به نام او

این چند روز که برای رفت و آمد بیشتر رانندگی می‌کردم بد ندیدم که کتاب صوتی گوش کنم یکی از این کتابها "ماشاءالله‌خان در بارگاه هارون الرشید" نوشته "ایرج پزشکزاد" بود. کتابی تقریباً کم‌حجم، جزو کارهای اولیه او که در اواخر چهارمینِ دهه قرنِ پیش منتشر شده است. داستانِ خیالیِ سفر ماشاءالله خان دربانِ بانک به دربارِ هارون‌الرشیدِ عباسی.
ویکیپدیایِ کتاب می‌گوید سریال قهوه تلخِ مهران مدیری اقتباسی از این اثر است، که البته بی‌راه هم نمی‌گوید.
کتاب به تازگی توسط نشر "فرهنگ معاصر" تجدیدچاپ شده و در کنار دیگر اثرِ پزشکزاد: "دائی‌جان ناپلئون" در دسترس مخاطبان است.
سه حالت وجود دارد:
یک و دو اینکه تنها یکی از این دو اثر را خوانده‌اید.
سه اینکه هیچکدام را نخوانده‌اید.
اگر ماشاءالله‌خان... را خوانده‌اید و مانند من چندان از آن خوشتان نیامده حتما دائی‌جان... را که نزدیک دو دهه بعد از آن نوشته شده بخوانید. اگر برعکسِ این باشد باید به عرضتان برسانم اگر ماشاءالله‌خان... را نخواندید چیز زیادی از دست ندادید این کتاب نه یک رمان بلکه یک فکاهی تقریبا سبک است که فرسنگ‌ها با دائی‌جان... (شاهکار پزشکزاد) فاصله دارد. در مورد دسته سوم با توجه به توضیحات بالا هرکاری خواستید بکنید 😊 
و اما یک نکته باز هم می‌گویم من رمان را نخواندم بلکه گوش دادم هرچقدر که کتاب به دلم ننشست اجرای نسخه صوتی آن توسط ایوب آقاخانی نه تنها به دلم نشست بلکه مرا به وجد آورد اجرای آقاخانی و رُل‌های مختلفی را که بازی می‌کرد بی‌نظیر بود امیدوارم بیشتر از این‌کارها بکند.
        

          «تکان بخوری بردنش، این دخترهای زرنگ امروزی میقاپند میبرندش، یک همچه مالی زمین نمی‌ماند»

جالب اینکه از زبان ماشالله خان می‌فهمیم که زورش میاد یکی با چهار کلاس، سواد بالاتر، رییس و اربابش باشه و آرزو می‌کنه به یک سفر دور و دراز برود تا بتواند با هوش بالایش ارباب خودش و دیگران باشد، حالا امروز به نظرتان چطوریست؟ رییس و وزیر و مدیر چند مدرک و کلاس بالاتر از ما هستند و عملاً چه کسی زور نمی‌گوید؟ همه‌مان هم تا حدی آزادیم انتخاب کنیم چه کسی شایسته زورگویی به ماست!

 خلاصه کتاب جالبی بود پر از لغات جالب

 ببینم می‌تونم عربی-فارسی-انگلیسی صحبت کنم:

هذا کتابی مقبول و مطمئن لاسانسور اَت آل! سیدنا و مولانا ایرج آشنا من بلاد تهران-ایران کتبت کتابی فرامقبول و فراعزیز

هذا داستان حول ماجراجویی الرجل العجمی الی قصر و محکمة هارون الرشید فی قرن رابع هجری مع فراوان بنات جمیل و اعمال خارق‌العاده فی العالم مولف

توصیه و الدستور اکید الی خواندن، هذا قصة حقیقی، ماذا طنز!؟ تعال تعال بابا
        

          بخوانید و از ته دل بخندید!
        

          ندیده، از بهترین داستان‌های طنز ایرانی‌؛
طنز نوشتن واقعا سخت است؛ طنز به این خوبی نوشتن سخت‌تر.
        

