معرفی کتاب صلحی که همه ی صلح ها را بر باد داد: فروپاشی امپراتوری عثمانی و شکل گیری خاورمیانه ی معاصر اثر دیوید فرامکین مترجم حسن افشار

صلحی که همه ی صلح ها را بر باد داد: فروپاشی امپراتوری عثمانی و شکل گیری خاورمیانه ی معاصر

صلحی که همه ی صلح ها را بر باد داد: فروپاشی امپراتوری عثمانی و شکل گیری خاورمیانه ی معاصر

دیوید فرامکین و 3 نفر دیگر
4.4
76 نفر |
32 یادداشت

با انتخاب ستاره‌ها به این کتاب امتیاز دهید.

در حال خواندن

76

خوانده‌ام

114

خواهم خواند

285

ناشر
ماهی
شابک
9789642090488
تعداد صفحات
614
تاریخ انتشار
1399/10/14

توضیحات

        
صلحی که همه ی صلح ها را بر باد داد روایتی است از وقایعی که به فروپاشی امپراتوری عثمانی در طول حنگ جهانی اول انجامید و مایه ی تغییر اساسی در خاورمیانه شد و، بنا به عقیده ی نویسنده، به شروع جنگی دامن زد که همچنان ادامه دارد. این کتاب تنها به نقش اروپا در خاورمیانه نمی پردازد، بلکه تأثیر این دگرگونی در خود اروپا را نیز دربرمی گیرد. گاه خواننده را با خود به دل بیابان های شبه جزیره ی عربستان می برد و با ماجراجویی های لارنس همگام می کند و گاه از اختلافات و مناقشات دولتمردان اروپایی در پایتخت هایشان پرده برمی دارد. می توان تاریخی را که این کتاب بدان پرداخته سِفر پیدایش قرن بیستم و خاورمیانه ی امروزی دانست. این کتاب در سال 1989 منتشر شد و به فهرست نهایی جایزه ی پولیتزر هم راه یافت.دیوید فرامکین، نویسنده و مورخ و حقوقدان برجسته، در سال 1932 در امریکا متولد شد. فرامکین تاکنون هفت کتاب نوشته است، اما شهرت او بیش از همه برای نوشتن کتاب تحسین شده ای است به نام صلحی که همه ی صلح ها را بر باد داد که آن را در سال 1989 نوشت و نامزد جایزه ی پولیتزر هم شد. فرامکین تحصیلات خود را در دانشکده ی حقوق دانشگاه شیکاگو به پایان رسانده است. او استاد بازنشسته ی تاریخ و روابط بین الملل و حقوق در دانشکده ی مطالعات جهان پاردی در دانشگاه بوستون است. فرامکین پیش از آن که به کار تاریخ نگاری بپردازد، به عنوان نماینده و مشاور سیاسی فعالیت می کرد.
      

بریدۀ کتاب‌های مرتبط به صلحی که همه ی صلح ها را بر باد داد: فروپاشی امپراتوری عثمانی و شکل گیری خاورمیانه ی معاصر

نمایش همه

لیست‌های مرتبط به صلحی که همه ی صلح ها را بر باد داد: فروپاشی امپراتوری عثمانی و شکل گیری خاورمیانه ی معاصر

نمایش همه

پست‌های مرتبط به صلحی که همه ی صلح ها را بر باد داد: فروپاشی امپراتوری عثمانی و شکل گیری خاورمیانه ی معاصر

یادداشت‌ها

          به نام او

صلحی که همه صلحها را بر باد داد یکی از بهترین کتابهای تاریخی ست که اخیرا خوانده ام.
یک کتاب بی نظیر در مورد برهه ای حساس که به طور باورنکردنی مغفول واقع شده است.

