حقیقتا برای من قابل قبول بود و نه بیشتر. کمی بین دوستان کاغذی اش باشد تا ببینیم بعد ها که به سراغش می‌روم چه ها برای گفتن دارد...
        

          اونقدری که از کتاب تعریف شنیده بودم ، خوندنی نبود راستش نیمه اول کتاب که کلی حوصله سر بر هم بود . به نظرم تماشای فیلمش با بازی دیکاپریو از خوندن کتابش جذاب تره ...
        

          هم ترجمه کریم امامی (البته ترجمه دومش را) و هم ترجمه رضا رضایی این کتاب را دوست دارم. هر دو را دو بار خوانده‌ام و انتخاب بین‌شان به گمانم خیلی سخت است
        

          درود لحظتون خوش👋
گتسبی بزرگ ، روایت عاشقی سردرگم که برای بازپس گرفتن عشق دیرینه اش راه و بیراه را امتحان میکند.
عاشقی که مهمانی های بزرگی تدارک می دهد اما فقط منتظر یک مهمان است. فقط یک مهمان !

🔻 چند نکته درباره این داستان :
_ عامه پسند نیست و سلیقه ایه
_ به اصطلاح دیویدکاپرفیلدی نیست و قرار نیست هزاران اتفاقات عجیب توش بیفته 
_ کشش مناسبی داره و الکی طول نکشیده
        

          نشرماهی چندی است رمان گتسبی بزرگ را با ترجمه‌ی رضا رضایی منتشر کرده است. از این کتاب پیش‌تر ترجمه‌های متعددی منتشر شده است، از جمله ترجمه‌ی مرحوم کریم امامی که ناشر آن نشر نیلوفر است. امامی این کتاب را اولین بار با نام طلا و خاکستر منتشر کرده بود. 


ماه‌نامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی هشتم، سال 1395.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

در شماره‌ی 111 فصلنامه‌ی نگاه نو (پاییز 1395)، ویژه‌نامه‌ای ترتیب داده شده است برای رضا رضایی، مترجم و ویراستار... هومن پناهنده در مقاله‌ی بلند «چرا ترجمه‌ای دیگر؟» ترجمه‌ی تازه‌ی رضایی از گتسبی بزرگ (اسکات فیتز جرالد) را با ترجمه‌ی کریم امامی از همین کتاب مقایسه کرده است. پناهنده نوشته: «زنده‌یاد امامی، زمانی پس از آن‌که شماری از رباعیات خیام را به انگلیسی ترجمه کرده بود، با پاکدلیِ بسیار چنین نوشت: "حالا امیدوارم ایرانیان انگلیسی‌دان دیگر هم به میدان بیایند و دنباله‌ی کار را بگیرند و ترجمه‌های بهتر و شیواتری عرضه کنند". به نظرم این امید او اکنون با ترجمه‌ی رضا رضایی از گتسبی بزرگ به واقعیت پیوسته است و... می‌توان گفت پیشرفت چشمگیری در زمینه‌ی ترجمه‌ی این اثر به فارسی رخ داده است، هم از لحاظ دقت در انتقال معنای متن فیتز جرالد، هم از حیث رعایت روانی و سلاست در بیان مقصود به فارسی».


ماهنامه‌ی شهر کتاب، شماره‌ی چهاردهم، سال ۱۳۹۵.
        

          گتسبی بزرگ، به بزرگی تعریف و تمجیدهایی که سالها در باره‌اش شنیده و خوانده بودم نبود. حداقل یک‌سوم آغازین کتاب ابداً چنین حسی را به آدم منتقل نمی‌کرد و چند بار من ِ کتاب‌خوان را وادار کرد در خواندنش وقفه بیندازم تا کمی بعد با حوصله بیشتر و حالی خوش‌تر به سراغش بیایم، بلکه برداشت متفاوتی از آنچه نزدیک یک قرن است مخاطب فعال داشته، داشته باشم.
 اما این اتفاق تا پیش از ورود به نیمه دوم کتاب نیفتاد.

 نیمه اول کتاب نیمه مهندسی ذهن مخاطب بود. آدم‌ها، روابط امروز و اتفاقات امروز زندگی‌شان موازی با هم روایت می‌شدند تا کم‌کم پازل کاملی از آنچه نویسنده قصد دارد از زمان حال بدانیم در ذهن‌مان نقش ببندد و ذهن‌مان فرصت تکمیل اینفوگرافی شخصیت‌ها و ارتباط بین‌شان را داشته باشد.

