسرش تعجبم را برانگیخت، هیچوقت از یک داعشی همچین تصوری نداشتم. 

بنظرم با تفکر و دقت در احوالات و جامعه ای که این پسر در آن رشد کرده و نحوه ی تربیت خانوادگی اش می توان نکات تربیتی قابل توجهی بدست آورد. 

پسربچه ی شر و دردسر سازی که عاشق دین و مذهب است و به خاطر عشق به مادرش به سمت حفظ قرآن می رود و از همان مسجد و در نهایت مدرسه ای که برای حفظ، جذب آن شده با افراد و تفکری آشنا می شود که کم کم جذب داعش شده و در نهایت با تفکر داعشی از داعش جدا می شود!!! 

قبل از خواندن کتاب گمان می کردم با خاطرات فردی مواجه هستم که بعد از پیوستن به داعش پشیمان و نادم شده و متوجه تفکر اشتباه داعش شده که فرار را بر قرار ترجیح داده اما با اتمام کتاب با جوانی روبرو شدم که بخاطر تناقضات تفکرات سران دولت خلافت(داعش ) از آنها جدا شده! بخاطر تکفیر نکردن افرادی که از نظرخودش باید تکفیر می شدن!!!

بعد از آنهمه توضیح از احساس رضایت بعد از شرکت در جنگها و کشتن و خون و خونریزی 
هیچ کلمه یا جمله ای مبنی بر پشیمانی عنوان نشده و این به شدت برای من آزاردهنده بود. 



در ضمن از نحوه ی فرار و بعد از آن صحبتی نشده که احتمالاً بخاطر مسائل امنیتی و گیر نیفتادنش هست. اما از کودکی تا مدتی که در داعش فعالیت کرد مفصل صحبت شده.
        

0