عنوان فرعی کتاب: "فروپاشی امپراتوری عثمانی و شکل گیری خاورمیانه جدید" گویای تمام چیزهایی که در رابطه با کتاب باید گفت، هست.
دیوید فرامکین نویسنده کتاب در بخشی از مقدمه کتاب میگوید: 《خاورمیانه ای که امروز در عنوانهای خبری نامش را میشنویم محصول تصمیمات متفقین در جنگ جهانی اول و پس از آن است... گزارش رسمی روسها و فرانسویها از عملکردشان در خاورمیانه در آن زمان طبعا جنبه تبلیغاتی داشت. گزارشهای انگلیسیها هم دور از حقیقیت بود... ولی در چند دهه اخیر حقیقت ذره ذره از پرده بیرون آمد و اینک، با گشایش بایگانیهای اسناد محرمانه و اوراق خصوصی، سرانجام بسان خورشیدی از پس ابر رخ نموده است. سال 1979 که کار تحقیق را شروع کردم، دیگر چنین به نظر میآمد که میتوان حقیقت ماجرا را باز گفت.》

کتاب دربردارند نکات ریز و درشتی از آغاز جنگ جهانی در 1914 تا فروپاشی کامل امپراتوری عثمانی در 1922 است. بازه ای که دقیقا در بردارنده اتفاقات و تحولات 100 سال گذشته است. تحولاتی که به نوعی مقدمه تمام اتفاقات و نابه سامانیهای 100 سال اخیر در خاورمیانه است. منطقه ای که تا پیش از جنگ جهانی اول چندین قرن در زیر لوای امپراتوری عثمانی از آرامشی نسبی برخوردار بود. و پس از آن روزی نرسید که روی آرامش به خود ببیند. دانستن این نکات برای مخاطبی که در مرکز این وقایع است ضروری ست. و تعجب آور است که چرا اینقدر دیر این کتاب ترجمه شده است (تاریخ نشر 1989 است).

اگر میخواهید از چگونگی تشکیل کشورهای منطقه مانند عربستان سعودی، ترکیه، عراق، اردن و... آگاه بشوید و یا از چگونگی تشکیل رژیم صهیونیستی اطلاع پیدا بکنید "صلحی که همه صلحها را بر باد داد" را از دست ندهید.
        

20

          درباره‌ی این است که چطور خیالات و تصورات و «نظر»هایی که سیاستمداران درباره‌ی دنیا دارند به ترتیبات دنیا شکل داده‌اند. به اینکه چطور ابتکارات فردی در شکل‌گیری مرزهای ملی موثر بوده است. 
چطور خیال اینکه یهودیان در پس پرده قدرت دارند و مشغول توطئه‌چینی هستند باعث شد سران دنیا حاضر به امتیازدهی به آن‌ها شوند و امکان تشکیل کشوری مستقل را برای آن‌ها فراهم کنند. 
چطور نظام بوروکراتیک می‌تواند جزیره‌وار باشد و هر بخشی با بخش دیگر در تقابل قرار بگیرد. چطور دولت استعماری بریتانیا در هند حکومت مستقلی بوده و نظرات خودش را اعمال می‌کرده، و همین‌طور حکومت بریتانیایی مصر. و در این بین اشاره می‌کند به نظام فشل اطلاعاتی‌ای که مخارج سنگینی بر دوش بریتانیا می‌گذاشت تا از شریف حسین (شریف مکه) و پسرانش حمایت کند، یعنی فیصل (کسی که در نهایت شاه کشور تازه‌شکل‌گرفته‌ی عراق می‌شود، و به‌نظرم بعداً عبدالکریم قاسم او را می‌کشد) و عبدالله (احتمالاً پدربزرگ عبدالله اردنی فعلی، شاه اردن)؛ درحالی‌که در آخر رقیب او، یعنی ابن‌سعود، بر کشور تازه‌شکل‌گرفته‌ی عربستان حاکم می‌شود. 
فصلی گذرا در اواخر کتاب به ایران می‌پردازد و حاشیه‌ای‌بودن ایران را در آن دوران جنگ جهانی اول به رخ ما می‌کشد. در یکی دو پاراگراف به برکشیدن رضاخان توسط انگلیسی‌ها اشاره می‌کند.
        

