مدرسه‌ی انتظار:

در این حلقه، پیرامون بحث راز غیبت امام عصر علیه‌السّلام تحقیق شده است. در این باره نظریات مختلف عقلی و نقلی ارائه شده؛ با این هدف که در پی کشف علت غیبت، بتوان به راز ظهور آن امام عصر علیه‌السّلام دست‌یافت.

نخستین نظریه، با پشتیبانی برهان مشهور لطف از جانب متکلمان شیعه ارائه شده است که طبق آن، برگزیدن امام و برانگیختن وی به‌سوی بندگان خدا بر وی واجب می‌باشد. وقتی مسئله‌ی غیبت امام دوازدهم پیش‌آمده این برهان به چالش کشیده شده است؛ لذا متکلمان کوشیده‌اند با وفاداری به مفاد برهان، انواع حکمت‌ها را برای غیبت بیان کنند که وجوب برخاسته از برهان لطف با مشکل مواجه نشود. این در حالی است که برهان لطف با مشکلات جدی روبروست و نصب و برانگیختن امام از سوی خداوند، صرفاً لطف و فضل الهی است و هرگز بر خداوند واجب نمی‌باشد. به‌علاوه بر اساس روایات اهل‌بیت علیهم‌السّلام، حکمت غیبت امام عصر علیه‌السّلام جز با ظهور آن بزرگوار روشن نخواهد شد و همانند حکمت کارهای حضرت خضر علی‌نبینا‌و‌آله‌و‌علیه‌السّلام است که تا خود آن بزرگوار بیانشان نکرد، برای حضرت موسی مخفی و شگفت‌آور بود. به‌این‌ترتیب نه می‌توان گفت که «بی‌لیاقتی مردمان علت پنهان شدن امام علیه‌السّلام از ایشان بوده» و نه می‌توان لیاقت یافتن فردی یا اجتماعی را علت ظهور آن حضرت دانست. با این مقدمات است که نویسنده دیدگاه‌های کلامی بزرگانی چون سید مرتضی، شیخ طوسی و خواجه‌ی طوسی را درباره‌ی علت غیبت مورد بررسی قرار داده است.

در گام بعدی نویسنده به ادله‌ی نقلی مراجعه کرده و به بررسی روایاتی پرداخته که به‌عنوان حکمت نقلی غیبت آن حضرت بیان شده است. مواردی از قبیل «ترس از کشته‌شدن»، «امتحان مردم»، «دوری امام عصر علیه‌السّلام از دسترس بیعت طاغوت‌ها» از این قبیل‌اند. نویسنده کوشیده میان این روایات با «پوشیده بودن حکمت غیبت تا زمان ظهور» جمع کند.

برخی ادله‌ی دیگر به‌عنوان حکمت غیبت ارائه می‌شود که بعضاً از قوت منطقی چندانی برخوردار نمی‌باشند. نویسنده ازاین‌دست ادله نیز غفلت نورزیده تا بحث را به طور کامل کاویده باشد. نظریه‌ی آماده نبودن جامعه‌ی بشری و همچنین فراهم نبودن ۳۱۳ یاور برای امام عصر علیه‌السّلام از این قبیل‌اند که با ریز‌بینی مورد بررسی قرارگرفته و ثابت شده که ادله‌ی این نظریات نیز از قوت کافی برخوردار نیست؛ لذا راز اصلی غیبت امام عصر علیه‌السّلام تا زمان ظهور همچنان پوشیده باقی خواهد ماند.