          خنده داره!! مخصوصا عربی حرف زدنای ماشالاخان!!!:دی
        

          قبل از هر چیزی باید از کتاب صوتی که آقای آقاخانی راوی اون بودن یادی کنم و بگم که چقدر زیبا بود. چه گویندگی ، چه آهنگسازی. واقعا تجربه خوبی رو برام رقم زد به طوریکه شک ندارم با خوندن متن همچین اتفاقی برام نمیفتاد.
در مورد خود داستان همونطور که نویسنده در مقدمه اشاره میکنه ، موضوعی که روش دست گذاشته (برگشتن یک شخص به زمان قدیم) موضوع جدیدی نیست ولی خب توی ادبیات ما سابقه نداشته.(این داستان رو نویسنده تو سال ۱۳۳۷ نوشته) من که با شروع داستان قشنگ ذهنم رفت پیش سریال قهوه تلخ :) 
 .ماشاالله خان که کارمند بانک هستند روزی به وسیله مرتاضی از قرن ۱۴ به قرن دوم سفر میکنن و روزگاری رو در بغداد به خلافت هارون الرشید میگذرونن.
در طول داستان مکالمات عربی که بین مردم و ماشالا خان صورت میگیره بسیار زیباس و از نظر دستوری حرف نداره. برای مثال اضافه کردن ال به کلمات فارسی و استفاده مشترک از کلمات عربی و فارسی در یک جمله که ماشالله خان خیلی عالی این کارو در سراسر داستان انجام میده . خلاصه یه قسمت طنز ماجرا همین موضوع زبان که نویسنده خیلی هم خوب ازش استفاده کرده.
از اونجایی که شنیده بودم این داستان ضعیف تر از دایی جان ناپلئون، به همین خاطر اول سراغ این اثر مرحوم پزشکزاد رفتم. اجرای گوینده بسیار دلنشین بود و باعث میشد دلت نخواد متوقف بشه داستان و همینطور گوش بدی. سیر داستان هم خیلی جذاب بود. اگه به دنبال داستانی پر محتوا و ... هستید سراغ این اثر نرین، چون ممکن سامیه قاتل الفیل باهاتون در بیفته ولی اگر میخواین چند ساعتی رو سرگرم بشین و لبخند به لبتون بیاد باید بگم مرحبا مرحبا.
        

          از اون طنزهایی نبود که من رو به خنده بندازه. 🙃 به نظرم اگه کسی این کتاب رو نخوند چیزی رو از دست نداده. 
        

          به اندازه ی دایی جان ناپلئون خوب نبود 
ولی خواندنش خالی از لطف نیست
من صوتی این اثر رو با صدای اقای زراعتی در کست باکس گوش دادم و به دلم نشست
        

          یک ماجرای طنز جذاب و خواندنی و شیرین. دوستش داشتم و روزهای نخستین سال، همراه شیرینی بود. ماجرای ماشالله خان، دربان و نگهبان یک بانک که با سفر در زمان به قصر هارون الرشید خلیفه ی ظالم عباسی میرود. 
حتما بخوانیدش. 
به گمانم بعد از این کتاب به شدت باید دیگر آثار پزشکزاد را در لیست خواندنی ها قرار داد. 
        

          اثری دیگر از‌ نویسنده( دایی جان ناپلئون )‌ با همان‌ مولفه ها.‌در پی تلاشی برای خلق طنزی بومی. و با استفاده از موقعیت طلایی جابجایی. یعنی شخصیتی از دوران معاصر به دوران حکومت عباسی می‌رود و موقعیت‌های دیدنی و جالبی  پدید می‌آورد.
        

          قلم ایرج پزشکزاد مگه میتونه بد باشه؟ من فایل صوتی این کتاب رو با گویندگی جذاب از ایوب آقاخانی در طاقچه گوش کردم که جذابیت این کتاب رو دوچندان کرده❤️
        

          ستاره آخری بخاطر این بود که کتاب طنز کم داریم و هر چه که هست غنمیت است!
کار خوبی درآمده اما نه به خوبی دایی جان ناپلئون!
نکته بعدی اینکه بنظرم کتب طنز صوتی‌شان دل‌نشین تر از خواندشان است.
باز هم یک موضوع تاریخی دست‌مایه یک طنز شده است که حالتان را خوب خواهد کرد.
تنها اینکه ظرافت‌ها و کنایه‌ها و دقت‌ها در حفظ حریم و حیا در این کتاب کمتر از دایی جان ناپلئون است.
        

          نسخه صوتی بسیار خوش خوان جذاب بود. داستان طنز است و واقعا هم آدم را می‌خنداند. من باب تفریح و عوض شدن حال و هوا خوب است. می‌شود گفت یک کتاب حال خوب کن مثلا.
        

          بخندین باهاش
        

          کتاب طنز خیلی قوی نداشت ولی بامزه بود اما نه به حدی که کل کتاب در حال خنده باشید. بیشتر نکات طنز مربوط به قاطی کردن لغات فارسی و عربی هست.
بیشتر امتیاز منفی که مدنظرم هست بخاطر نکات غیراخلاقی هست که در کتاب بود. 
        

          خوب بود. سرگرم‌کننده بود.
        

