معرفی کتاب عقل سرخ اثر تقی پورنامداریان

کتابعمومیادبیاتشعرشعر ایران

عقل سرخ

تقی پورنامداریان

4.7

8 نفر |

1 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

خوانده‌ام

خواهم خواند

ناشر

سخن

شابک

9789647424283

تعداد صفحات

526

تاریخ انتشار

1389/10/11

توضیحات

        "عقل سرخ"، "شرح و تأویل داستان های رمزی سهروردی" اثری است که دکتر "تقی پورنامداریان"، استاد صاحب نام زبان و ادب فارسی آن را به رشته ی تحریر درآورده است. بر همگان مبرهن است که رساله های داستان مانند "شهاب الدین یحیی سهروردی" ملقب به "شیخ اشراق" در زمره ی شاهکارهای منحصر به فرد ادبیات فارسی قرار می گیرند. آنچه از قلم این فیلسوف بزرگ ایرانی بر دل کاغذ می نشسته، علاوه بر اینکه از فلسفه و عرفان خیره کننده ای بهره داشته، چنان جنبه ی زیبای ادبی از خود نشان می دهد که ذهن را به ستایش و تامل وا می دارد. آنچه در رساله های "شیخ اشراق" بر عهده ی زبان گذاشته شده، به بیان و تصویر کشیدن تجاربی است که در زمره ی تجربیات حسی و همگانی قرار نمی گیرند و با این وصف نمی توان بر اساس ساختار اولیه ی زبان که وظیفه اش بیان تجربیات دنیوی است، به آنچه مولف می خواسته بگوید یا به عبارتی تجربیاتی ماورای این جهان و ماورای حس دست یافت.بر این اساس، شرح و تاویل از رساله های این چنینی، به سطوحی از آشنایی و تسلط بر مضامین و مقوله های معارف نیازمند است که تنها عده ی معدودی از پس آن بر می آیند. دکتر "تقی پورنامداریان" یکی از این افراد است که پیش از این نیز برای نخستین بار، به جایگاه رساله های رمزی "سهروردی" و "ابن سینا" با ارائه ی مباحثی پیرامون آثار رمزی در ادبیات فارسی پرداخته بود. به این ترتیب اگر از دانش جویان و پژوهندگان عرفان، ادبیات و الهیات هستید یا اینکه صرفا به حکمت "شهاب الدین یحیی سهروردی" علاقه مند هستید و آن را دنبال می کنید، خواندن کتاب "عقل سرخ" از دکتر "تقی پورنامداریان" به شدت توصیه می شود.

بریدۀ کتاب‌های مرتبط به عقل سرخ

محمدعرفان ابوطالبی

1404/4/1 - 13:51

عقل سرخ

تقی پورنامداریان

4.7

صفحۀ 109

اگر کسی لذّت خلوت بداند و هستی را به نیستی مبدّل گرداند پس بر اسب فکرت سوار شود و در میدان علم غیب دواند، از مغیبات وی را آن لذّت باشد که از غایت لذّت حال خود باز نتواند گفتن و از حال انسانیّت به‌در رود. «دیوانگان وی را دیوانه خوانند». و هرچه کند به‌نزد تو کژ شود، امّا او را از نظر تو فراغتی باشد که آنجا که او باشد به‌ تو نپردازد.

مرضیه‌بانو

1404/3/10 - 18:33

عقل سرخ

تقی پورنامداریان

4.7

صفحۀ 57

سپاس باد قدّوسی را که اوئی هر که او را او توان خواند حاصل از اوئی اوست و بودِ هر چه شاید که بود از بود او بود.

مرضیه‌بانو

1404/7/14 - 12:03

عقل سرخ

تقی پورنامداریان

4.7

صفحۀ 126

همه نقش‌ها از اوست، و او خود رنگ ندارد، و در مشرق است آشیان او و مغرب از او خالی نیست. همه بدو مشغولند و او از همه فارغ، همه ازو پُر و او از همه تهی.

لیست‌های مرتبط به عقل سرخ

مهدی جمشیدیان

1402/10/10 - 11:18

کتاب‌هایی برای خوردن

28 کتاب

برخی کتاب ها را نباید فقط خواند. باید خورد تا بخشی از وجود شود. تا بعدا بکار آید. برخی کتابها قابلیت این را دارند تا مسیر زندگی را عوض کنند یا اوضاع کنونی را بهبود بخشند یا چراغی شوند برای فردا. این لیست کتاب‌هایی است که من خورده ام و توصیه خوردنش را به کتاب خواران می کنم.