 با اینکه در کتاب با تعدد شخصیت مواجه نبودیم اما در ظاهر ارتباط خاص و پررنگی هم بینشان نمی‌دیدیم که حدس بزنیم باید در ادامه کتاب منتظر چه خلق و آفرینشی باشیم.

 اما با آغاز نیمه دوم و پرده برداشتن از گذشته این شخصیت‌ها و مشخص شدن ارتباطات و علت اتفاقات، ناگهان مخاطب حس می‌کرد به جای داستان با برشی از یک زندگی واقعی روبرو شده است. شخصیت‌های چندگانه کتاب نه به طور کامل ولی به طور مصداقی برای ما آشنا شدند و ردپای این رفتارها و تصمیمات در آدم‌های اطراف‌مان و حتی خودمان به راحتی قابل دنبال کردن شد و شاید همین کنجکاوی مخاطب را برای همراه شدن با ادامه داستان برمی‌انگیخت. اینکه آینده احتمالی هر کدام از این‌ها را ببینیم. اتفاقاتی که در قالب عشق، خیانت، اشتیاق و ثروت و امثال اینها روایت شده بود اما درون‌مایه‌ای بس عمیق‌تر و کلی‌تر با خود به همراه داشت.
 همه ما تصوراتی از عاقبت تصمیم‌های خاص زندگی داریم که مثلاً با سرکوب کردن یا پر و بال دادن به یک حس قدیمی با چه مواجه خواهیم شد و بسته به جهان‌بینی خودمان جوابی هم برای این سوال متصور هستیم؛ اما آنچه گتسبی به رایگان در اختیارمان قرار می‌داد، دیدن آینده پیش روی هر کدام از این تصمیمات بود. ما با رویاپردازی هایمان زنده‌ایم و به اینها دلخوشیم. اما گتسبی آینه‌ای از واقعیت بدون روتوش روبرویمان گذاشت. حتی پاسخ سوال معروف "عشق بهتر است یا ثروت" در دل این داستان داده شده است یا به عبارتی نشان داده شده که مهم نیست کدام بهتر است مهم این است که کدام در واقعیت برنده می‌شود.

و مهم‌تر از همه اینها نشان دادن مسیر منتهی شدن به انحطاط، افسردگی، پوچی یا پایان آدمی است. و مخاطبی که به روشنی درمی‌یابد برای جلوگیری از این تجربه های سیاه و دردناک، کی و کجای داستان زندگی‌اش باید دست از آزمودن آزموده‌ها بردارد و بداند نقطه عطف شروع تنزل روحی و سرنوشتی اش کجای سیر تصمیم‌گیری‌های زندگی‌اش است.

گتسبی بزرگ، برای من کتاب بزرگی نبود اما درس‌ها و نکته‌های زیادی از آن گرفتم و شاید بارزترین آنها فهمیدن تفاوت بین اصرار و پشتکار و لجبازی بود و آینده متفاوتی که در انتظار هر یک از این سه مسیر به ظاهر یکسان نشسته است
        

          گتسبی بزرگ نماینده زمانی است که از آن به نام «رویای آمریکایی» یاد می‌کنیم و در آن جی.گتسبی روستا زاده‌ای به اوج ثروت می‌رسد و همه‌ی این‌ها را برای جلب نظر معشوق خود انجام می‌دهد. 
مردی که به میزان زیادی راز آلود است و در فصل‌های مختلف کتاب کم کم راز‌های زندگی‌اش برملا می‌شود و برخی از آن‌ها تا ابد راز می‌ماند. 
این کتاب از زبان شخصیت «نیک کاره‌وی» است که در همسایگی گتسبی زندگی می‌کند و کم کم وارد زندگی او می‌شود و به سبب فامیل بودن با معشوقه گتسبی درجریان همه‌ی کار‌ها است و اوست که اولین دیدار گتسبی و معشوقه‌اش دی‌زی را در خانه‌اش ترتیب می‌دهد. 
داستان گتسبی داستان عشق و بی‌رحمی در سایه‌ی ثروت است.
        

