کتاب: جنگ ها و بدن ها (نشانه تن در فرهنگ و سینمای پساجنگ ژاپن 1945-1965)
نویسنده: نغمه ثمینی
نشر نی
 کتاب جنگ‌ها و بدن‌ها، حاصل مطالعه عمیق نغمه ثمینی بر روی نشانه‌های بدن در فرهنگ و سینمای پس از جنگ جهانی دوم ژاپن است. بدن، دغدغه اصلی نغمه ثمینی، به عنوان یک ابژه کاملا ژاپنی مورد بررسی قرار می‌گیرد و ابتدایی ترین گام را از تعریف بدن در این فرهنگ آغاز می‌کند. ابتدا بدن ژاپنی پیش از جنگ جهانی دوم تعریف می‌گرد که با سه لغت مختلف در زبان ژاپنی ادا شده است. هر سه لغت، بدن را به مثابه امری غیرمادی تعریف می‌کنند. بدن پیش از جنگ جهانی دوم در ژاپن، پدیده‌ای فرامادی، بدون گوشت و استخوان، پدیده‌ای رمزآلود و مبهم که نیازی به رابطه جنسی ندارد مگر در زمانی که شاعرانه به آن نگاه می‌شود. اما پس از جنگ جهانی دوم، لغت دیگری نیز در تعریف بدن به کار گرفته می‌شود که آشکارا مفهومی مادی را به همراه دارد و بدن را به مثابه یک امر مادی و شاید بتوان گفت نیازمند (از حیث نیاز جنسی و تغذیه) که درد را احساس می‌کند، تعریف می‌کند. 
نغمه ثمینی، به خوبی فرهنگ پساجنگ ژاپن را واکاوی می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه جنگ بر بدن‌های ژاپنی تاثیر گذاشته و آن را از عرش، به فرش کشیده است. جنگ جهانی که شکست سنگین ژاپن را در برداشت، هر امر مقدس دیگری را نیز در فرهنگ ژاپن تخریب کرد و واقعیت مادی و پست امور را به ژاپنی‌ها نشان داد. این امر بخصوص درارتباط با بدن زنانه دیده می‌شود و جنگ بیشترین تاثیر خود را بر بدن زنان گذاشته بود. این مسئله، به سینمای ژاپن نیز راه یافت. نویسنده در این جا نشان می‌دهد که چگونه سینمای ژاپن بدن‌های فروریخته، شکست خورده و آماده‌ی گناه را که در اثر فقر و جنگ بدین وضعیت کشانده شده است، به تصویر می‌کشند. بخصوص در زمانی که این بدن‌ها متعلق به زنان باشند و قدرت شهوت و گناه با آن همراه باشد. 

        

          "«جنگ‌ها و بدن‌ها»، از نشر نی، نه یک روایت صرف از مصائب جنگ، که کاوشی است در نسبتِ «بودن» و «شدن» در بسترِ فرهنگ. نویسنده، با چیره‌دستی مثال‌زدنی، ما را به ژرفای جامعه‌ای می‌برد که زخم‌های جنگ، نه فقط بر پیکر سربازان، که بر روحِ جمعی آن نیز نشسته است.
در این اثر، جنگ نه به مثابه حادثه‌ای گذرا، بلکه به مثابه نیرویی دگرگون‌کننده به تصویر کشیده می‌شود که سنت‌ها را به چالش می‌کشد، باورها را زیر و رو می‌کند، و مناسبات انسانی را از نو تعریف می‌کند. گویی نویسنده، با قلمی چون تیغِ جراحی، لایه‌های پنهانِ فرهنگ ژاپن را می‌شکافد و به ما نشان می‌دهد که چگونه جنگ، می‌تواند هم سازنده باشد و هم ویرانگر؛ هم تعالی‌بخش باشد و هم تباه‌کننده.

شایان ذکر است که این شناخت عمیق از تاثیر جنگ بر فرهنگ، به ویژه در درک و تحلیل فیلم‌ها و آثار سینمایی ژاپن، نقشی بسزا دارد. اگرچه آشنایی اندک با سینمای ژاپن می‌تواند مفید باشد، اما این موضوع نه تنها باعث جدایی خواننده از کتاب نمی‌شود، بلکه دریچه‌ای نو به سوی علاقه‌مندی و فهمی عمیق‌تر از این آثار می‌گشاید. «جنگ‌ها و بدن‌ها»، زمینه‌ای فراهم می‌آورد تا با چشمی بازتر به تماشای سینمای ژاپن بنشینیم و لایه‌های پنهانِ معنایی آن را کشف کنیم.

«جنگ‌ها و بدن‌ها»، دعوتی است به تفکر در بابِ نسبتِ انسان و تاریخ؛ دعوتی است به تامل در این پرسش که چگونه می‌توان از دلِ خاکسترِ جنگ، امید به رویشِ دوباره را زنده نگاه داشت. این کتاب، نه فقط برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ژاپن، یا حتی سینما، که برای هر انسانی که دغدغه فهمِ خویشتن و جهان را دارد، اثری ضروری و روشنگر است."

پ.ن:این یادداشت، تلاشی‌ست برای معرفی کتاب‌های خوبِ کمتر شناخته‌شده، به امیدِ جلبِ توجهِ بیشتر به این آثار.”