حکایت دختران قوچان: از یادرفته های انقلاب مشروطیت

حکایت دختران قوچان: از یادرفته های انقلاب مشروطیت

حکایت دختران قوچان: از یادرفته های انقلاب مشروطیت

3.7
3 نفر |
2 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

0

خوانده‌ام

6

خواهم خواند

16

"فروش دختران قوچانی به ترکمانان و ارامنه عشق آباد در بهار 1323ه ق، در دوران حکومت آصف الدوله در خراسان و به اسارت رفتن زنان باشقانلو، در ماه رمضان همان سال (نوامبر 1905)، در حمله ترکمانان به ناحیه بجنورد در زمان حکمرانی سالار مفخم، رخ داد ."نویسنده در تحقیق حاضر، نخست اخبار و گزارش های مربوط به این وقایع را از لابه لای متون و منابع گوناگون تاریخی استخراج نموده، با تجزیه و تحلیل این اطلاعات و تهیه گزارشی مفصل و مستند از چگونگی و چرایی این واقعه (در بخش اول کتاب) کوشیده است نقش و تاثیر این رویداد را در حوادث بعدی، به ویژه در انقلاب مشروطه پی گیری نماید (بخش دوم کتاب) .نویسنده در بخش دوم تلاش می کند به این پرسش پاسخ دهد که چگونه و چرا این حکایت در تاریخ نگاری انقلاب مشروطه "اهمیت علی نیافت و یکی از زمینه ها و عوامل خیزش مردم تلقی نگردید و به زودی به فراموشی سپرده شد ."وی درباره اهمیت و تاثیر این ماجرا در انقلاب مشروطه می نویسد" :اگر چه فقر رعیت و ظلم حکومت و حتی دختر فروشی ناشی از این دو، واقعه ای بی سابقه نبود، شرایط سیاسی زمان، بازگویی این دو حادثه را به سرعت تبدیل به یکی از داستان های تظلم "ملت "علیه "دولت "کرد .داستان فروش "دختران قوچان "حکایتی شد که دهان به دهان گشت، از سر منبرها نقل شد، در شبنامه ها و "اشباه نامه ها"، رساله های سوال و جواب و مناظرات، کاریکاتورها و تصنیف های سیاسی به شعر و طنز و طرح بازنگاری شد .این بازگویی ها نه تنها به برانگیختن مردم علیه استبداد پیوستن آنها به صفوف مشروطه خواهان یاری رساند، بلکه با ایجاد تاثر و خشم و همدردی در گوینده و شنونده، نویسنده و خواننده، فضای همدلی بین "آحاد ملت "آفرید .به دیگر سخن بازگویی های این داستان در فضاهای سیاسی زمان، نظیر منبر و جلسه های انجمن ها و صفحات روزنامه ها و بعدها در جلسات مجلس اول، خود در ایجاد احساس "تعلق ملی "موثر افتاد" .دختران قوچان "در این بازگویی ها "دختران ایران "شدند و نمایش تاثر و خشم مشترک، یکدلی ملت، نمایاندن ایرانی بودن شد .اهمیت ملی این داستان چنان شد که از نخستین ماه های تشکیل مجلس اول، رسیدگی به "ماجرای دختران قوچان "یکی از موارد تظلم خواهی ملت علیه استبداد کهن و یکی از راه های آفرینش قدرت ملی شد ."

لیست‌های مرتبط به حکایت دختران قوچان: از یادرفته های انقلاب مشروطیت

یادداشت‌های مرتبط به حکایت دختران قوچان: از یادرفته های انقلاب مشروطیت

            14.1% "بسیار خواندنی و البته دردناک
 24.68% "نگاه خانم نجم آبادی بسیار دقیق و علمی و جامعه شناسانه است و اصلا درگیر تعصبات نمیشود و عواطف وارد کار نمیشوند که همین ویژگی باعث شده این اثر واقعا کاری خواندنی و تاثیرگذار باشد"