          دوستش داشتم. و البته فکر می‌کنم این دوست داشته شدنش(از طرف من) تا حد زیادی مدیون فیلمی هست که از این کتاب ساخته شده.
اوایل کتاب چون خیلی از اتفاق‌ها برام نامفهوم بود و نمیتونستم خوب تصویرسازی کنم تصمیم گرفتم فیلم رو همزمان با کتاب جلو ببرم. هر یکی دو فصل رو که میخوندم،فیلم همون قسمت رو هم میدیدم. و باید بگم اولین باره که میبینم فیلم یه کتاب از خود کتاب گویاتر و قشنگتره.
 پایان کتاب اگرچه تلخ بود ولی بی نهایت قشنگ بود. که البته بازم تو فیلم خيلي خيلي بهتر از کتاب تونست نمایشش بده. 

اگه میخواید کتاب رو بخونید پیشنهاد من اینه که نخونید و فیلمشو ببینید🤓 و اگه خيلي اصرار به خوندنش دارید پس قبل از مطالعه کتاب یا همزمان با اون فیلمش رو هم ببینید تا بیشتر لذت ببرید🤝🏻
        

          کتاب‌های دسته‌ی ادبیات گوتیک یه فضایی تو ذهن می‌سازن که من خیلی دوستشون دارم.
تمام کتاب‌هایی که از این ژانر خوندم (شامل همین گتسبی بزرگ)، یه سری تصاویری تو ذهنم ساختند که تا ابد حک شده‌اند توی ذهنم و انقدر واضح و روشن هستند انگار زندگی کردم سال‌ها توی اون فضاها...
هر کدوم هم ویژگی‌های خاص خودشون رو دارن. هیچ کدوم تکراری نیستند. هنوز و کماکان دوست دارم یکی دو روز غرق یک کتاب این چنینی بشم. 
        

          کتاب را خواندم. فقط خواندم که تمام بشه. .اقعا توضیحات و تصویر کشیدن هاش حوصله ام رو سر برد
        

          کتاب صوتی این اثر
با صدای علی عمرانی رو توصیه میکنم!
زیبا بود
        

          خب صحبت درباره گتسبی بزرگ یه مقدار سخته.
نظرات درباره کتاب کاملا دو جبهه هست . یا خیلی خوب یا خیلی بد.
به نظرم اونایی که درباره کتاب نظر منفی داشتن بیشترشون فیلم اون رو دیده بودن مثل خودم. پس خلاصه بگم اگر فیلم گتسبی بزرگ رو دیدین با اون بازی بی نظیر دی کاپریو اصلا سراغ کتاب نیاین. این فیلم جزو معدود فیلم هایی هستش که به طرز خارق العاده ای عالی و حتی در جاهایی به مراتب بهتر از منبع اقتباسی خودش از آب در اومده.
اما نه اگه فیلم رو هنوز ندیدین یا مثل من دیدین ولی چندین سال از دیدنتون میگذره خوندن کتابش واقعا خالی از لطف نیست و تجربه یه عاشقانه دلچسب رو براتون رقم خواهد زد.
        

          بر خلاف بعضی دوستان من فکر می‌کنم کتاب حتی از فیلم (۲۰۱۳) هم گویاتره.
زبان و ساختار داستان کاملا نمادینه و این چیزی نیست که با یک بار خوندن متوجهش شد. ارجاعات زیادی به عناصر دین مسیحیت، فرهنگ عامه آمریکای ۱۹۲۰ و فرهنگ طبقات مختلف داره که به تنهایی و بدون مطالعه نمی‌شه بهش دست پیدا کرد. نیاز به یه راهنما وجود داره و من خوشحالم که این نسخه از کتاب رو خوندم، چون اون راهنما در پاورقی‌ها کنار من بود!
آقای سجودی‌مقدم در کنار ترجمه، بعضی از این ارجاعات و نماد‌پردازی‌ها رو شکافتن، که به فهم بهتر خواننده از متن کمک می‌کنه (البته این ضعف وجود داره که امکان مواجهه مستقیم با فرامتن و پویایی مخاطب  رو می‌گیره؛ مثال بارزش هم در عکسی هست که پیوست یادداشت می‌ذارم. در کل اما حسن بزرگیه). جدای از این، پیوست کتاب و "ژرف‌نگری" دکتر سلامی هست که پیش‌زمینه‌ها و نکات برون‌متنی، و نقد نمادها و شخصیت‌ها رو به خوبی انجام داده.
بعد از خوندن بخش نهایی کتابه که تازه متوجه لایه‌های عمیق‌تر و تنش‌های درون متن شدم و کیف داستان واقعا چند برابر شد.
        