3

          صلح برای ما، جنگ برای آن‌ها

«صلح برای ما، جنگ برای آن‌ها» نتیجه‌ای است که با خواندن کتاب دیوید فرامکین با نام ‘’A Pease to End All Peace’’ به آن می‌رسید.
«صلحی که همه‌ی صلح‌ها را بر باد داد» عنوانی است که حسن افشار مترجم فارسی کتاب برای آن برگزیده است با عنوان فرعیِ «فروپاشی امپراتوری عثمانی و شکل‌گیری خاورمیانه‌ی‌ معاصر». کتاب را نشر ماهی در ۱۳۹۵ با ترجمه حسن افشار منتشر کرده است، با فاصله‌ای تقریبا سی‌ساله بعد از انتشار کتاب در ۱۹۸۹ میلادی در آمریکا.

کتابی در ۱۲ بخش و ۶۱ فصل که تلاش می‌کند ماجرای فروپاشی عثمانی و شکل‌گیری خاورمیانه با نقشه جدید را طی سال‌های ۱۹۱۲ تا ۱۹۲۲ گزارش و تحلیل کند. گزارشی با جزئیات فراوان از ماجراهای داخل حکومت عثمانی، جلسات کابینه بریتانیا، گفت‌وگوهای سران کشورها و سران قبایل عرب، مذاکرات صلح، تصاویر متعدد، و یادداشت‌های شخصی بازیگران سیاسی این ده‌سال که تعدادشان هم کم نیست. 

خلاصه کتاب آن است که سران متفقین (انگلیس، فرانسه و روسیه) در جنگ جهانی اول تلاش می‌کنند طرح صلحی را در خاورمیانه پیاده کنند تا درگیری‌های بین خودشان بر سر تقسیم این منطقه مهم در جهان به پایان برسد. هدف از این صلح صلح بین خودشان است نه صلح برای انسان‌ها و ساکنان این سرزمین. هدف اصلی حذف امپراتوری عثمانی و تقسیم آن است. ولی ظهور مصطفی کمال پاشا در ترکیه، انقلاب کمونیستی در روسیه، زنده‌شدن روحیه استقلال خواهی در کشورهای عربی، و دخالت آمریکا بازی را در هم می‌ریزد.  در این بین پیگیری‌های نخست‌وزیر سرسخت بریتانیا، دیوید لوید جورج برای اختصاص فلسطین به یهود تقریبا تنها خط مستقیمی است که دنبال می‌شود. 

به جز آگاهی‌های تاریخی خواندن کتاب نیازمند دانستن جغرافیایی تاریخی منطقه نیز هست. در نقشه‌های امروز خط‌های مرزی و برخی اسم‌ها نسبت به آنچه در دهه دوم قرن بیستم می‌گذرد تغییر کرده است. 

یکی از نتایج فرعی کتاب، شکست این پندار است که همه چیز در ماجرای خاورمیانه بر اساس برنامه‌ریزی پیش‌رفته است و سیاست‌مداران انگلیسی دقیق و هدف‌مند کار می‌کنند. اختلافاتی که بین دولت‌مردان بریتانیا در این کتاب گزارش شده آن‌چنان گسترده است که خواننده می‌پذیرد بخش زیادی از آنچه در پایان جنگ جهانی رخ داده است برآیند حوادث پیش‌بینی نشده و ناآگاهی‌های بازیگران اصلی است. سردمداران بریتانیا از بسیاری از تحولات منطقه، توانایی‌های بازیگران دیگر، و حتی تفکرات همکارانشان بی‌خبر هستند، و گاه حتی بر سر جنگیدن و نجنگیدن در حد نخست‌وزیر و وزرا اختلاف‌های اساسی گزارش می‌شود.