 28.21% "به گزارش "مذاکرات مجلس" پس از قرائت این تلگراف (گزارش فروش دختران قوچان به ترکمانان برای دادن مالیات) تمام اهل مجلس و تماشاچیان گریه مفصلی کردند به طوری که نمی‌توانستند خودداری نمایند و حاجی محمد اسماعیل آقا از نمایندگان تجار تهران گفت عرض می کنم بعد از این گریه، بهترین گریه ها این است که مجازات این شخص (آصف الدوله) را اکیدا از دولت بخواهید و هر کس این داغ را به دل ایرانیان گذاشت به مجازات برسد که باعث تشفی قلوب شود"
 "https://www.instagram.com/p/BhG3yQ-B7p0/

دست و پا زدن وکلای مجلس برای این که دختران و زنان اسیر را به مملکت برگردانند و ناکارآمدی نظام نوپای حکومیت و نابلدی عاملان در اجرای دموکراسی

جریان در نشریات بسیار سر و صدا کرده اتفاقا که در این عکس مشهود است اما نظام کاری ازش بر نمی آمده و جنبه دردناک ماجرا همین است"

 42.63% "یکی از آشنایان پیدا شد و گفت دختر فروختن در ولایات اطراف قوچان زمینه فرهنگی هم دارد. نمیدانم چقدر این حرف میتواند صحیح باشد اما این کتاب اصلا به جنبه های فرهنگی این مسئله آن هم در میان ایلات و اقوام قوچانی نپرداخته. آن چه از لحاظ فرهنگی مورد اشاره قرار گرفته بیشتر به تاثیر فرهنگی محاکمه قاصران این واقعه بر میگردد که البته بسیار هم خواندنی است"

 67.95% "بخش اعظم کتاب مربوط به مذاکرات مجلس شورای در سحرگاه مشروطه است. مجلس فراهم آمده و ملت هزاران انتظار ازش دارند اما قانون هنوز فراهم نیست و ساز و کارها کند و بی اعتبار است چرا که نظام سنتی و مستبد قاجاریه را نمیتوان به این راحتی ها تکان داد. حسی که موقع خواندن مذاکرات مجلسی ها دارم واقعا یک نوع گروتسک است. از یک طرف صحبت ها جالب است. از طرفی مضحک. از طرفی به نتیجه نرسیدن و بلد نبودن دموکراسی اندوه بار است"

 68.27% "فصل آخر به نقد شیوه تاریخ نویسی مورخانی که تاریخ مشروطه را به نگارش درآورده اند اختصاص دارد و خانم نجم آبادی به نادیده گرفته شدن ماجرای مهم اسارت دختران قوچان اعتراض میکند. ماجرایی که بیش از یک سال و نیم به طور جدی از طرف مردم و وکلای مجلس و جراید پیگیری میشد و چگونگی رسیدگی به این پرونده برای اولین بار برخی از خط کشی های اجتماعی ما را مشخص میکرد. به طور مثال برای اولین بار یک سردار قاجار بابت کوتاهی اش به حبس رفت"

کتاب بسیار ارزشمندی است که خواندنش را به همه علاقه مندان تاریخ مشروطه توصیه میکنم. مخصوصا خواندن مذاکرات مجلس که بخش اعظم کتاب را تشکیل میدهد برای آگاه شدن از اوضاع اولین دوره مجلس شورا و به هم ریختگی اوضاع و معلوم نبودن تکلیف ارکان حکومت و سوء تفاهم ها و مقدمات تفکیک قوا و مقابله اشراف و مردم و خیلی مسائل دیگربسیار مفید است. تلخ ترین جمله ی کتاب آنجا ست که در فصل های پایانی نویسنده اعتراف میکند نهایتا این همه مذاکرات هیچ نتیجه ای نداشت و از سرنوشت زنان و دختران اسیر شده هیچ اطلاعی وجود ندارد و البته بعد اشاره میکند که یک محققی در ترکمنستان و کشورهای شمالی ایران به برخی لالایی ها که راوی غم غربت و اسیری بوده اشاره کرده
افسوس و افسوس
نفرین همیشگی و بی پایان بر سلسله قاجار از صدر تا ذیلشان و بر همه پادشاهان نا به کاری که در فکر خدمت به این مردم بیچاره نبودند