          تا صفحه ۱۰۰کتاب به شدت کسل کننده است
بخش‌هایی از کتاب فکر‌کنم ترجمه خیلی داغون بود چون چند بار میخوندی تا بفهمی چی نوشته
ولی اخر داستان اصلا برای من قابل پیش بینی نبود و‌این کتاب رو برام جذابش کرد
اینکه پیشنهاد میکنم یا نه 
اگر با ترجمه بد و ۱۰۰صفحه کسل کننده مشکلی ندارید کتاب خوبیه
        

          این هم پایان کتاب گتسبی بزرگ 
اوایلش یکم کند پیش میرفت ولی اخرش دیگه خوب و جالب بود 
بخش پایانی بسیار عالی بود. منظورم همون قسمت تحلیل کتاب بود که باعث شد درک بیشتری از داستان بهم بده 
این کتاب رفت جز کتابایی که باید تو ۳۰ سالگی دوباره بخونم تا بهتر بفهممش !
        

          حقیقتا خیلی نتونستم با این کتاب ارتباط برقرار کنم .نویسنده خیلی سردرگم بود و این گیجی باعث شده بود روند داستان انسجام کافی  رو نداشته باشه اونقدر که اگر الان بعد از حدود یک سال که از خواندن این کتاب میگذره از من بپرسید چه تاثیری گذاشت روت یا چه جمله ایش توی ذهنت مونده هیچ چیزی برای گفتن ندارم ... 
        

          چیز خاصی نمیتونم درموردش بگم جز:
 ثروت ، عشق،  شهرت ،هوس، رفاقت ،خیانت ، مرگ ...
واقعیت روز جامعه😶😥
        

          به نام او

درست هفت سال پیش «گتسبی بزرگ» را خواندم؛ آن‌ سالها نگاهم معطوف به فهرست صدتایی رمان‌های معروف دنیا بود که یکی از نویسندگان ایرانی منتشر کرده بود و داشتم یکی یکی آنها را می‌خواندم. در آن روزها یعنی تیرماه سال 96، گتسبی در نظرم رمانی معمولی آمد و متعجب بودم که چرا این رمان را جزو برترین رمان‌های تاریخ می‌آورند. مرحوم کریم امامی در انتهای ترجمه خود فهرستی صدتایی از برترین رمان‌ها به زبان انگلیسی آورده است که «گتسبی بزرگ» بعد از «اولیس» نوشته جیمز جویس دومین اثر است. باری؛ دیگر سراغ این کتاب را نگرفتم تا چند روز پیش که مطالعه رمان «استونر» اثر جان ویلیامز را به پایان رساندم. رمانی که یکی از عناوینی که به آن نسبت می‌دهند این است؛ «ضد گتسبی».

در همان موقع هم با خودم می‌گفتم که شاید در موقعیت مناسبی این کتاب را نخوانده‌ام. بعضی مواقع ما در روزهایی که سرگرم کاری هستیم و سرمان حسابی شلوغ است کتابی را می خوانیم که نیاز به تمرکز بالایی دارد، کتاب را می‌خوانیم، آن را به پایان می‌رسانیم ولی آن‌طور که باید از آن بهره نمی‌بریم و متوجه جزئیاتی که اتفاقاً بسیار مهم است، نمی‌شویم. احتمالاً من «گتسبی بزرگ» را در چنین ایامی خوانده‌ام. من به این کتابها که خوانده‌ام ولی درواقع نخوانده‌ام. کتاب‌های خوانده‌نخوانده می‌گویم. الان نام چندتایی از آنها به خاطرم می‌آید؛ «شیاطین»ِ داستایفسکی، «لبه تیغ»ِ سامرست موآم و «خورشید همچنان می‌دمد» نوشته ارنست همینگوی.