          من دارم صوتی اش رو گوش میدم و آقای ایوب آقاخانی خیلی خوبهههههههه
حتما حتما حتما گوش بدید این گویش رو
        

          🔵 به نظر من کتاب «ماشاالله خان در بارگاه هارون‌الرشید» نوشته‌ «ایرج پزشکزاد»، یکی از بهترین داستان‌های طنز فارسی - تاریخی است که با نگاهی انتقادی و طنزآمیز به وضعیت اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ایران در دوران معاصر می‌پردازد. این اثر که در سبک طنز فانتزی و تاریخی نوشته شده، داستان شخصیتی به نام ماشاالله خان را روایت می‌کند که به شکلی جادویی به دوران خلافت هارون‌الرشید منتقل می‌شود. پزشکزاد با استفاده از سفر در زمان، گذشته و حال را به‌هم پیوند می‌دهد و نشان می‌دهد که بسیاری از مشکلات جامعه‌ی معاصر، ریشه در تاریخ و سنت‌های گذشته دارند. او همچنین تصویری هجوآمیز از دربار هارون‌الرشید ارائه می‌دهد که شباهت‌های آن با سیاست‌ورزی دوران معاصر، طنز داستان را عمیق‌تر می‌کند.
👈 او در این اثر، همچون «دایی‌جان ناپلئون»، از طنز، برای نقد مسائل اجتماعی و تاریخی بهره می‌برد. او با هوشمندی، باورهای خرافی، تعصبات کورکورانه و ناهنجاری‌های فرهنگی را به چالش می‌کشد. استفاده از طنز موقعیت و طنز کلامی، باعث جذابیت و خواندنی‌تر شدن اثر شده است.
👈 ماشاالله خان، شخصیت اصلی داستان، نماینده‌ی گروهی از مردم است که بدون درک عمیق از تاریخ و سیاست، دچار توهم دانایی‌اند. سایر شخصیت‌ها نیز با دقت پرداخته شده‌اند و هر یک، به نوعی نماینده‌ی یک تیپ اجتماعی یا فکری خاص هستند.
این کتاب، از زمان انتشارش در سال ۱۳۳۷، مورد توجه منتقدان و خوانندگان قرار گرفته است:
✅ طنز موقعیت و دیالوگ‌نویسی خلاقانه: منتقدان بر این باورند که پزشکزاد در این رمان، با بهره‌گیری از طنز موقعیت و دیالوگ‌های خلاقانه، توانسته است لحظات به‌یادماندنی و شیرینی خلق کند. 
✅ مقایسه با آثار دیگر نویسنده: برخی منتقدان معتقدند که هرچند ماشاءالله خان در بارگاه هارون‌الرشید به شهرت و محبوبیت دایی جان ناپلئون نمی‌رسد، اما برای خوانندگان نوجوان و جوان و البته من ۵٠ ساله 😃، جذابیت بالایی دارد. 
✅ بازتاب در جامعه ادبی: این کتاب به‌عنوان نخستین اثر تألیفی پزشکزاد، جایگاه ویژه‌ای در کارنامه ادبی او دارد و نشان‌دهنده توانایی او در خلق داستان‌های طنزآمیز و انتقادی است.
خواندن این کتاب را به دوستداران طنز، قویا پیشنهاد می‌کنم. در لیست طتز پیشنهادی من نیز به عنوان کتاب نخست لیست معرفی شده است.
        

          اگر دنبال لبخند واقعی هستید اگر طنز مهران مدیری هارا دوست دارید اگر نمی‌خواهید چیزی یاد بگیرید و هدف فقط خندیدن است پس آغوش ماشاالله خان برای شما باز است.
.
سه تا نکته ریز:
یک. تا زمان رسیدن شخصیت سامیه به پزشکزاد فرصت بدهید
دو. میدانم که پزشکزاد به چند زبان مسلط بوده و بازی با زبان های مختلف شمارو شگفت زده می‌کنه
سه. این کتاب رو میشه به صورت صوتی با صدای ایوب آقاخانی گوش داد که واقعا خالی از لطف نیست.
.
تمام
        

          من کتاب صوتی این اثر را با صدای آقای ایوب آقاخانی شنیدم. صداسازی های جالبی دارد ولی آخراش روی اعصاب میرفت. کتاب صوتی حدود 8 ساعت و 40 دقیقه است.

قضیه این است که ماشاالله خان که نگهبان بانک است و همیشه عشق دوران خلیفه عباسی هارون الرشید را داشته است به شکل عجیبی یعنی با کمک یک مرتاض هندی به دوران هارون الرشید می رود. این بزرگوار کلا ضعف دختر داشته است و کنار این موضوع مواجه این شخصیت با شخصیت های قدیمی و مشکلات ماشاالله خان داستان را جلو می برد.

بامزه و خنده دار است منتها شوخی های سبک و و بعضا جنسی هم دارد.