کتاب «صلحی که همه‌ی صلح‌ها را بر باد داد» با قلمی داستانی نوشته شده و ترجمه حسن افشار هم روان است و خواندن متن کتاب خستگی‌آور نیست، ولی ماجرا آن‌قدر شلوغ است که اگر خواننده‌ای آگاهی پیشین از سرگذشت خاورمیانه و جنگ جهانی اول نداشته باشد سردرگم می‌شود. به بیان دیگر اگر کسی بخواهد یک خط تحلیلی روشن از وقایع داشته باشد از این کتاب چیزی دستگیرش نخواهد شد. 

تصور می‌کنم نویسنده می‌توانست بسیاری از یافته‌هایش از اسناد و گفت‌وگوها را در کتاب نیاورد و آسیبی هم به هدفش نرسد. با این حال اگر خواننده پیش از خواندن این کتاب، بازیگران اصلی خاورمیانه و جنگ جهانی را بشناسد و رویدادهای سازنده این دوران را در ذهن خود داشته باشد، این کتاب می‌تواند تصویر او را این دوران ده‌ساله آشکارتر کند. 

کتاب فرامکین یک ترجمه فارسی دیگر هم دارد که دنیای اقتصاد آن‌ را در دو جلد منتشر کرده است. این ترجمه با نام «صلح کردند که جنگ بماند» و عنوان فرعیِ «چگونگی فروپاشی امپراتوری عثمانی و برآمدن خاورمیانه جدید» عرضه شده و داود حیدری و مفید علیزاده مترجمان آن هستند.

گاه‌نگاشت ۷۹
کانال تلگرامی گاه‌نگاشت

https://t.me/MKHAGHANIFAZL
        

12

📚 "صلحی ک
          📚 "صلحی که همه صلح‌ها را بر باد داد"
نوشته: دیوید فرامکین

این کتاب به بررسی فروپاشی امپراتوری عثمانی و تأثیرات آن بر خاورمیانه پس از جنگ جهانی اول می‌پردازد. فرامکین با نگاهی دقیق، نقش قدرت‌های بزرگ مانند بریتانیا، روسیه و فرانسه را در شکل‌گیری مرزهای جدید و سیاست‌های منطقه‌ای تحلیل می‌کند.

🌍 محتوای کتاب: جنگ جهانی اول، عثمانی و خاورمیانه
جنگ جهانی اول و عثمانی:
امپراتوری عثمانی، که برای قرن‌ها بر خاورمیانه حکومت کرده بود، در جنگ جهانی اول به عنوان متحد آلمان و اتریش-مجارستان وارد شد. شکست عثمانی در جنگ، منجر به فروپاشی این امپراتوری و تقسیم قلمروی آن میان قدرت‌های پیروز شد.

نقش روسیه و انقلاب شوروی:
روسیه تزاری ابتدا در جنگ حضور فعال داشت و به دنبال دستیابی به تنگه‌ داردانل و جزیره گالیپولی بود. اما انقلاب بلشویکی ۱۹۱۷ باعث خروج روسیه از جنگ و افشای توافق‌های محرمانه‌ای مانند توافق سایکس-پیکو شد که در آن بریتانیا و فرانسه خاورمیانه را بین خود تقسیم کرده بودند.

بریتانیا و فلسطین:
بریتانیا با وعده‌های متناقض، هم به اعراب (برای ایجاد یک دولت عربی مستقل) و هم به صهیونیست‌ها (در اعلامیه بالفور) قول‌هایی داد. این وعده‌ها بعدها به تنش‌های عمیق در فلسطین و شکل‌گیری مناقشه اسرائیل و فلسطین منجر شد.

تولد خاورمیانه جدید:
پس از جنگ، خاورمیانه تحت کنترل بریتانیا و فرانسه قرار گرفت. مرزهای جدیدی ایجاد شد که اغلب بدون توجه به واقعیت‌های قومی و مذهبی ترسیم شدند. این تصمیمات، زمینه‌ساز بسیاری از درگیری‌های امروزی در منطقه شد.