از اینها گذشته در این نوبت از خواندن که هم دقتم بالا بود و هم دو ترجمه مهم از این اثر را با هم مقایسه کردم، «گتسبی بزرگ» را رمانی خوش‌ساخت و مهم دیدم و دیگر برایم تعجب‌آور نیست که چرا عده‌ای آن را رمانی بزرگ می‌دانند. هرچند که در فهرست شاهکارهایی که من خوانده‌ام قرار نمی‌گیرد. گتسبی در واقع اولین رمان مهم نویسندگان امریکایی قرن بیستم است اولین اثر مهم پس از آثار کلاسیک نویسندگانی چون ملویل، هاثورن و جیمز. فیتزجرالد این رمان را در سال ۱۹۲۵ منتشر کرد یعنی چهارسال پیش از انتشار «خشم و هیاهو»ی ویلیام فاکنر و «وداع با اسلحه»ی ارنست همینگوی. پس با این توجه او بر همگی نویسندگان مهم امریکایی قرن بیستم فضل تقدم دارد.

«گتسبی بزرگ» رمان امریکا است. رمانی که در آن جامعه امریکای رو به‌پیشرفت، آن‌هم پیشرفتی سریع و سرسام‌آور، را به تصویر می‌کشد. فیتزجرالد تمام مولفه‌های جامعه امریکا را در این رمان نسبتاً کم‌حجم پیش‌روی مخاطب می‌آورد؛ پول، سرعت، شهوت و ... . و در عین حال همه اینها بی‌اصالت است چرا که بادآورده و زودگذر هستند. پول گتسبی اصالتی ندارد به‌سادگی به‌دست آمده و به‌راحتی از دستش می‌رود قدرتش هم. عشقش هم چنین است مبنایش تملک است نه اشتیاق واقعی. از خیانت‌های متعددی هم که در رمان صورت می‌گیرد هم چیزی نمی‌گویم که داستان فاش نشود. فیتزجرالد که برای نوشتن این رمان از مسائل زندگی شخصی خودش تاثیرات فراوانی گرفته، نگاهی کاملاً نقادانه به امریکای جدید دارد و همین نگاه که جامعه شهری و نوظهور امریکا را شامل می‌شود در بین آثار شاخص نویسندگان بزرگ امریکا در آن روزگار، تک و بی‌رقیب است. رمان‌های فاکنر بیشتر فضایی روستایی دارد و بیشتر به مسائل سیاهان جنوب امریکا می‌پردازد. بیشترینه داستان‌های همینگوی در خارج از امریکا روایت می‌شود. اشتاین‌بک هم بیشتر با نگاهی سوسیالیستی داستان‌های دهکده زادگاهش را روایت می‌کند و کمتر گذرش به شهر می‌افتد. البته «یو اس اِی» نوشته جان دوس‌پاسوس و «تراژدی امریکایی» نوشته تئودور درایزر هم تصویری بدیع و جامع از امریکای مدرن ارائه می‌دهند، ولی از جهت اهمیت و همچنین ایجاز در روایت، «گتسبی بزرگ» بر آنها برتری دارد. 

خلاصه این رمان را بخوانید منتها در زمانی مناسب و با دقت هرچه تمام‌تر. در آخر درباره دو ترجمه مهم این کتاب نکاتی را بگویم و نوشته‌ام را به پایان برسانم. من در اولین باری که این کتاب را خواندم ترجمه آقای امامی را خواندم آخرین ویراستش را که مربوط به سال هفتاد و نه است و همچنان در بازار موجود است. برای دومین‌بار هم ترجمه امامی را شروع کردم ولی از نیمه رمان ترجمه رضایی به دستم رسید و تا به ‌انتها آن را خواندم و در بسیاری از موارد آنها را با هم مقایسه کردم. یکی از دلایلی که با ترجمه رضایی ادامه دادم ادعاهایی بود که او در مقدمه کرده بود. ایشان در صفحه پانزده چنین می‌نویسد: «در حدود پنجاه سال پیش کریم امامی با متن دشواری دست و پنجه نرم کرد و از پس آن برنیامد...». بعد از خواندن و مقایسه‌کردن دریافتم همان آفتی که در ترجمه‌های مجدد از آثار بزرگ هست در ترجمه رضایی هم به چشم می‌خورد و آن‌هم توجه بیش از حد به ترجمه شاخص پیشین. به این معنا که به نظر می‌رسد، او ترجمه امامی را پیش رو گذاشته و تمام تلاشش را کرده که متفاوت از آن ترجمه کند. اینکه ترجمه رضایی از دقت بالاتری برخوردار است و برخی مشکلات امامی را رفع کرده، شکی نیست آن‌هم با توجه به امکاناتی که امروزِ روز در دست مترجمان و محققان است، ولی اینکه متن بهتری از متن امامی است، باید بگویم که خیر، هرچند که متن امامی هم نیاز به یک ویرایش اساسی دارد. «گتسبی بزرگ» رمانی است که نیاز به ترجمه دوباره دارد ولی ترجمه رضایی آن ترجمه دوباره نیست.
        

