جریده فریده، گزیده‌ای است از نشریه شکوفه که دومین نشریه مختص زنان در ایران بوده است. حدود ۱۲۰سال پیش هر دو هفته یکبار در چهارصفحه به چاپ می‌رسیده.
حرفهایی دارد که برای امروزمان هم جدید است و به درد بخور.
در یادداشتی برای روزنامه ایران بیشتر به این کتاب پرداخته‌ام که ان‌شاءالله چاپ خواهد شد و تقدیم می‌کنم.

عجالتا این کتاب، یک مانیفست روشنفکرانهٔ حقیقیِ زنانه است. مانیفستی که از نظر حقیر، خواندنش برای هر دختر نوجوانی واجب است. اینکه ببیند می‌شود خوش‌فکر بود و جلوتر از زمانه اما مرعوب غرب نبود.
        

          جریده فریده گوشه ای از دغدغه های زنانِ ایرانِ پس از مشروطه را نشان می دهد، حوالی سال های ۱۲۹۱ تا ۱۲۹۵ هجری شمسی یعنی حدود ۱۱۳ سال پیش.
در این کتاب شماره های موجود روزنامه ی شکوفه، دومین روزنامه زنان ایران در کنار هم قرار گرفته اند. در این روزنامه مقاله هایی چاپ شده که مشکلات زنان آن جامعه را منعکس می کند. 
جریده فریده می گوید که در آن جامعه، سوادآموزی زنان، داشتن مدرسه دخترانه، احترام گذاشتن به فهم، شعور ، اختیار و نقش آفرینی زنان در زندگی، جدی گرفتن استعداد دختران، حمایت از کالاهای وطنی، آموختن مهارت های زندگی خانوادگی و حرفه های درآمدزا به دختران، حفظ سلامت زنان و کودکان و اموری مانند این، دغدغه عمومی نبود. خون دل خوردند و زحمت کشیدند تا برای دختران مدرسه تاسیس شود که بتوانند در آن درس بخوانند و حرفه یاد بگیرند.
وقتی مشکلات زنان را در ۱۱۳ سال پیش می خواندم با امروز خودمان مقایسه می کردم. امروز بعضی از آن دغدغه ها رفع شده اند آن قدر که برایت شاید خنده دار باشد که زمانی در ایران این دغدغه ها وجود داشته، بعضی در حال رفع شدن هستن و بعضی هنوز هم برای یک ایرانی در ایران سال ۱۴۰۳ دغدغه است.
هنوز حمایت از کالای وطنی را یاد نگرفته ایم. هنوز موانع اساسی تولید داخلی را برنداشته ایم. هنوز بعضی تولید کننده ها دغدغه تولید باکیفیت ندارند که مصرف کننده به خرید کالای وطنی دلگرم شود. هنوز تقلید چشم و گوش بسته در وجودمان هست. هنوز اهمیت چگونه مادری کردن و پرورش نسل برایمان جا نیفتاده و ...
در کتاب، به کرات، زنان اروپایی به عنوان الگو برای زنان‌ِ ایران حوالی سالهای ۱۲۹۱ شمسی معرفی می شوند. چون باسوادند، کالای وطنی استفاده می کنند، چشم و هم چشمی ندارند، تقلید کورکورانه نمی کنند، حب وطن دارند، در مشاغل دولتی استخدام می شوند و ...
وقتی این مطالب را می خواندم بعضی وقتها به آنها حق می دادم که زنان اروپایی را به عنوان الگو انتخاب کنند، چون برای زن ایرانی در آن زمان شاید الگو معرفی نشده بود. بعد با خودم فکر می کردم برای بانوی مسلمان ایرانی  سال ۱۴۰۳ چه قدر الگوی زن در فضای واقعی زندگی که ملموس و قابل درک کردن باشد و شعاری نباشد معرفی شده است؟

        

          اگر میخواهید کمی در مورد سیرِ پیشرفت زنان در ایران  بدانید، مطالعه اش کنید. زنانی که چراغ در دست با دنیای سیاهی روزگارشان مبارزه می‌کردند.
        

          روحت شاد زن که جلوتر از زمانه خودت بودی .
مریم عمید ملقب به مزین السطنه از زنان روشنفکر قاجار بود و تنها دختر سید رضی پزشک قشون ناصرالدین شاه بود. 
نشریه شکوفه رو که مجله اختصاصی زنان بود منتشر کرد نشریه ای که تلاش می‌کرد برای با سواد کردن دختران ایرانی و استفاده از ملزومات و  وسایل ایرانی. او دو مدرسه تاسیس کرد یکی دارالعلم که دروس ریاضی، جغرافیا، زبان‌های خارجه و خواندن و نوشتن، و مدرسه دارالصنایع که آموزش کارهای هنری و صنایع دستی اختصاص داشت. 
        

          همه‌مون باید این کتاب رو بخونیم، همه‌مون!
        