📖 نمایش شکل‌گیری خاورمیانه جدید:
این کتاب نمایانگر شکل‌گیری خاورمیانه‌ی جدید از دل تاریخ، ماسه، خاکستر و جنگ است. هر صفحه‌ی آن، روایتی است از تلاش‌ها، شکست‌ها و پیروزی‌هایی که جهان امروز ما را ساخته‌اند. فرامکین به خوبی نشان می‌دهد که چگونه مرزهای امروزی، سیاست‌های قومی و مذهبی، و تنش‌های منطقه‌ای ریشه در تصمیمات و توافق‌های پس از جنگ جهانی اول دارند.

🌟 نظرات منتقدان:
نیویورک تایمز:
«یک شاهکار تاریخی که خواننده را از اولین صفحه تا آخرین صفحه مجذوب خود می‌کند.»

گاردین:
«روایتی عمیق و تأمل‌برانگیز از سقوط یک امپراتوری و تولد دنیای جدید.»

در پناه خرد
        

1

          شنیده بودم که امپراتوری عثمانی، حکومت مقتدر مسلمان، در جنگ جهانی اول شکست خورد و تجزیه شد. اما چطور و چگونه و به چه صورت و توسط چه کسانی این اتفاق افتاد، کلی داستان و قضیه‌ی جالب و خواندنی دارد که باید در کتاب‌های تاریخی به دنبالش بگردم.
کتاب *صلحی که همه‌ی صلح‌ها را بر باد داد* خیلی ریز و جزئی به حوادث و اتفاقات و وقایع قبل و بعد از جنگ جهانی اول می‌پردازد و مخصوصاً نقش متفقین و روباه پیر را در این ماجراها بررسی می‌کند.
انگلیس ابتدا از عثمانی شکست می‌خورد اما بازهم ناامید نمی‌شود. نقشه می‌ریزد، تفرقه می‌افکند و خباثت را به نهایت می‌رساند تا بالاخره به این نتیجه می‌رسد که بهترین راه نابودی عثمانی‌ها استفاده از عِرق عربی و حسّ ملی‌گرایی اعراب است تا علیه خلیفه‌ی عثمانی بشورند و حکومت را از درون فرو بپاشند. نکته‌ی مهم این‌جاست که خلافت عثمانی با همه‌ی بدی‌هایی که داشت، سدّمحکمی در برابر دست‌اندازی‌های انگلیس و سایر استعمارگران به آسیای غربی بود.
متاسفانه حکمرانان مسلمان منطقه به جای این‌که روی پای خود بایستند و به فکر استقلال ملت خود باشند، دست به دامان قدرت‌های شرق و غرب می‌شوند! فقط کافی بود انتخاب کنند: روسیه یا فرانسه یا انگلیس؟ کدام یکی حاضر است مهر تایید بر حاکمیت آن‌ها بزند. با همان توافق می‌کردند و درعوض کلی امتیاز ریز و درشت بهش می‌دادند!!😞
نکته‌ی جالب توجه کتاب این است که نویسنده نه مسلمان است نه ایرانی و نه عرب. بلکه غربی است و از دیدگاه خودش جوری شکست‌های غم‌انگیز بریتانیا و پیروزی‌های غرورآفرین‌اش را تعریف می‌کند که حتی ممکن است گاهی شما ناخودآگاه طرف‌دار انگلیس بشوید!😅
ترجمه‌ی آقای حسن افشار از این کتاب عالی است و خوانش روان و بی دردسری را برای خواننده فراهم می‌آورد. با هیجان صفحات کتاب را ورق می‌زنم تا ببینم ماجراهای تاریخی به کجا می‌انجامد.