یادداشت‌ها

مرضیه‌بانو

1404/7/24 - 16:34

          از «عقل سرخ» تا «عقل سرخ»
کتاب «عقل‌ سرخ» نوشته دکتر تقی پورنامداریان، استاد برجسته زبان و ادب فارسی، به شرح و تفسیر داستان‌های رمزی سهروردی، فیلسوف و عارف بزرگ ایرانی (549-587)، می‌پردازد. این اثر در سال ۱۳۹۰ توسط انتشارات سخن منتشر شده است.

یک- باید توجه داشت که هم نام این کتاب که شرح آثار سهروردی است و 526 صفحه دارد «عقل سرخ» است وهم نام یکی از داستانهای 9 صفحه‌ای از سهروردی که درون این کتاب متن کامل آن آمده است.

دو- بخش اول کتاب شرح احوال و اندیشه‌های سهروردی است. به این بخش فقط به چشم یک مقدمه نگاه نکنید زیرا فهم داستانهای رمزی سهروردی، بدون فهم حکمت اشراق و نگاه او به عالم انوار و فرشتگان امکانپذیر نیست و دکتر پورنامدارایان هم با درک این نکته، یک بخش کامل را به اندیشه های سهروردی اختصاص داده‌اند.  

سه- بخش دوم کتاب داستانهای سهروردی را شامل می‌شود که متن کامل 7 داستان  ذکر شده است (داستان لغت موران در این کتاب نیامده و دلیل آن هم توضیح داده شده است). برخی از این داستانها رمزپردازانه تر هستند مانند آواز پرجبرئیل، عقل سرخ، قصه غربت غربی و رساله الطیر اما بعضی داستانها به نظرم برای مخاطب آشنا به ادبیات عرفانی و عرفان، بدون خواندن شرح ورمزگشایی هم قابل فهم هستند. برای مثال فی حقیقه العشق، رساله فی حاله الطفولیه وروزی با جماعت صوفیان. البته این نکته که نوشتم به معنی بی نیازی از شرح نیست اما درک این داستانها در مقایسه با داستانهای رمزی به نظرم سهولت بیشتری دارد.

چهار- بخش سوم کتاب شامل گزیده هایی از چندرساله سهروردی است که در واقع داستان نیستند و متن‌هایی برای فهم بهتر نگاه فلسفی اوست. 

پنج- بخش چهارم‌ و پنجم کتاب، شرح داستان ها و رساله های سهروردی است که شرح تک به تک با همان ترتیبی که خود داستانها و رساله ها در بخش دوم و سوم کتاب آمده  ذکر می‌شود. این شرح هم شامل لغات سخت و قدیمی است که مخاطب امروز با آن ‌ها آشنا نیست، هم شرح و تفسیررمزهای ذکر شده در داستانهاست. در این بخش نویسنده هرجا ضرورت داشته منابع را ذکرکرده است.

شش- بخش ششم کتاب،فهرستهای گوناگون کتاب از جمله فهرست آیات قرانی، احادیث و اقوال، نام، اشخاص وکتاب ها و ... است که برای افرادی که جدی‌تر این کتاب را می‌خوانند بر اعتبار کتاب می افزاید.

هفت- داستانهای سهروردی بسیار کوتاه هستند مانند عمر خودش که در 36 سالگی به دستور ملک ظاهر شهید شد اما شرح و تفسیر همین داستاهای کوتاه صفحات بسیاری طلبیده است که این نشانه عمق داستانهاست. ضمن آنکه به نظرم یکبار خواندن این کتاب کافی نیست.

هشت- تلاش دکترپورنامداریان واقعا قابل تقدیر است. ایشان با روشهای تاویلی به تحلیل نمادها ومفاهیم پنهان در آثار سهروردی پرداخته‌اند. باید چنین صاحب نظرانی را بسیار ارج نهاد. درعین حال آرزویم این است که مسیر پیش رو در رشته ادبیات و فلسفه به طور مستمر پرورنده‌ی چنین افرادی باشد و درک نگاه فلسفی سهروردی و خلافیت او در اندیشه‌ورزی جای مهمتری را در فکر و دغدغه ایرانیان امروز بیابد.