          شما که اینقدر سنگ «سیمون دوبوار» رو به سینه میزنید، آیا میدانستید ما خودمون همین صد و خرده‌ای سال پیش «مزین السلطنه مذگان» داشتیم؟ 😂

مریم عمید ملقب به مزین السلطنة، که پدرش پزشک قشون ناصرالدین شاه و مادرش از زنان درباری بود، به جای اینکه بعد از آموختن دوزار سواد وقتش را با رفتن به مهمانی های درباری و فخرفروشی به زنان اشراف تلف کند، تمام عمر کوتاهش را صرف بالا بردن سواد و آگاهی زنان، مجهزکردن و توسعه‌ی مدارس دخترانه و انتشار یک روزنامه‌ی مخصوص زنان به نام  «شکوفه» می‌کند.
 «جریده فریده» گزیده‌ی مطالب روزنامه‌ی شکوفه است که خود مزین السلطنة در توصیفش میگوید:  «روزنامه‌ای است اخلاقی، ادبی، حفظ الصحه اطفال، خانه‌داری، بچه‌داری، مسلک مستقیمش تربیت دوشیزگان و تصفیه ی اخلاقی زنان، راجع به مدارس نسوان، عجالة ماهی دو نمره طبع می‌شود.»
جریده فریده یک کتاب جذاب و هدیه‌ی عالی برای روزنامه نگاران، جامعه شناسان، فعالان حقوق زنان و همه‌ی کسانی که می‌خواهند مطالعه‌ی تاریخ دوره‌ی قاجار را با یک کتاب جذاب آغاز کنند. 
مزین السلطنة زنی است باسواد، آگاه به شرایط زمانه و نیازهای زنان، مصمم و مستقل و بی نهایت دلسوز.
روح بلندش همراه و یاری گر  زنان زمانه مان باد. 
        

          چقدر آشنایی با زنی به مانند مزین السلطنه(مریم عمید) غرورآفرین بود، این کتاب برای هر کسی که به فعالیت‌ها، جنبش‌ها و سیر پیشرفت زنان در ایران علاقه‌مند،  و یا نسبت به نثر دوره‌ی قاجار کنجکاو باشد، حتما جذاب خواهد بود.
        

          دغدغه زن فرهیخته/ باسواد سال‌های پایانی دو قرن قبل ( ۱۲۹۱  تا ۱۲۹۵ ه.ش) چه بوده؟
کار ویژه این کتاب اینه. روزنامه‌ای رو می‌خونید که در اون زمان، توسط زنان جامعه و برای زنان جامعه منتشر می‌شده. 
جامعه‌ای که در اون درصد باسوادها بسیار پایین هست، و تعداد زنانی که خط بلد هستند کم.
برخی از این دغدغه‌ها؛
مبارزه با بی‌سوادی زنان با تأکید بر اهمیت کسب علم در اسلام
 راه‌اندازی مدارس نسوان (دختران)
انتقاد از مصرف‌گرایی در حال رواج در اون دوران ( پوشیدن لباس‌های فرنگی توسط خانم‌ها)
وطن پرستی با مایه‌های حمایت از تولید داخل

این کتاب جزء کتاب‌های نمایشگاه امسال بود و پنجمین کتاب در لیست مطالعات حوزه زنان.

بریده‌هایی رو ازش منتشر کردم ملاحظه کنید
همین.

        

          روزی که از زنان تأثیرگذار حرف زدیم. روزی که قصه‌ی بی‌بی‌خانم استرآبادی را گفتیم. روزی که از دل تاریخ زنانی را بیرون کشیدیم که دریای ذهنشان بزرگتر از حوضِ حیاطِ خانه‌شان بود... آن روز بخش‌هایی از روزنامه‌ی شکوفه را برای بچه‌ها خواندم. خندیدند و حرف زدند و از راهی که پیمودیم به وجد آمدند. 
تلاش برای تساوی حقوقِ زن و مرد. دنیادیدگی و مثال‌هایی که از جوامع متمدن آن زمان می‌زد. حبِ وطن و دغدغه‌ی بهداشتِ بانوان و توجه به ریزمسائلی مثل خرید اجناسِ وطنی... مریم‌خانم و مریم‌خانم‌ها چقدر این راه را پیاده گز کرده‌اند.
        

          کتاب چند بخش داره:‌ آرتیکل‌های نوشته شده در جریده که بر اساس موضوع تفکیک شدن، کاریکاتورهای آخر بعضی از شماره‌ها و متنشون و چند تا سند مثل کارنامهٔ مدارس نسوان.

وای نمی‌دونم چطوری بگم چقدر بامزه و عجیب بود تجربهٔ خوندنش. زن‌هایی بودن که یک قرن و اندی پیش دغدغه‌شون چی بوده!

از نوجوونی یکی از سوال‌های کم‌اهمیت گوشهٔ ذهنم این بوده که حدودا صد یا دویست سال پیش محاوره بین مردم چه جوری بوده؟ منابع مکتوب لحن رسمی داشتن و فیلم‌هایی که از اون دوره ساخته شده برام قابل استناد نبودن. جالب‌ترین بخش کتاب برام کاریکاتورهای شکوفه بودن. واقعا از دیدن ذوق هنری زن‌های اون دوره اشک‌آلود شدم و خوندن متنشون برام بی‌نهایت جالب بود. 

ریویو نوشتن یادم رفته و دیگه بلد نیستم بگم چقدر دوستش داشتم. خدانگهدار.
        

          کتابی که همه دختران و زنان امروزی باید بخوانند 

وقتی چندین سال پیش زندگی نامه مزین السطنه را خواندم هیچ وقت فکر نمیکردم این بانوی ایرانی، اینقدر روشنفکر باشد، به حدی که اگر کسی کتاب را بدون اسم و رسم بخواند فکر می‌کند دختری بیست و چند ساله از ایران ۱۴۰۰ آن را نوشته است .

کتاب جریده فریده، نوشته ها و مقالات زنانی روشنفکر در سال‌های ۱۲۹۰ است که در روزنامه شکوفه که به همت بانو مریم عمید یا همان مزین السلطنه دایر بود می‌نوشتند. 

این کتاب هم نشان دهنده عمق بی سوادی و جهالت زنان در دوره قاجار را نشان می‌دهد و هم از تلاش های مزین السلطنه برای با سواد کردن دختران ایرانی میگوید و هم تاکید او بر استفاده از ملزومات و منسوجات و. وسایل ایرانی را نشان می‌دهد.