        

4

25

اختراع صلح
          اختراع صلح، اختراع خاورمیانه

انقلاب صنعتی پی‌آیند عصر اکتشاف بود. اروپاییان از خواب برخاسته بودند و می‌خواستند به ثروت‌های مشرق‌زمین دسترسی یابند. از راه زمینی نمی‌شد. راه شرق از قلمرو اسلام می‌گذشت. زدند به آب و نه‌فقط مشرق‌زمینی را که می‌شناختند با دور زدن اسلام بازیافتند، بلکه تصادفاً سر از دنیای جدید درآوردند. در اقیانوس‌ها سرگردان شدند. بادها و جریان‌های اقیانوسی را کشف کردند. نظام مستعمرات شکل گرفت، چرخ‌های صنعت با مثلث فضیلت [زغال‌سنگ، آهن، بخار] به گردش درآمد. دنیای جدید و مشرق‌زمین شدند تدارکاتچی غرب. پنبه می‌رفت آنجا پارچه می‌شد برمی‌گشت به دنیای جدید و مشرق‌زمین. دانستند که دانش قدرت است؛ اختیارش را به دست گرفتند. همان‌طور که دربارۀ اصل انواع و نظام فیزیکی عالم تحقیق کردند و دانش آفریدند، دربارۀ مشرق‌زمین هم شروع کردند به تحقیق. دانشی پدید آوردند به نام شرق‌شناسی. ما را مدوّن کردند و به خورد خودمان دادند. البته بر سر تفسیر جهان میانشان مناقشه بود. دیگر بخار جواب صنعت را نمی‌داد. نفت که پا به میدان تاریخ گذاشت، آن مناقشه بالا گرفت. تا قبل از آن شرق عبارت بود از چین و هند و جزایر ادویه، حالا نزدیک‌تر شده بود. در پایان جنگ اول که نشستند دور میز می‌دانستند چه می‌خواهند. یک نقشه گذاشتند روی میز، خط‌کش و قلمی برداشتند، مفهوم «خاورمیانه» را اختراع و قلمرو عثمانی را بین خودشان تقسیم کردند. مسئله‌ی ارض موعود هم باید حل‌وفصل می‌شد. قیمومیت آن منطقه‌ی مناقشه‌برانگیز به انگلستان رسید. انگار جنگ دیگری لازم بود، تأسیس اسرائیل افتاد به ۱۹۴۷، بعد از جنگ دوم. اما سرنوشت ما و خاورمیانه در همان دوره‌ی جنگ اول و پس از آن، در مذاکرات صلحی که همه‌ی صلح‌ها را بر باد داد، رقم خورد، با اعلامیه‌ی بالفور و عهدنامه‌ی ورسای. اروپا برای آنکه به آن نقطه و آن میز برسد راه درازی را پیموده بود. کمابیش چهارصد سال تا چرچیل، لوید جرج، بالفور و کیچنر راه پیموده بود. ما هم این‌گوشۀ جهان برای خودمان خوش بودیم. خوب است بعد از خواندن کتاب خوش‌خوانی که عکسش را ملاحظه می‌فرمایید، یادداشت‌های روزانه‌ی محمدعلی فروغی از سفر کنفرانس صلح پاریس [نشر سخن] را نیز بخوانید تا شمه‌ای دریابید که ما آن موقع کجای داستان بودیم.
        

