فقه استنباطی و احکام شریعت مبتنی بر منابع و مصادر اجتهاد است. منابع و مصادر اجتهاد بر دو نوع قطعی و ظنی است. منابع قطعی عبارت اند از کتاب خدا، سنت رسول او و اجماع و عقل؛ و برخی از منابع ظنی عبارت اند از رای و تفکر شخصی، عرف، سد ذرایع و شریعت سلف. فقهای مذاهب اسلامی دربارة مصادر و منابع اجتهاد، نظریات مختلفی را بیان داشته اند که نگارنده آنها را در کتاب حاضر تشریح و بررسی نموده است. از جمله بخش های این کتاب می توان به انواع مصادر اجتهاد؛ اعتبار منابع اجتهاد؛ مصادر اجتهاد از منظر فقیهان؛ بواطن آیات قرآن؛ سیر تاریخی اجماع؛ سنت در اصطلاح فقیهان؛ مفهوم حسن و قبح؛ قلمرو عقل در شناخت؛ مقام ذرایع و حکم آنها؛ اقسام عرف؛ اقسام سیره؛ و علل و عوامل گسترش مذاهب اسلامی، اشاره کرد.