خیال به معنای وهم و متضاد واقعیت نیست.خیال آبستن واقعیت است چنان که دانه مستعد درخت شدن. خیال از واقعیت نمی گریزد بلکه به استقبال آن می‌رود. قوه نامیهٔ هر چیز در خیال آن وجود دارد و همین قوه است که به تدریج می‌بالد و می شکفد و به واقعیت شکل می‌دهد.

اگر حسن، نکویی و جمال، صفات کلی خوب‌رویان است؛ ملاحت، آن و لطف، مختص رویِ معشوق و یار است. احمد غزالی در کتاب سوانح در توضیح این تفاوت چنین آورده: «کرشمه حُسن دیگر است و کرشمه‌ی معشوقی دیگر. کرشمه‌ی حسن را روی در غیر نیست و از بیرون پیوندی نیست. اما کرشمه‌ی معشوقی، غنج و دلال و ناز. از عاشق مدد دارد و بی او راست نیاید. نیکویی دیگر است و معشوقی دیگر... کرشمه‌ی معشوقی را نظاره نیاز عاشقی می‌بایست. چون نبود او برهنه بماند که محل قبول نیافت. جوانمردا! کرشمه‌ی معشوقی در حُسن و کرشمه‌ی حُسن همچون ملح در دیگ بباید تا کمال ملاحت به کمال حسن پیوندد.»