0

Fatmeh

Fatmeh

1404/4/6

0

          بسم الله الرحمن الرحیم 
۱- کتاب حوادث سال های ۱۹۱۴ تا ۱۹۲۲ ( البته با یک مرور گذشته و اندکی آنچه خواهید دید 😁) رو روایت میکنه که منجر به فروپاشی امپراتوری عثمانی و ایجاد خاورمیانه جدید شد. نحوه بیان مطالب کتاب این طور هست که نمیاد فقط از نگاه یک کشور مطالب رو بیان کنه بلکه در یک زمان میگه همزمان در انگلیس و عثمانی و فرانسه و آمریکا و ... در قبال یک موضوع مشخص چی گذشته که این مزیت این کتاب هست و قابلیت تحلیل رو میده.
۲- یک دغدغه ای که وجود داره این هست که مطالب یک کتاب چقدر نو و جدید هست و افراد حوصله خوندن مطالب تکراری رو ندارن. برای خود من ۹۹ درصد مطالب جدید بود و مفید و الان یک دید کلی دارم که به نظرم خیلی ارزشمند هست
۳- یه نکته آموزنده برای همه افراد که بعد از خوندن این کتاب آدم بهش میرسه پیچیدگی بیش از حد سیاست و مسائل کلان هست. متاسفانه امروز تو جامعه در همه گروه ها و تفکرات این مسئله خیلی رایج هست که خیلی راحت مسائل رو تحلیل میکنن و هر کسی مخالف اون ها نتیجه گرفته باشه رو ساده لوح و احمق میدونن‌. مثلا میگن آقا دیدی این ترامپ احمق این طوری کرد یا پوتین عقلش نرسید این کار رو کرد. چرا آقای روحانی و ظریف این کار رو کردن ، یا احمق اند یا خائن و .... . این مسئله ناشی از این هست که سیاست رو خیلی ساده پنداشتیم و با اطلاعات کم خودمان همه چیز رو تحلیل میکنیم و مخالف تحلیل خود رو احمق و خائن میدونیم. به نظرم آدم عاقل بعد از خوندن این کتاب یکم ترمزش کشیده میشه و محتاط تر میشه که خیلی هم خوبه
۴- یک نکته خوب دیگه که از کتاب برداشت میشه این هست که ابرقدرت ها و کشور های بزرگ هم اشتباه میکنن و لزوما همیشه به خواسته هاشون نمیرسن. متاسفانه الان در همه گروه های سیاسی چه انقلابی و ضد انقلاب این تفکر هست که همه چیز دست ابرقدرت ها و فراماسون ها و .. هست و هر اتفاقی میفته کار اون هاست و ما هیچ کاری نمیتونیم در مخالفت اون ها انجام بدیم. حالا من مثال های یک گروه رو میزنم. انقلاب اسلامی که پیروز شد نمیتونستن باور کنن مخالف خواسته آمریکا کاری انجام شده. حادثه طبس رو باور نکردن. دفاع مقدس رو هم باور نکردن. شکست داعش رو هم باور نکردن. هر چی بگی آقا ما میدونیم اونا چقدر قدرتمند هستند و به بسیاری از هدف هاشون هم میرسن ولی هست جاهایی هم که اشتباه محاسباتی دارن و شکست میخورن. 
حالا علاوه بر مسائل معنوی که کمک ما هست اگر ما هم محاسبات دقیقی مثل اون ها داشته باشیم میتونیم اون ها رو شکست بدیم. تو این کتاب پر است از جاهایی که محاسبات ابرقدرت ها غلط از آب در اومده اونم در مقابل گروه های بسیار بسیار کوچک.
۵- بزرگ ترین عیب کتاب از نظر من این هست که بالاتر از درصدی که به نظرم معقول هست مسائل رو شانسی و از روی اتفاق دونسته. دو حالت بیشتر نداره یا از عمد این کار رو کرده با یه هدف خاص یا واقعا تحلیلی برای اون حادثه نداشته.  تو کتاب پر است از این کلمات   به طور اتفاقی ، از قضا و ..... حالا من اینجا رو یکم اغراق میکنم ولی واقعا رو مخ بود. از قضا فرمانده یک دفعه تصمیم گفت عقب نشینی کنه در حالیکه اگه ۵ دقیقه بیشتر وایساده بود امپراتوری عثمانی سقوط می‌کرد. از قضا وزیر جنگ به گزارش هواشناسی توجه نکرد و از قضا کشتی ش خورد به یه مین و مرد. به طور اتفاقی مأمور انگلیس حرف یک عرب هیچ کاره را باور کرد و بعد این باور به کل بریتانیا رفت و همه باور کردند و بر اساس اون جنگ ها راه انداختند. نخست وزیر فرانسه مردی ساده لوح و منفعل بود در نتیجه  انگلیس گولش زد و مرز ها رو جا به جا کرد. و کلی از این مثال ها که رو مخ بود. من منکر دخیل بودن اتفاق و شانس تو تاریخ نیستم ولی از اون حدی که من قائلم ایشون بیشتر حوادث رو به شانس و .. مربوط کرد.
        

16