جنگ، وحدت ایرانیان را نساخت؛ آن را نمایش داد.

انقلاب اسلامی، اصولا مولود پیوندی قلبی میان رهبر انقلاب و مردمی بود که معتقدترین و مستحکم‌ترین‌هایشان قرار بود روزی جامه بسیجی به خود بپوشند. شاید "ته" نظام جمهوری اسلامی همین محور دوقطبی است.

این زمان ، نه گویی به آمریکا و غرب بسیار پرهزینه است. نیروی اجتماعی و مشروعیت مردمی لازم که نظام جمهوری اسلامی برای نه گویی به غرب و رویارویی با فشارها و تضییقات بین المللی به آن نیاز دارد، از کانون آرمانهای رزمنده شهید به در می آید.

قرائنی را می‌توان نشان داد که تصوری از "امکان" احیای حقایق به ناحق سرکوب‌شده تاریخ اسلام در آینده نزدیک بن‌مایه خیزش و نیز تداوم انقلاب اسلامی بود.