          

دریافته‌ام لازمه حیات شایسته، آشتی با مرگ است. اینکه باور کنی چه بهارها که جز نسیمی در خاطری برجای نمی‌گذارند، چه شکوفه‌ها که پای درخت خشک می‌شوند، چه درخت‌ها که به خواب زمستانی می‌روند، چه برج و باروها که ویران می‌شوند، چه عزیزان که راهی سفر دنیای دیگر می‌شوند، چه سلسله‌های شکوهمند که در پس خود نقاطی از اوج و فرود باقی می‌گذارند. 
رسم دنیاست. این همه را ببین و‌ بگذر.
گتسبی نتوانست. دید اما نگذشت. نتوانست بگذارد و بگذرد. گمان می‌کرد همانگونه که خداوند ایوان خود است، خداوند زمان و زمین نیز هست. خواست عشق مرده را زنده کند. نتوانست. خود طعمه مرگ شد.

#یونگی‌دیدن
        

          شخصیت گتسبی را در یک کلام می‌توانم سادگی باشکوه توصیف کنم.

بعد از خواندن این کتاب عزیز برای بار دوم، به این فکر می‌کنم که کاش عشاق معروف افسانه‌ای یا تاریخی هم همین‌طور اسمشان می‌ماند؛ یعنی فقط اسم آنکه عاشق است. انگار خارجی‌ها به این روش علاقه‌مندترند؛ گتسبی بزرگ، اوژنی‌گرانده،... ایرانی‌ها ولی به معشوق هم اهمیت می‌دهند؛ لیلی و مجنون، شیرین و فرهاد... حتی آنقدر که اسم او اول می‌آید. اگر عاشقانشان بودند شاید حتی از آوردن نام خود ننگ داشتند، چرا که بین عاشق و معشوق حقیقی من و اویی وجود ندارد. همه اوست.

تام و دیزی طبق نوشته‌ی خود کتاب که کاملا درست است، "آدم‌های بی‌قیدی بودند. چیزها و آدم‌ها را می‌شکستند و بعد می‌دویدند و می‌رفتند توی پولشان، توی بی‌قیدی عظیمشان یا توی همان چیزی که آن‌ها را به هم پیوند می‌داد، تا دیگران بیایند و ریخت‌وپاش و کثافتشان را جمع کنند." موجودات نفرت‌انگیزی نیستند؟ 

در پایان کتاب چند نامه درباره‌ی گتسبی از و به اسکات فیتس‌جرالد نوشته شده که خواندنی بودند. نویسندگان دیگر، گتسبی را پیشگامی بزرگی در عرصه‌ی ادبیات دانسته‌اند. من هم موافقم. درگیر کردن احساسات در عین ایجاز، سمبلی از عاشق دلنشین ساختن، استفاده از جزئیات نمادین مثل چشمان دکتر اکل‌برگ، کار هر کسی نیست و فکر می‌کنم استفاده از راوی‌ای که در داستان است ولی نقش کمرنگی دارد آن زمان رایج نبوده. 

و در نامه‌های اسکات به ویراستارش آقای پرکینز چیز جالبی پیدا کردم. ترس از نویسنده‌ی خوبی نبودن، وحشت از استعداد طبیعی نویسندگی نداشتن. یادم هست توی کتاب راهنمای دوست‌داشتنی بودن به روش آدری هپبورن خواندم که حتی آدری هم اعتماد به نفس کافی نداشت. گاهی می‌مانم که منشاء این اعتماد به نفس کجاست که آدم‌هایی اینقدر بزرگ سخت در خودشان پیدایش می‌کنند و کسانی دیگر بدون قابلیت آن همه زیاد از آن دارند؟

پیشنهاد می‌کنم اگر کتاب را خواندید، نامه‌ها و نقدهای آخر آن را جا نندازید و حتما بخوانید. نکات جالب توجهی در آن‌ها هست. قسمت‌هایی از آن‌ها را به عنوان بریده کتاب می‌نویسم ولی لذت خواندن کاملشان را از دست ندهید.

ترجمه‌ی خوبی هم داشت. راضی بودم.